- دیباچه 1
- هدف های کلی پژوهش 5
- اهمیت پژوهش 5
- پرسش اصلی 6
- پیشینه پژوهش 6
- مهریه 6
- پرسش های فرعی 6
- تعریف مفاهیم 6
- جهیزیه 7
- اشاره 8
- 1. مهریه در قرآن 9
- اشاره 9
- الف) پرداخت مهریه 9
- ب) مهریه؛ عطیه الهی 11
- د) رعایت تناسب در مهریه 13
- ج) مهریه؛ هدیه ای از روی شوق 13
- ه_) استقلال حقوق زن 14
- و) مشروعیت ضمنی مهر زیاد 18
- الف) اهمیت مهر 21
- اشاره 21
- ب) ضرورت وجود مهر در ازدواج 22
- ج) پیامدهای پرداخت نکردن مهریه 23
- ه_) شرایط مهر 25
- د) پاداش بخشش مهریه 25
- و) میزان مهریه 27
- ز) مقدار مهرالسنه 29
- ح) میزان مهر حضرت فاطمه علیهاالسلام 30
- ط) تعیین مهرالسنه به نرخ روز 32
- الف) مهرالمسمّی 34
- 1. دسته بندی مهر 34
- یک _ مال بودن 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- شرایط مهرالمسمّی 34
- سه _ داشتن منفعت عقلایی و مشروع 35
- چهار _ تعیین نمونه 35
- سه _ معیار مشابهت 36
- یک _ تعریف مهرالمثل 36
- ب) مهرالمثل 36
- اشاره 36
- دو _ امثال و مهر امثال از دیدگاه فقیهان 36
- چهار _ موارد تعلق مهرالمثل 37
- ج) مهر واگذار شده 38
- 2. مالکیت مهریه 38
- اشاره 39
- ب) پرداخت مهریه به نرخ روز 39
- 3. شیوه پرداخت مهریه 39
- الف) نقدی یا نسیه بودن مهریه 39
- یک _ دیدگاه فقیهان 40
- دو _ دیدگاه قانون مدنی ایران 41
- 4. عوامل استقرار مهر 42
- 5. مهر در ازدواج موقت 43
- اشاره 44
- الف) نشانه اهمیت عقد 44
- 1. نقش مهریه در عقد 44
- اشاره 44
- ب) تقویت جنبه معنوی عقد 45
- ج) مانع طلاق 46
- 2. آثار مهریه برای موقعیت زن 48
- اشاره 48
- الف) کسب رضایت و ارزش بخشی به موقعیت معنوی زن 49
- ب) دریافت هدیه 52
- ج) پشتوانه ای در برابر حوادث 54
- د) نشانه شخصیت زن 55
- ه_ ) جبران جایگاه از دست رفته 56
- و) پاداش کار در خانه 58
- ز) جبران کمبود حقوق مالی زن 59
- ح) نشان حق مالکیت زن 61
- ط) زمینه ساز فعالیت اقتصادی 61
- 3. آثار مهریه برای مرد 62
- اشاره 63
- 1. ارزیابی عرفی 64
- 2. ارزیابی ارزشی 65
- اشاره 67
- الف) نمایش طبقاتی 69
- 1. علل افزایش مهریه 69
- ب) نسیه بودن مهر 70
- ج) حسادت یا چشم و هم چشمی 72
- د) بیم از آینده 73
- ه) موقعیت زن در گذشته 75
- و) ساختار زندگی مدرن 76
- ز) سن و ویژگی های ظاهری 77
- الف) جدی نگرفتن مهریه 79
- 2. راهکارهای حل مشکل مهریه 79
- ب) تغییر شیوه پرداخت مهریه 80
- ج) جای گزینی نگرش انسانی به جای نگرش اقتصادی 81
- د) توجه به پیامدهای منفی مهریه های سنگین 83
- ه_) آموزش جوانان 84
- و) توجه به الگوهای مناسب 85
- اشاره 87
- 1. تعریف جهیزیه 87
- 3. دیدگاه فقهی درباره جهیزیه 88
- 4. الگوی جهیزیه در اسلام 89
- 5. مصداق جهیزیه 92
- 6. پیامدهای جهیزیه سنگین 92
- 7. مالک جهاز 93
- 8. برگرداندن جهیزیه 93
الف) کسب رضایت و ارزش بخشی به موقعیت معنوی زن
دیدگاه اندیشمند بزرگ، استاد مرتضی مطهری درباره مهریه چنین است:
زن و مرد، خصوصیات، ویژگی ها و حقوق متمایز و نامتشابه دارند و به لحاظ زیستی و روانی و از بعضی جهات، متفاوت می باشند. مهر، یکی از نمونه هایی است که می رساند زن و مرد، با استعدادهای نامتشابهی آفریده شده اند و قانون خلقت از لحاظ حقوق فطری و طبیعی، سندهای نامتشابهی به دست آنها داده است... نقش زن و مرد در مسئله عشق، مغایر نقش دیگری است. عرفا این قانون را به سراسر هستی سرایت می دهند و می گویند... قانون عشق و جذب و انجذاب بر سراسر موجودات و مخلوقات حکومت می کند.
زن و مرد، برخی تفاوت های طبیعی و روانی با همدیگر دارند. این تفاوت ها سبب می شود که هریک از زنان و مردان، نقاط قوّت و ضعف ویژه خود را داشته باشند. برخی اسباب و عوامل، در طبیعت فراهم آمده که این تفاوت ها و تمایزها ضرری به جریان تعاملات اجتماعی _ خانوادگی نداشته باشد و با وجود تفاوت ها، وقفه ای در جریان مناسبت ها و امور جامعه پدید نیاید. این اسباب و عوامل، اثر تفاوت ها را محو می کنند و در مجموع، روابط زن و مرد متعادل می شود.
پدید آمدن مهر، نتیجه تدبیر ماهرانه ای است که در متن آفرینش برای تعدیل روابط زن و مرد و پیوند آنها با یکدیگر به کار رفته است.
... علاوه بر اینکه مهریه تعدیل کننده روابط زن و مرد است، بدین دلیل که مرد از توان جسمی بیشتری نسبت به زن برخوردار است، ولی مهریه نشانه و گواهی بر قدرت نهفته و سرشته در وجود زن می باشد. به همین جهت، مهریه، موقعیت و جایگاه زن را در تقابل پیوند زناشویی بهبود می بخشد و ضعف جسمی زن را جبران می کند. قانون خلقت، جمال و غرور و بی نیازی را در جانب زن و نیازمندی و طلب و عشق را در جانب مرد، قرار داده است. ضعف زن در مقابل نیرومندی بدنی مرد، به همین وسیله تعدیل و همین جهت موجب شده که همواره مرد از زن خواستگاری می کرده است.
همچنین مهریه، نشانه ای بر سپاس گزاری مرد از اجابت دعوتش از جانب زن است و این آثار در نهایت، علقه خانوادگی را مستحکم تر می کند.