- دیباچه 1
- هدف های کلی پژوهش 5
- اهمیت پژوهش 5
- پیشینه پژوهش 6
- پرسش های فرعی 6
- تعریف مفاهیم 6
- پرسش اصلی 6
- مهریه 6
- جهیزیه 7
- اشاره 8
- الف) پرداخت مهریه 9
- اشاره 9
- 1. مهریه در قرآن 9
- ب) مهریه؛ عطیه الهی 11
- د) رعایت تناسب در مهریه 13
- ج) مهریه؛ هدیه ای از روی شوق 13
- ه_) استقلال حقوق زن 14
- و) مشروعیت ضمنی مهر زیاد 18
- الف) اهمیت مهر 21
- اشاره 21
- ب) ضرورت وجود مهر در ازدواج 22
- ج) پیامدهای پرداخت نکردن مهریه 23
- ه_) شرایط مهر 25
- د) پاداش بخشش مهریه 25
- و) میزان مهریه 27
- ز) مقدار مهرالسنه 29
- ح) میزان مهر حضرت فاطمه علیهاالسلام 30
- ط) تعیین مهرالسنه به نرخ روز 32
- شرایط مهرالمسمّی 34
- اشاره 34
- 1. دسته بندی مهر 34
- اشاره 34
- یک _ مال بودن 34
- اشاره 34
- الف) مهرالمسمّی 34
- چهار _ تعیین نمونه 35
- سه _ داشتن منفعت عقلایی و مشروع 35
- یک _ تعریف مهرالمثل 36
- سه _ معیار مشابهت 36
- اشاره 36
- ب) مهرالمثل 36
- دو _ امثال و مهر امثال از دیدگاه فقیهان 36
- چهار _ موارد تعلق مهرالمثل 37
- ج) مهر واگذار شده 38
- 2. مالکیت مهریه 38
- الف) نقدی یا نسیه بودن مهریه 39
- اشاره 39
- 3. شیوه پرداخت مهریه 39
- ب) پرداخت مهریه به نرخ روز 39
- یک _ دیدگاه فقیهان 40
- دو _ دیدگاه قانون مدنی ایران 41
- 4. عوامل استقرار مهر 42
- 5. مهر در ازدواج موقت 43
- اشاره 44
- الف) نشانه اهمیت عقد 44
- اشاره 44
- 1. نقش مهریه در عقد 44
- ب) تقویت جنبه معنوی عقد 45
- ج) مانع طلاق 46
- 2. آثار مهریه برای موقعیت زن 48
- اشاره 48
- الف) کسب رضایت و ارزش بخشی به موقعیت معنوی زن 49
- ب) دریافت هدیه 52
- ج) پشتوانه ای در برابر حوادث 54
- د) نشانه شخصیت زن 55
- ه_ ) جبران جایگاه از دست رفته 56
- و) پاداش کار در خانه 58
- ز) جبران کمبود حقوق مالی زن 59
- ط) زمینه ساز فعالیت اقتصادی 61
- ح) نشان حق مالکیت زن 61
- 3. آثار مهریه برای مرد 62
- اشاره 63
- 1. ارزیابی عرفی 64
- 2. ارزیابی ارزشی 65
- اشاره 67
- 1. علل افزایش مهریه 69
- الف) نمایش طبقاتی 69
- ب) نسیه بودن مهر 70
- ج) حسادت یا چشم و هم چشمی 72
- د) بیم از آینده 73
- ه) موقعیت زن در گذشته 75
- و) ساختار زندگی مدرن 76
- ز) سن و ویژگی های ظاهری 77
- 2. راهکارهای حل مشکل مهریه 79
- الف) جدی نگرفتن مهریه 79
- ب) تغییر شیوه پرداخت مهریه 80
- ج) جای گزینی نگرش انسانی به جای نگرش اقتصادی 81
- د) توجه به پیامدهای منفی مهریه های سنگین 83
- ه_) آموزش جوانان 84
- و) توجه به الگوهای مناسب 85
- اشاره 87
- 1. تعریف جهیزیه 87
- 3. دیدگاه فقهی درباره جهیزیه 88
- 4. الگوی جهیزیه در اسلام 89
- 5. مصداق جهیزیه 92
- 6. پیامدهای جهیزیه سنگین 92
- 8. برگرداندن جهیزیه 93
- 7. مالک جهاز 93
آیت الله مکارم شیرازی
اگر زمان زیادی گذشته، باید طبق قیمت روز (با محاسبه تورم متوسط اشیا) پرداخت شود.
دو _ دیدگاه قانون مدنی ایران
بحث پرداخت مهریه، ضمن طرحی در آذر 1375 به مجلس شورای اسلامی ارائه شد و آن طرح، الحاق یک تبصره به ماده 1082 قانون مدنی درباره مهریه بانوان بود. بحث اصلی این بود که مهریه چگونه محاسبه شود؛ آیا به نرخ روز یا به همان مقداری که زمان عقد معین شده است؟
در این طرح که در سال 1376 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از تأیید شورای نگهبان نیز گذشت، آمده است:
چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه، زمان پرداخت نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد، محاسبه و پرداخت خواهد شد، مگر اینکه زوجین هنگام اجرای عقد به نحو دیگری توافق کرده باشند.
در روش محاسبه مهریه به نرخ روز، متوسط شاخص بها در سال گذشته، بر متوسط شاخص بها در سال وقوع عقد تقسیم می شود، سپس در مهریه مندرج در عقدنامه، ضرب می شود. در مواردی که مهریه زوجه باید از اموال به جامانده متوفا پرداخت شود، تاریخ فوت مبنای محاسبه خواهد بود.
متوسط شاخص بها در سال قبل یا سال فوت همسر
مبلغ مهریه در عقد نامه = مهریه به نرخ روز
شاخص بها در سال وقوع عقد
برای مثال، اگر مبلغ مهریه کسی در سال 1358، هفتاد هزار تومان بود و بخواهد آن را در سال 1383 پرداخت کند، این گونه محاسبه می شود: تومان 5729415 = 70000 × 238/18:2/91