- مقدمه 1
- رهنمود حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) به معتکفان 5
- اعتکاف از منظر حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مدّ ظله العالی) 6
- معنای اعتکاف 7
- اهداف اعتکاف 8
- اعتکاف معجونی از چند عبادت 9
- آثار اعتکاف 12
- عبادات جایگزین اعتکاف 16
- اعتکاف از منظر آیات وحی 17
- اعتکاف در روایات و احادیث معصومین (علیهم السّلام) 20
- اعتکاف در تاریخ پیشینیان 24
- انواع اعتکاف 38
- مسائل مربوط به اعتکاف 43
- مراقبات روزه داری 56
- مراقبات حضور در خانه خدا 56
- منابع و مآخذ 81
- مناسبتهای اعتکاف 81
- سخن آخر 81
مقدمه
انسان موجودی سالک است ، پویا و همیشه به دنبال حقیقت و رسیدن به معبود خویشتن است. انسان این اشرف مخلوقات به دنبال آن است که از هوای نفس خویش دور شود و خلوتی برای خود مهیّا کند تا در انزوای وجود خویش در آثار صُنع پروردگارش با دیده عبرت بیندیشد و با سوز دل و اشک دیده باطن خود را از پلیدی ها بشوید و به خانه دل خود روشنی دهد: « یا ایّها الانسان اِنَّک کادِحٌ الی ربِّک کدحاً فملاقیه؛ ای انسان ! تو با تلاش و رنج به سوی پروردگارت می روی و ا ورا ملاقات خواهی کرد. » (انشقاق/ 6).
اگر روانی افسرده و روحی مضطرب داری و هر سو به دنبال آرامش حقیقی می گردی ، تنها راه به دست آوردن آرامش روانی ، یاد خداست و توجه به ذات اقدس او : « الَّذِینَ آمَنُوا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکرِ اللهِ أَلا بِذِکرِ اللهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ ؛ کسانی هستند که ایمان آورده اند ، و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است ؛ آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش می یابد. » (رعد/ 28)
آری ، احکام حیاتبخش اسلام می تواند انسان ها را از سردرگمی نجات داده ، دلهای پرآشوب را آرام سازد و خاطرهای افسرده را شاداب کند. اگر کسی آرامش می خواهد ، باید آن را در دستورات الهی و سنتهای رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و پیروی اهل بیت (علیهم السّلام) بجوید.