آداب و احکام کسب و کار صفحه 269

وامی را که عقدش باطل است، به گیرنده پرداخت نمایند و گیرنده با آنکه می داند عقد باطل است، نمی تواند در پول تصرّف نماید.

س26 _ در وامهای جعاله که قانوناً بانک موظف است مورد قرارداد را انجام دهد بانک فقط پول در اختیار جاعل قرار می دهد و از او می خواهد که به وکالت از طرف بانک کار خود را انجام دهد و بعداً علاوه بر پول دریافتی مبلغی به عنوان حقّ الجعاله به بانک بپردازد که در حقیقت جاعل شخصاً مورد جعاله را با پول بانک به انجام رسانده و حقّ الجعاله را بانک دریافت می دارد بفرمائید اینگونه قرارداد صورت شرعی دارد یا خیر؟

ج26 _ به نظر ما جعاله قابلیت اینگونه موارد را ندارد.

س27 _ گرفتن جوایز بانکها در دو صورت (افتتاح حساب، مشروط به شرکت در قرعه کشی و بدون شرط) چه حکمی دارد؟

ج27 _ اشکال ندارد.

س28 _ بانکها وامی تحت عنوان مضاربه در اختیار مشتریان می گذارند بدین ترتیب که مثلاً یک میلیون تومان برای خرید یکصد تخته فرش در اختیار مشتری قرار می دهند و در همان مجلس محاسبه می کنند که سود مشتری از فروش این فرشها چقدر است سپس برای دریافت اصل و سود مورد نظر بانک قسط بندی می کند و بانک هیچگونه مسئولیتی را نسبت به ضررهای احتمالی این معامله به عهده نمی گیرد و فقط خود را موظف به دریافت اصل و سود تضمین شده می داند بفرمائید:

اولاً این نوع مضاربه صورت شرعی دارد یا خیر؟

ثانیاً اگر مشتری پول را در مورد دیگری مصرف نماید و فقط متعهّد به پرداخت وام و زیاده گردد چگونه است؟

ثالثاً تکلیف مسئولین بانک در صورت علم به صوری بودن قرارداد و عدم علم را بیان فرمائید؟

ج28 _ اولاً با این نحو که تقریر گردیده مشکل است زیرا باید سود بنا بر