آداب و احکام کسب و کار صفحه 26

این کار صرف نظر از مسئله شرعی و عذاب الهی، یک عمل ضدانسانی و ضداخلاقی است. اگر کسی دین هم نداشته باشد و تنها اخلاق اجتماعی و وجدان بیدارداشته باشد باید زشتی آن را درک کند و به این کار دست نزند. زیان رساندن به همنوع خود و پول دار شدن به قیمت اشک چشم کودکان یک خانواده، ثروت اندوزی شیرینی نیست. این پول، خیر و برکت نخواهد داشت و سرانجام، آتشی خواهد شد که بنیان زندگی، عمر و خوشبختی گیرنده آن را می سوزاند؛ البته این گونه سودجویی ها مخصوص بازار نیست و ممکن است در هر صنفی وجود داشته باشد؛ مثلاً ممکن است رانندگان ماشین های سرویس بین شهری متوجه شوند که مسافر زیاد و ماشین کم است و کرایه خود را دو برابر بیشتر کنند و از پریشانی مسافر، سرما، برف، تعطیلی و... سوء استفاده کنند، این عمل نیز شبیه احتکار است.

* احتکار وسیله نقلیه، احتکار دارو، حتی احتکار علم و دانش و آنچه نیاز جامعه باشد، در گناه و زشتی فرقی ندارند.

امام صادق علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل می کند که حضرت فرمودند:

«الْجَالِبُ مَرْزُوقٌ وَ الْمُحْتَکِرُ مَلْعُونٌ(1)

کسی که ارزاق مردم را می آورد و در اختیار مصرف کننده قرار می دهد روزی می خورد و کارش برکت دارد؛ ولی محتکر، نفرین شده و ملعون است.»

همچنین از آن حضرت نقل شده است که فرمودند:

«جایی را در جهنم دیدم که در غلیان بود، از جبرئیل پرسیدم: این وادی پرآتش برای کیست؟ گفت: برای سه گروه: احتکار کننده، مشروب خوار و واسطه گران فحشا.(2)

ایشان در حدیث دیگری فرمودند:

«کسی که طعامی را چهل روز به قصد گران شدن نگه دارد، اگر پس از فروش تمام