رساله توضیح المسائل مطابق فتاوای حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا یدالله دوزدوزانی تبریزی صفحه 472

احکام ارث

اشاره

مسأله 2737 ) کسانی که به واسطه خویشی ارث می برند، سه دسته هستند:

دسته اوّل- پدر و مادر و اولاد میّت. با نبودن اولاد، نوادگان هرچه پایین روند، هرکدام که به میت نزدیک¬تر است، ارث می برد. تا یک نفر از این دسته هست، دسته دوم ارث نمی برند.

دسته دوم- جدّ یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ و هرچه بالاتر روند، نیز خواهر و برادر. با نبودن برادر و خواهر، اولاد ایشان هرکدام که به میت نزدیک تر است ارث می برد. تا یک نفر از این دسته هست، دسته سوم ارث نمی برند.

دسته سوم- عمو و عمّه و دایی و خاله و اولاد آنان. تا یک نفر از عموها و عمه ها و دایی ها و خاله های میت زنده اند، اولاد آنان ارث نمی برند ولی اگر میت عموی پدری و پسر عموی پدری و مادری داشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری می رسد و عموی پدری ارث نمی برد.

مسأله 2738 ) اگر عمو و عمه و دائی و خاله خود میت و اولاد آنان و نوادگان-شان نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند. اگر این ها نباشند، اولادشان ارث می برند. اگر این ها نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله جد و جده میت و اگر این ها هم نباشند، اولادشان ارث می برند.

مسأله 2739 ) زن و شوهر به تفصیلی که در مسأله «2779» گفته می شود، از یکدیگر ارث می برند.

ارث دسته اوّل

مسأله 2740 ) اگر وارث میت فقط یک نفر از دسته اوّل باشد، مثلاً پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر، همه مال میت به او می رسد. اگر چند پسر یا چند دختر باشند، همه مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود. اگر یک پسر و یک دختر باشد، مال را سه قسمت می کنند، دو قسمت را پسر و یک قسمت را دختر می برد. اگر چند پسر و چند دختر باشند، مال را طوری قسمت می کنند که هر پسری دوبرابر دختر ببرد.