توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 487

به آن مقدار که در میان محارم معمول است نگاه کنند و در غیر آن ، احتیاط آن است که نگاه نکنند.

[مسأله 2438]

مسأله 2438 مرد نباید با قصد لذّت به بدن مرد دیگر نگاه کند (1) و نگاه کردن زن هم به بدن زن دیگر با قصد لذّت حرام است (2) (1) (تبریزی ): و زن هم به بدن زن دیگر با قصد لذّت نباید نگاه کند. (2) (بهجت ): ولی بدون قصد لذت جایز است .

(سیستانی ): و همچنین است در هر دو مورد اگر خوف وقوع در حرام باشد.

(زنجانی ): مسأله مرد نباید با لذّت به بدن مرد دیگر نگاه کند و نگاه کردن زن هم به بدن زن دیگر با لذّت حرام است .

[مسأله 2439]

مسأله 2439 عکس برداشتن مرد از زن نامحرم حرام نیست ولی اگر برای عکس برداشتن مجبور شود که حرام دیگری انجام دهد مثلًا دست به بدن او بزند ( یا نظرش به صورت زینت شده او یا به سایر بدن او بیفتد (1)، نباید عکس او را بردارد و اگر زن نامحرمی را بشناسد در صورتی که آن زن متهتّک نباشد نباید به عکس او نگاه کند. این مسأله ، در رساله آیات عظام : (فاضل ) و (بهجت ) نیست (1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه (نوری ) نیست ] (اراکی ): مسأله عکس برداشتن مرد از زن نامحرم اگر همراه با نگاه کردن به جاهایی که نگاه کردن به آنجا حرام است نباشد، مانعی ندارد ولی اگر برای عکس برداشتن مجبور شود که حرام دیگری انجام دهد مثلًا دست به بدن او بزند حرام است ؛ امّا نگاه کردن به عکس زن نامحرم و یا فیلم آن که به وسیله تلویزیون و غیره پخش می شود، اگر به قصد لذّت نباشد و خوف فساد و به حرام افتادن نباشد مانعی ندارد، هر چند صاحب عکس را بشناسد.

(گلپایگانی )، (خوئی )، (تبریزی )، (صافی )، (زنجانی ): مسأله مرد نباید عکس زن نامحرم را بیندازد و اگر زن نامحرمی را بشناسد ( (خوئی )، (تبریزی ): بنا بر احتیاط (زنجانی ): بنا بر احتیاط واجب ) نباید به عکس او ( (گلپایگانی )، (صافی ): خصوص در مواردی که معرض هتک و فساد باشد) نگاه کند.

(سیستانی ): مسأله اگر مرد زن نامحرمی را بشناسد، چنانچه از زنهای مبتذله نباشد، بنا بر احتیاط واجب نباید به عکس او نگاه کند بجز صورت و دستها که نگاه بدون لذت و خوف وقوع در حرام جایز است .

(مکارم ): مسأله عکس برداشتن مرد از زن نامحرم حرام نیست ، مگر این که ناچار باشد که به بدن او غیر از صورت و دستها نگاه کند. در صورتی که زنی مقیّد به حفظ حجاب شرعی است ، نگاه کردن به عکس بدون حجاب او اشکال دارد، مگر این که او را نشناسد و مفسده دیگری از نگاه کردن حاصل نشود.

[مسأله 2440]

مسأله 2440 اگر در حال ناچاری ، زن بخواهد زن دیگر (1) یا مردی غیر از شوهر خود را تنقیه کند، یا عورت او را آب بکشد، باید چیزی در دست کند که دست او به عورت