رساله توضیح المسائل مطابق فتاوای حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا یدالله دوزدوزانی تبریزی صفحه 146

مسأله 775 ) نافله ظهر و عصر را در سفر نباید خواند. نافله عشا در سفر ساقط نمی شود و بنابراحتیاط باید به قصد رجا خوانده شود.

وقت نافله های یومیّه

مسأله 776 ) نافله نماز ظهر پیش از آن خوانده می شود و وقت آن از اوّل ظهر است تا موقعی که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود، به اندازه دو هفتم آن شود، مثلاً اگر درازی شاخص هفت وجب باشد، هر وقت مقدار سایه ای که بعد از ظهر پیدا می شود به دو وجب رسید، آخر وقت نافله ظهر است.

مسأله 777 ) نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود. وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که پس از ظهر پیدا می شود، به چهار هفتم آن برسد. چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را پس از آن که سایه شاخص دو هفتم یا چهار هفتم شده، بخواند بهتر است نافله را پس از فریضه بخواند و نباید نیت ادا و قضا کند. نیز جایز است آن ها را پیش از وقت نماز ظهر بخواند حتی در غیر روز جمعه مخصوصاً در صورتی که بداند بعداً نمی تواند بخواند.

مسأله 778 ) وقت نافله مغرب پس از تمام شدن نماز مغرب است تا وقتی که سرخی طرف مغرب که پس از غروب کردن آفتاب در آسمان پیدا می شود از بین برود.

مسأله 779 ) وقت نافله عشا پس از تمام شدن نماز عشا است. تا وقتی که نماز عشا ادا است، می تواند نافله را بخواند. بهتر است بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.

مسأله 780 ) نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده می شود و وقت آن پس از فجر اوّل است تا وقتی که سرخی طرف مشرق پیدا شود. نشانه فجر اوّل در وقت نماز صبح گفته شد. جایز است نافله صبح را پس از نافله شب بلافاصله بخوانند.

مسأله 781 ) وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.

مسأله 782 ) مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را پس از نصف شب بخواند، می تواند آن را در اوّل شب به جا آورد.

ص : 158

مسأله 783 ) یکی از نمازهای مستحبی بنابر مشهور نماز غُفیله است که بین نماز مغرب و عشا خوانده می شود. وقت آن بنابر احتیاط پیش از آن است که سرخی طرف مغرب از بین برود. بهتر است نماز غفیله را از نافله مغرب حساب کنند.

چگونگی نماز غفیله

در رکعت اوّل نماز غفیله، پس از حمد باید به جای سوره این آیه را بخوانند:

{وَ ذاَ النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنادی فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إلهَ اِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجِی المُؤْمِنِینَ}.

در رکعت دوم پس از حمد به جای سوره این آیه را بخوانند:

{وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الغَیْبِ لا یعْلَمُها إِلاَّ هُوَ وَ یَعْلَمُ ما فِی البَرِّ وَ البَحْرِ وَ ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَهٍ إِلاَّ یَعْلَمُها وَ لا حَبَّهٍ فِی ظُلُماتِ الأَرْضِ وَ لا رَطْبٍ وَ لا یابِسٍ اِلاَّ فِی کِتابٍ مُبِینٍ}.

در قُنوت بگویند:

«أَلّلهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِمَفاتِحِ الغَیْبِ الَّتِی لا یَعْلَمُها إِلاَّ أَنْتَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَفْعَلَ بِی کَذا وَکَذا»

(به جای) کذا وکذا حاجت های خود را بگویند و سپس:

«أَلّلهُمَّ أَنْتَ وَلِیُّ نِعْمَتِی وَ القادِرُ عَلی طَلِبَتِی تَعْلَمُ حاجَتِی فَأَسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ و عَلَیْهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَیْتَها لِی».

احکام قبله

مسأله 784 ) کعبه و محاذی آن تا آسمان، قبله است و باید روبروی آن نماز خواند. اگر طوری بایستد که بگویند: رو به قبله نماز می خواند، کافی است. همچنین است کارهای دیگر، مانند سر بریدن حیوانات که باید رو به قبله انجام گیرد.