کتابخانه بالقرآن

زندگینامه، رساله توضیح المسائل و مناسک حج آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (ره) صفحه 996

صفحه 996

ولی خودمان جهت قبله را غیر از آن جهتی که با ما نشان داده اند، تشخیص می دهیم. در این موقع، کدام یک را ترجیح دهیم؟

پاسخ: اگر یقین یا اطمینان به جهت قبله پیدا کردید، به یقین و اطمینان خودتان عمل کنید، وگرنه اگر بیّنه بر خلاف اجتهاد شما باشد، چنانچه آن بیّنه، اِخبار از حس باشد، بر اجتهاد شما مقدّم است، وگرنه اقوی عمل به مقتضای اجتهاد است و در هر صورت تکرار نماز وجهی ندارد.

[653] سؤال 2: گاهی تعیین قبله توسط نمازگزار، موافق با جهت قبله در محراب ها و قبرهای آن منطقه نیست. آیا نمازگزار، می تواند به طرف قبله ای که خودش تعیین کرده، نماز بخواند؟

پاسخ: ظاهر این است که عمل به اجتهاد خودش کافی است؛ چون دلیلی بر حجیّت امور ذکر شده در سؤال، جز سیره نیست و سیره از شمول این صورت قاصر است.

[654] سؤال 3: اگر مکلّف، در حال خواندن نماز گمان پیدا کند که قبله در جهتی غیر از آن جهتی است که به سوی آن نماز می خواند، آیا می تواند جهت خود را به سوی طرفی که گمان پیدا کرده، تغییر دهد؟

پاسخ: باید جهت خود را به آن طرفی که ظن پیدا کرده، تغییر دهد، مگر این که به مقتضای ظنّ فعلی او جهت اولی، پشت به قبله و یا به طرف راست و یا چپ قبله باشد که در آن صورت، باید نماز را اعاده کند.

[655] سؤال 4: شغل کسی تجارت به وسیله کشتی است و گاهی کشتی به مدت طولانی (مثلاً یک هفته) توقّفی ندارد و به ساحل نمی رسد. با توجه به این که