- مقدّمه تحقیق 1
- اشاره 1
- درباره رساله شکّ وسهو 2
- درباره شرحِ شرائع الإسلام 3
- نسخه های رساله شکّ و سهو 4
- نسخه های شرحِ شرائع الإسلام 5
- مقام اول: در احکام شک 28
- اشاره 28
- معنای شک 28
- اشاره 29
- مبحث اوّل : در حکم شکّ در شرط صلاه است 29
- مطلب اوّل 29
- اشاره 32
- مبحث سیّم: در حکم شکّ در اجزای نماز است 32
- مقصد دویّم: در حکم شکّ در عدد رکعات نماز است 37
- سیّم : شکّ است میان یک و چهار 40
- چهارم : شکّ است میان یک و دو و سه و چهار 40
- اشاره 40
- دویّم : شکّ است ما بین رکعت اوّلی و رکعت ثالثه 40
- اوّل : شکّ است ما بین یک و دو 40
- پنجم : شکّ است میان دو و سه 41
- ششم : شکّ است میان دو و چهار 41
- هفتم : شکّ است میان دو و سه و چهار 41
- دهم : شکّ است میان سه و پنج 42
- هشتم : شکّ است میان سه و چهار 42
- نهم : شکّ است میان دو و پنج 42
- یازدهم: شکّ میان چهار و پنج است 43
- مطلب اوّل: در بیان وجه صحّت است در اقسام مذکوره 45
- اشاره 50
- راهِ اوّل : 59
- اشاره 59
- در بیان خلاف در این مقام از چند راه: 59
- راهِ دویّم : 60
- اشاره 61
- راهِ سیّم : 61
- اکمالِ رکعت به چه چیز می شود ؟ 62
- مختار مؤلّف قدس سره 63
- راهِ چهارم : 65
- ختم مبحث در چند مطلب: 66
- مطلب اوّل: در حکمِ نمازی که استیناف نموده در حین عروض شکّ 66
- اشاره 66
- مطلب دویّم: در حکم نماز احتیاط در صورت عدم تمکّن از قیام 67
- مطلب چهارم: در ترتّب شکوک است 87
- مطلب پنجم: در بیان حکم کثیر الشکّ است 88
- مطلب دویّم 95
- مبحث اوّل: در ظنّ متعلّق به نفس صلاه است 95
- اشاره 95
- اشاره 97
- مبحث دویّم: در حکم ظنّ به شرایط نماز است 97
- مطلب اوّل: در حکم ظنّ به انتفای شرط است 97
- مطلب ثانی: در حکم ظنّ به تحقّق شرط است 104
- اشاره 105
- مبحث سیّم: در حکم ظنّ متعلّق به جزء صلاه است 105
- قسم دوّم : ظنّ متعلّق به جزء نماز بعد از فراغ از نماز 109
- اشاره 111
- مبحث اوّل: سهو در شرایط نماز با تذکّر به آن در اثنای نماز 111
- سهو در طهارت از خبث 111
- سهو در طهارت از حدث 111
- اشاره 111
- سهو در قبله 112
- سهو در چیزی که بر آن سجده نموده 113
- سهو در مکان 115
- اشاره 116
- مبحث دویّم: سهو در شرایط نماز با تذکّر به آن بعد از فراغ از نماز 116
- سهو در طهارت از حدث وخبث 116
- سهو در قبله 117
- سهو در لباس و مکان 118
- مبحث سیّم: سهو در اجزای صلاه یا در امرِ متعلّق به اجزای صلاه 119
- تنقیح مقام در چند مبحث: 122
- اشاره 122
- مبحث اوّل: در بیان شرائط تلافی اجزای منسیّه نماز 122
- مبحث سیّم: در حکمِ اخلال به طمأنینه بعد از رفع رأس از رکوع سهوًا 126
- مبحث چهارم: در حکمِ متذکّر به سجده وتشهّدِ منسیّه در رکعتِ أخیره 127
- اشاره 133
- الإخلال بالتسلیم عامدًا أو ساهیًا موجب لبطلان الصلاه 142
- بیان القولین فی المسأله 146
- مستند القولین المذکورین 146
- اشاره 157
- مبحث ششم: در عدم بطلان نماز به تخلّل حدث بین نماز و جزء منسی 157
- اقوال در مسأله 160
- مبحث هفتم: در موجباتِ سجده سهو است 167
- اشاره 167
- مقامِ اوّل: در ایراد کلمات اصحاب است 168
- المقام الثانی: فی ذکر الإختلافات الظاهره من العبارات المذکوره 202
- المقام الثالث: فی مستند الأقوال المذکوره وبیان المختار منها 214
- اشاره 244
- المستند للقول بلزوم سجدتی السهو لنسیان التشهّد مطلقًا 246
- اشاره 246
- الأقوی عدم وجوب السجدتین لنسیان التشهّد الثانی 248
- وجوب السجدتین لمن تکلّم فی الصلاه ساهیًا 249
- وجوب السجدتین لمن تکلّم فی الصلاه عامدًا 251
- اشاره 256
- وجوب السجدتین للشکّ بین الأربع والخمس 258
- المراد بالسلام هنا السلام الواجب 258
- وجوب السجدتین لترک السجده و نسیانها 260
- اشاره 260
- وجوب السجدتین للقیام فی موضع القعود والقعود فی موضع القیام 265
- وجوب السجدتین لترک السجده عامٌّ لترکها مطلقًا 265
- وجوب سجدتی السهو لکلّ زیاده و نقصان 270
- اشاره 270
- نقل کلام السیّد حجّه الإسلام قدس سره والمناقشه فیه 276
- وجوبهما لکلّ زیاده ونقیصه، هل یعمّ الواجب و المندوب أو یختصّ بالواجب ؟ 280
- اشاره 281
- وجوب السجدتین بالشکّ فی زیاده شیء و نقصانه 281
- ذکر القولین فی وجوب السجده للشکّ فی الزیاده والنقصان 292
- هل یجب السجدتان بالشکّ فی زیاده السجده والرکوع والنقص فیهما ؟ 295
- هل یجب السجدتان بالشکّ بین الثلاث والأربع ؟ 295
- اشاره 297
- « حرف الألف » 299
- « حرف السین » 300
- « حرف التاء » 300
- « حرف العین » 302
- « حرف الکاف » 302
- « حرف الفاء » 302
- « حرف اللام » 303
- « أ » 304
- « ب » 305
- « ج » 306
- « ح » 306
- « د » 307
- « ذ » 307
- « ر » 307
- « س » 309
- « ش » 309
- « غ » 310
- « ع » 310
- « ق » 311
- « ک » 311
- « م » 312
- « ل » 312
- « و » 315
- « ن » 315
- « ی » 316
وغیره، مضافًا إلی امکان منع وجود القائل بهذا القول، فإنّ الجماعه المذکوره لم یصرّحوا تمامًا بالعدم، و سکوتهم لایصیر دلیلاً علی القول بالعدم، فلم یظهر مخالف صریح فی الحکم المذکور، وظاهر بعضهم لایضرّ بالحال .
المراد بالسلام هنا السلام الواجب
ثمّ انّ الظاهر انّ المراد بالسلام الّذی فی زیادته فی غیر موضعه سجدتا السهو، السلام الواجب، لا السلام المستحبّ وهو : السلام علیک أیّها النبیّ ورحمه اللّه وبرکاته، لأنّه الظاهر من الخبر، والأصل البرائه من الوجوب فی غیره، إلاّ إذا قلنا بوجوبهما فی کلّ زیاده ونقیصه .
وجوب السجدتین للشکّ بین الأربع والخمس
وأمّا الشکّ بین الأربع والخمس، فیجب فیه أیضًا سجدتا السهو، کما هو المشهور بین الأصحاب أیضًا، بل عن الغنیه الإجماع علیه (1)، بل عن مجمع البرهان نفی الشکّ فیه (2)، ونسبه ابن أبی عقیل فی عبارته المحکیّه عنه فی المختلف إلی آل الرسول صلی الله علیه و آله (3). ولکن عن الشیخ المفید والشیخ فی الخلاف والصدوقین وسلاّر وأبی الصلاح القول بعدم وجوبهما (4).
1- 1. غنیه النزوع : 113 .
2- 2. مجمع الفائده والبرهان: 3 / 196 .
3- 3. مختلف الشیعه: 2 / 419 .
4- 4. المقنعه: 147 ؛ والخلاف: 1 / 459 المسأله 202 ؛ والفقیه: 1 / 225 ؛ والمقنع: 109 و110؛ و مختلف الشیعه : 2 / 422 نقلاً عن والد شیخنا الصدوق رحمه الله ؛ والمراسم: 89 ؛ والکافی فی الفقه: 148.