رساله توضیح المسائل مطابق فتاوای حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا یدالله دوزدوزانی تبریزی صفحه 466

احکام وصیّت

مسأله 2703 ) وصیت آن است که انسان سفارش کند پس از مرگش برای او کارهایی انجام دهند یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست، قیّم و سرپرست معین کند. کسی را که به او وصیت می کنند، وصی می گویند.

مسأله 2704 ) کسی که نمی تواند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می تواند وصیت کند. کسی که می تواند حرف بزند، اگر با اشاره ای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است. در این قسمت کارهای بزرگ و کوچک فرق ندارد.

مسأله 2705 ) اگر نوشته ای به امضا یا مهر میت ببینند، چنانچه مقصود او را بفهماند و معلوم باشد که برای وصیت کردن نوشته، باید مطابق آن عمل کنند.

مسأله 2706 ) کسی که وصیت می کند باید عاقل باشد و از روی اختیار وصیت کند و باید سفیه نباشد، یعنی مال خود را در کارهای بیهوده مصرف نکند ولی بالغ بودن شرط صحت وصیت نیست. همین قدر که وصیت کننده ده سال داشته باشد و راه های خیر و کارهای نیک را بشناسد، می تواند به کارهای خیر وصیت کند.

مسأله 2707 ) کسی که از روی عمد به قصد خودکشی مثلاً زخمی به خود زده یا سمّی خورده، اگر وصیت کند که مقدار مال او را به مصرفی برسانند، صحیح نیست، ولی اگر تصمیم به خودکشی گرفت و وصیت نمود، پس از آن وسیله خودکشی را فراهم کرد، وصیت او صحیح است.

مسأله 2708 ) اگر انسان وصیت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن را مالک می شود که پیش از مرگ یا پس از آن وصیت را رد نکند، پس اگر پیش از مرگ رد کند، خواه آن را قبول کرده یا نکرده باشد، وصیت باطل است ولی اگر وصیت را قبول کند و پس از مرگ رد کند، وصیت صحیح است.

مسأله 2709 ) وقتی انسان نشانه های مرگ را در خود دید، باید فوراً امانت های مردم را به صاحبانش برگرداند. اگر به مردم بدهکار است و موقع دادن بدهی رسیده،