آداب و احکام کسب و کار صفحه 37

9_ به رباخواری نزدیک نشوید.

10_ در وزن و کیل، درست و تمام وزن کنید (کم فروشی نکنید).

11_ اموال مردم را به حرام نستانید.

12_ زمین خدا را با کارهای بد اقتصادی تان به فساد و تباهی نکشید.»

امید است دوستان حضرت علی علیه السلام و مدعیان تشیّع، این دستورات نورانی وزندگی ساز را جدی تر گرفته، با عمل کردن به آن، زندگی دنیا و آخرت خویش را آباد سازند.

بی گمان پنهان کردن عیب کالا در معاملات، اثر بدی می گذارد و مردم را نسبت به جنس تولید شده یا کالای در معرض فروش بی اعتماد می کند. کسی که جنسی را می خرد، به قصد سالم بودن خریداری می کند و قیمت جنس سالم را می پردازد؛ از این رو در ابواب فقهی یکی از جاهایی که مشتری می تواند معامله را بر هم زند جایی است که کالای خریداری شده معیوب باشد که به آن «خیار عیب» می گویند. روشن است که جنس سالم با جنس معیوب تفاوت قیمت دارد و به همین دلیل شیطان وسوسه می کند که صاحب کالا، عیب کالای خود را نگوید و از مشتری پنهان کند تا پول بیشتری بگیرد. این کار، غیر از این که خلاف اخلاق انسانی، شرافت و کرامت نوع دوستی است، خلاف شرع و حرام نیز هست.

چه زیبا است که انسان با صداقت برخورد کند و جنس و کالای خود را همان گونه که هست عرضه نماید و اگر اشکال و ایرادی داشته باشد به خریدار بگوید تا هم وجدانش آرام باشد و هم نانش حلال شود، همچنین اعتبار بازار را از بین نمی برد و از مردم سلب اعتماد نمی کند.

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: «کسی که قصد دارد وارد کار خرید و فروش شود از پنج چیز دوری کند، وگرنه حق خرید و فروش ندارد؛ از جمله: «وَ کِتْمَانَ الْعَیْبِ؛ مواظب باشد عیب کالای خود را

پنهان نکند.»(1)