رساله توضیح المسائل مطابق فتاوای حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا یدالله دوزدوزانی تبریزی صفحه 399

مسأله 2327 ) هرگاه انسان در موقع ضامن شدن، بتواند طلب طلبکار را بدهد اگرچه بعد فقیر شود، طلبکار نمی تواند ضامن بودن او را به¬هم زند و طلب خود را از بدهکار اوّل درخواست نماید، همچنین است اگر در آن موقع نتواند طلب او را بدهد ولی طلبکار بداند و به ضامن شدن او راضی شود.

مسأله 2328 ) اگر انسان در موقعی که ضامن می شود، نتواند طلب طلبکار را بدهد و طلبکار در آن وقت نداند و سپس ملتفت شود، می تواند ضامن بودن او را به-هم بزند ولی اگر پیش از آن که طلبکار ملتفت شود، ضامن قدرت پیدا کرده باشد، چنانچه بخواهد ضامن بودن او را به¬هم بزند، اشکال دارد.

مسأله 2329 ) اگر کسی بدون اجازه بدهکار ضامن شود که بدهی او را بدهد، نمی تواند چیزی از او بگیرد.

مسأله 2330 ) اگر کسی با اجازه بدهکار ضامن شود که بدهی او را بدهد می تواند مقداری را که به طلبکار داده، درخواست نماید، ولی اگر به جای جنسی که بدهکار بوده، جنس دیگری به طلبکار بدهد، نمی تواند چیزی را که داده، از او درخواست نماید، مثلاً اگر ده من گندم بدهکار باشد و ضامن ده من برنج بدهد، نمی تواند برنج را از او مطالبه نماید، بلکه باید همان گندم را درخواست کند مگر خودش راضی شود که برنج بدهد.

احکام کفالت

مسأله 2331 ) کفالت آن است که انسان ضامن شود هر وقت طلبکار بدهکار را خواست، به دست او بدهد. به کسی که این طور ضامن می شود، کفیل می گویند.

مسأله 2332 ) کفالت در صورتی صحیح است که کفیل به هر لفظی اگرچه عربی نباشد، به طلبکار بگوید: ضامنم هر وقت بدهکار خود را بخواهی، به دست تو بدهم و طلبکار هم قبول نماید. بنابراحتیاط رضایت بدهکار در صحت کفالت معتبر است.

مسأله 2333 ) کفیل باید مکلف و عاقل باشد و او را در کفالت مجبور نکرده باشند و بتواند کسی را که کفیل او شده حاضر نماید.

مسأله 2334 ) یکی از پنج چیز، کفالت را به¬هم می زند:

اوّل- کفیل، بدهکار را به دست طلبکار بدهد.