رساله توضیح المسائل مطابق فتاوای حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا یدالله دوزدوزانی تبریزی صفحه 314

واجب است، بلکه احتیاط مستحب آن است که گرچه کم¬تر از هیجده نخود باشد، خمس آن را بدهد.

مسأله 1835 ) کسی که کسبش غوّاصی یا بیرون آوردن معدن است، اگر خمس آن ها را بدهد و چیزی از مخارج سالش زیاد بیاید، لازم نیست دوباره خمس آن را بدهد.

مسأله 1836 ) اگر بچه ای معدنی را بیرون آورد، یا گنجی پیداکند یا به واسطه فرو رفتن در دریا، جواهر بیرون آورد خمس ندارد. ولی اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته ولیِّ او باید خمس مال را بدهد.

6 - غنیمت

مسأله 1837 ) اگر مسلمانان به امر امام(ع) با کفّار جنگ کنند و چیزهایی در جنگ به دست آورند، به آن ها غنیمت گفته می شود. مخارجی را که برای غنیمت کرده اند، مانند: مخارج نگهداری و حمل و نقل و نیز مقداری را که امام(ع) صلاح می داند به مصرفی برساند و چیزهایی که مخصوص امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیه آن را بدهند. آنچه در زمان غیبت امام(ع) در جنگ با کفار گرفته می شود، بنابراحتیاط حکم غنیمت را دارد.

7 - زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد

مسأله 1838 ) اگر کافر ذمّی زمینی را از مسلمان بخرد، باید خمس آن را از همان زمین یا از مال دیگرش بدهد، نیز اگر خانه و دکان و مانند این ها را از مسلمان بخرد، باید خمس زمین آن را بدهد. در دادن این خمس قصد قربت لازم نیست، بلکه حاکم شرع هم که خمس را از او می گیرد، لازم نیست قصد قربت نماید.

مسأله 1839 ) اگر کافر ذمّی زمینی را که از مسلمان خریده، به مسلمان دیگری بفروشد، باید خمس آن را بدهد، نیز اگر بمیرد و مسلمانی زمین را از او ارث ببرد، باید خمس آن را از همان زمین، یا از مال دیگرش بدهند.