- مقدّمه تحقیق 1
- اشاره 1
- درباره رساله شکّ وسهو 2
- درباره شرحِ شرائع الإسلام 3
- نسخه های رساله شکّ و سهو 4
- نسخه های شرحِ شرائع الإسلام 5
- مقام اول: در احکام شک 28
- معنای شک 28
- اشاره 28
- مبحث اوّل : در حکم شکّ در شرط صلاه است 29
- مطلب اوّل 29
- اشاره 29
- اشاره 32
- مبحث سیّم: در حکم شکّ در اجزای نماز است 32
- مقصد دویّم: در حکم شکّ در عدد رکعات نماز است 37
- دویّم : شکّ است ما بین رکعت اوّلی و رکعت ثالثه 40
- اوّل : شکّ است ما بین یک و دو 40
- چهارم : شکّ است میان یک و دو و سه و چهار 40
- اشاره 40
- سیّم : شکّ است میان یک و چهار 40
- هفتم : شکّ است میان دو و سه و چهار 41
- پنجم : شکّ است میان دو و سه 41
- ششم : شکّ است میان دو و چهار 41
- دهم : شکّ است میان سه و پنج 42
- هشتم : شکّ است میان سه و چهار 42
- نهم : شکّ است میان دو و پنج 42
- یازدهم: شکّ میان چهار و پنج است 43
- مطلب اوّل: در بیان وجه صحّت است در اقسام مذکوره 45
- اشاره 50
- راهِ اوّل : 59
- اشاره 59
- در بیان خلاف در این مقام از چند راه: 59
- راهِ دویّم : 60
- اشاره 61
- راهِ سیّم : 61
- اکمالِ رکعت به چه چیز می شود ؟ 62
- مختار مؤلّف قدس سره 63
- راهِ چهارم : 65
- اشاره 66
- ختم مبحث در چند مطلب: 66
- مطلب اوّل: در حکمِ نمازی که استیناف نموده در حین عروض شکّ 66
- مطلب دویّم: در حکم نماز احتیاط در صورت عدم تمکّن از قیام 67
- مطلب چهارم: در ترتّب شکوک است 87
- مطلب پنجم: در بیان حکم کثیر الشکّ است 88
- مطلب دویّم 95
- اشاره 95
- مبحث اوّل: در ظنّ متعلّق به نفس صلاه است 95
- مبحث دویّم: در حکم ظنّ به شرایط نماز است 97
- مطلب اوّل: در حکم ظنّ به انتفای شرط است 97
- اشاره 97
- مطلب ثانی: در حکم ظنّ به تحقّق شرط است 104
- مبحث سیّم: در حکم ظنّ متعلّق به جزء صلاه است 105
- اشاره 105
- قسم دوّم : ظنّ متعلّق به جزء نماز بعد از فراغ از نماز 109
- اشاره 111
- سهو در طهارت از خبث 111
- سهو در طهارت از حدث 111
- اشاره 111
- مبحث اوّل: سهو در شرایط نماز با تذکّر به آن در اثنای نماز 111
- سهو در قبله 112
- سهو در چیزی که بر آن سجده نموده 113
- سهو در مکان 115
- اشاره 116
- مبحث دویّم: سهو در شرایط نماز با تذکّر به آن بعد از فراغ از نماز 116
- سهو در طهارت از حدث وخبث 116
- سهو در قبله 117
- سهو در لباس و مکان 118
- مبحث سیّم: سهو در اجزای صلاه یا در امرِ متعلّق به اجزای صلاه 119
- اشاره 122
- مبحث اوّل: در بیان شرائط تلافی اجزای منسیّه نماز 122
- تنقیح مقام در چند مبحث: 122
- مبحث سیّم: در حکمِ اخلال به طمأنینه بعد از رفع رأس از رکوع سهوًا 126
- مبحث چهارم: در حکمِ متذکّر به سجده وتشهّدِ منسیّه در رکعتِ أخیره 127
- اشاره 133
- الإخلال بالتسلیم عامدًا أو ساهیًا موجب لبطلان الصلاه 142
- بیان القولین فی المسأله 146
- مستند القولین المذکورین 146
- اشاره 157
- مبحث ششم: در عدم بطلان نماز به تخلّل حدث بین نماز و جزء منسی 157
- اقوال در مسأله 160
- مبحث هفتم: در موجباتِ سجده سهو است 167
- اشاره 167
- مقامِ اوّل: در ایراد کلمات اصحاب است 168
- المقام الثانی: فی ذکر الإختلافات الظاهره من العبارات المذکوره 202
- المقام الثالث: فی مستند الأقوال المذکوره وبیان المختار منها 214
- اشاره 244
- المستند للقول بلزوم سجدتی السهو لنسیان التشهّد مطلقًا 246
- اشاره 246
- الأقوی عدم وجوب السجدتین لنسیان التشهّد الثانی 248
- وجوب السجدتین لمن تکلّم فی الصلاه ساهیًا 249
- وجوب السجدتین لمن تکلّم فی الصلاه عامدًا 251
- اشاره 256
- المراد بالسلام هنا السلام الواجب 258
- وجوب السجدتین للشکّ بین الأربع والخمس 258
- وجوب السجدتین لترک السجده و نسیانها 260
- اشاره 260
- وجوب السجدتین للقیام فی موضع القعود والقعود فی موضع القیام 265
- وجوب السجدتین لترک السجده عامٌّ لترکها مطلقًا 265
- وجوب سجدتی السهو لکلّ زیاده و نقصان 270
- اشاره 270
- نقل کلام السیّد حجّه الإسلام قدس سره والمناقشه فیه 276
- وجوبهما لکلّ زیاده ونقیصه، هل یعمّ الواجب و المندوب أو یختصّ بالواجب ؟ 280
- اشاره 281
- وجوب السجدتین بالشکّ فی زیاده شیء و نقصانه 281
- ذکر القولین فی وجوب السجده للشکّ فی الزیاده والنقصان 292
- هل یجب السجدتان بالشکّ بین الثلاث والأربع ؟ 295
- هل یجب السجدتان بالشکّ فی زیاده السجده والرکوع والنقص فیهما ؟ 295
- اشاره 297
- « حرف الألف » 299
- « حرف التاء » 300
- « حرف السین » 300
- « حرف الکاف » 302
- « حرف العین » 302
- « حرف الفاء » 302
- « حرف اللام » 303
- « أ » 304
- « ب » 305
- « ح » 306
- « ج » 306
- « ر » 307
- « د » 307
- « ذ » 307
- « ش » 309
- « س » 309
- « غ » 310
- « ع » 310
- « ق » 311
- « ک » 311
- « ل » 312
- « م » 312
- « ن » 315
- « و » 315
- « ی » 316
وفیه انّه حینئذ تارک للتشهّد، فانّ التارک للتشهّد لابدّ من قیامه موضع قعوده، فهو لازمه، وهو انّما فعل فعلاً واحدًا لزمه أمر آخر، مع انّه من أفراد القیام فی موضع القعود، لا أمر آخر .
ثمّ انّ القیام فی موضع القعود لابدّ من تحقّق القیام، والنهوض إلیه لا یجدی کما فی القعود، کما هو المصرّح به فی موثّقه عمّار السابقه قال: وعن الرجل إذا أراد أن یقعد فقام، ثمّ ذکر من قبل أن یقدّم شیئًا أو یحدث شیئًا؟ قال: لیس علیه سجدتا السهو حتّی یتکلّم بشیء (1).
وجوب سجدتی السهو لکلّ زیاده و نقصان
اشاره
وأمّا الزیاده والنقصان مطلقًا، ففیه أیضًا قولان، أوّلهما: الوجوب لهما، وهو مختار العلاّمه فی کثیر من کتبه کما مرّ نقل عبارتها (2)، والشهید فی اللمعه والذکری (3)، والشهید الثانی فی الروضه (4)، وعن الإیضاح وفوائد الشرائع والمقاصد العلیّه و تعلیق النافع و التنقیح و إرشاد الجعفریّه و بعض کتب آخر (5).
1- 1. التهذیب : 2 / 353 ح 54 .
2- 2. أنظر مختلف الشیعه: 2 / 421 ؛ و تذکره الفقهاء: 3 / 349 ؛ وقواعد الأحکام: 1 / 44 ؛ ونهایه الأحکام: 1 / 547 .
3- 3. اللمعه: 35 ؛ وذکری الشیعه: 4 / 90 .
4- 4. الروضه البهیّه: 1 / 327 .
5- 5. إیضاح الفوائد: 1 / 142 ؛ وفوائد الشرائع (المطبوع ضمن حیاه المحقّق الکرکی وآثاره): 10 / 207 ؛ والمقاصد العلیّه: 337 ؛ والتنقیح الرائع: 1 / 263 ؛ وإرشاد الأذهان: 1 / 270 ؛ والجعفریّه (المطبوع ضمن حیاه المحقّق الکرکی وآثاره): 4 / 183 ؛ والمطالب المظفّریه (مخطوطه مکتبه المرعشی برقم 2776) : فی السهو ص 124 س 11 ؛ و روض الجنان: 2 /941 ؛ ومختلف الشیعه: 2 / 438 ؛ والذخیره: 381 .