آداب و احکام کسب و کار صفحه 40

سود زیادی است، مگر چه کردید؟ غلام جریان را برای حضرت شرح داد، حضرت به شدت ناراحت شد و فرمود: «سبحان اللّه! چگونه قسم خوردید که از مسلمانان سود چند برابر بگیرید؟» آن گاه فقط همان کیسه اصل سرمایه رابرداشت و فرمود: من نیازی به چنین سودی ندارم و سپس فرمود:

«یَا مُصَادِفُ مُجَادَلَهُ السُّیُوفِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِ الْحَلَالِ؛

ای مصادف! جنگیدن و شمشیر زدن از به دست آوردن روزی حلال آسان تر است.»

این حدیث گویای ناخرسندی امام از چنین معامله هایی است که متأسفانه در بازار زیاد به چشم می خورد.

سودجویی و سوء استفاده از کمیابی اجناس میان مسلمانان بسیار رواج دارد و از آن جا که مشتری به آن جنس نیاز دارد، به ناچار آن جنس را می خرد. باید توجه داشت که اگر کسی می خواست کالایی را از مدینه به مصرببرد با وسائل آن روز (شتر، قاطر یا پیاده) چند روز طول می کشید (رفت وبرگشت) و این کار چقدر زحمت داشته است؛ اما با این حال امام سود برابر سرمایه را جایز ندانستند.

در حالی که به عقیده تجار امروز، با این همه زحمت و صرف وقت، دو برابر هم کم است و صرف نمی کند! اگر در داستان فوق، دقت کنید، درمی یابید که چه روزهای سختی در پیش دارند کسانی که شب می خوابند و صبح قیمت را بالا می برند بدون این که

زحمتی کشیده باشند. جالب این که بعضی ها با همین پول ها، برای امام حسین علیه السلام خرج می کنند و نذری هم می دهند!!!

حضرت امیرالمؤمنان علیه السلام در نامه خود به مالک اشتر در مورد تجار و بازاریان می فرماید: «فروش باید عادلانه و با قیمت و نرخی باشد که به هیچ یک از فروشنده و خریدار اجحاف نشود.»(1)

معتب می گوید: امام صادق علیه السلام به من فرمود: قیمت ها در شهر مدینه دارد بالا