کتابخانه بالقرآن

زندگینامه، رساله توضیح المسائل و مناسک حج آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (ره) صفحه 852

صفحه 852

مجتهد حجّت است و همان، سبب لزوم تقدّم وی بر غیر او می شود، از ظنون خاصّه است یا ظنّ مطلق؟

پاسخ: با ظن، اعلمیت ثابت نمی شود؛ ولی اگر نتوانست اعلم را بشناسد، مظنون الأعلمیه بر دیگران مقدّم است.

[66] سؤال 66: اگر کسی که غیر عالم، ولی مورد وثوق و اطمینان انسان است، با استفاده از راه های شناختِ مجتهد اعلم که در اول رساله عملیه آمده، مجتهد اعلم را بشناسد و یا احتمال قوی بدهد که یک یا دو نفر از مجتهدین اعلم هستند، آیا با گفته او اعلمیت یا احتمال اعلمیت ثابت می شود و می توان به گفته او عمل نمود؟

پاسخ: نمی توان به گفته او عمل کرد، مگر بدانیم که آن فرد در کارش خیلی با دقت و احتیاط است و برای انسان، اطمینان به صحّت گفته های او حاصل شود.

[67] سؤال 67: تقلید از مجتهدی که با ولایت فقیه مخالف است، با فرض اعلم بودن او چه حکمی دارد؟

پاسخ: شرایط مرجع تقلید، در توضیح المسائل به طور مفصّل نوشته شده است. به آن جا مراجعه فرمایید.

[68] سؤال 68: اگر مرجع تقلید، عملی را به احتیاط واجب نهی کرده باشد و ما بدانیم که در میان مراجع زنده دیگر، کسی هست که این عمل را جایز می داند، ولی آن مرجع را مشخصاً نشناسیم، آیا می توانیم در این مسأله به مرجعِ غیر مشخص رجوع کنیم؟

پاسخ: در فرض سؤال، رجوع به مرجعِ غیر مشخص که واجد شرایط است، با رعایت الأعلم فالأعلم جایز است؛ یعنی اعلم از او فتوای به عدم جواز نداده باشد.

[69] سؤال 69: اگر فقها در علم مساوی باشند،