توضیح المسائل جامع مطابق با فتاوی حضرت آیت الله العظمی حاج سید علی حسینی سیستانی مدّ ظلّه العالی صفحه 222
- پیش گفتار 1
- اهمّیّت فراگیری احکام 4
- لزوم مراجعه به فقهاء 7
- علّت لزوم تقلید 9
- شرایط تکلیف 12
- نشانه های بلوغ 13
- انواع آب مطلق 23
- انواع آب ها 23
- 1. آب کُر 23
- 2. آب قلیل 25
- 3. آب جاری 26
- 4. آب باران 27
- احکام دیگر آب ها 29
- اشاره 31
- امور واجب یا حرام هنگام تخلّی 31
- کیفیت تطهیر مخرج ادرار و مدفوع 32
- استبراء 34
- مستحبّات و مکروهات تخلّی 35
- اشاره 37
- اقسام نجاسات 37
- 1و2. ادرار و مدفوع 37
- 4. مردار 38
- 3. منی 38
- 5. خون 39
- 6 و 7. سگ و خوک 41
- 8. کافر غیر کتابی 41
- 9. شراب 43
- 10. عرق حیوان نجاست خوار 43
- راه های ثابت شدن نجاست 44
- چگونگی نجس شدن شیء پاک 45
- احکام دیگر نجاسات 47
- شرایط تطهیر (پاک کردن) أشیاء با آب 50
- 1. آب 50
- اشاره 50
- اقسام مطهّرات 50
- کیفیت و احکام تطهیر أشیاء 52
- تطهیر ظرف ها 52
- اشاره 52
- تطهیر اشیاء غیر ظرف 54
- سایر احکام مربوط به تطهیر أشیاء با آب 55
- 2. زمین 58
- 3. آفتاب 59
- 4. استحاله 61
- 6. انتقال 63
- 7. اسلام 63
- 8. تبعیّت 64
- 9. بر طرف شدن عین نجاست 66
- 11. غایب شدن مسلمان 69
- راه های ثابت شدن پاکی أشیاء متنجّس 70
- احکام شستن صورت و دست ها 75
- اشاره 75
- احکام مسح سر و پاها 78
- شرط اوّل و دوّم: آب وضو پاک و مطلق باشد 81
- شرایط صحّت وضو 81
- وضوی ارتماسی 81
- اشاره 81
- شرط سوم: آب وضو غصبی نباشد 82
- شرط چهارم: اعضای وضو موقع شستن و مسح کردن پاک باشد 84
- شرط پنجم: وقت برای وضو و نماز، کافی باشد 85
- شرط هفتم: کارهای وضو را به ترتیب به جا آورد 86
- شرط ششم: به قصد قربت و اخلاص وضو بگیرد 86
- شرط هشتم: موالات را رعایت نماید 86
- شرط نهم: کارهای وضو را در صورت امکان، خودِ فرد انجام دهد 87
- شرط دهم: استعمال آب برای او ضرری نداشته باشد 88
- شرط یازدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد 89
- مواردی که وضو را باطل می کند 92
- مستحبّات وضو 93
- مواردی که به سبب آن ها وضو گرفته می شود (غایات وضو) 94
- احکام دائم الحدث 96
- اشاره 98
- اشاره 98
- شرط اوّل: در اعضای وضو، زخم یا دمل یا شکستگی یا مرهم وجود داشته باشد 98
- شرایط وضوی جبیره 98
- وضوی جبیره 98
- شرط دوم: آب برای موضع آسیب دیده ضرر داشته یا باز کردن جبیره، ضرری یا فوق العاده سخت باشد 100
- شرط سوم و چهارم: روی جبیره مسح شود و هنگام مسح، عضو جبیره دار ثابت باشد 101
- شرط پنجم: جبیره در اعضای مسحی خشک باشد 102
- شرط ششم و هفتم: جبیره پاک و غیر غصبی باشد 102
- شرط هشتم: جبیره به مقدار معمول باشد 102
- کیفیت وضوی جبیره ای در صورت های مختلف 103
- شرط نهم: ترتیب رعایت گردد 103
- احکام دیگر وضوی جبیره ای 105
- احکام غسل جبیره و شرایط آن 106
- حکم تیمّم جبیره ای 107
- احکام جنابت 113
- اشاره 113
- غسل های واجب 113
- مواردی که برای آن ها غسل جنابت انجام می شود 115
- کارهایی که بر جنب حرام است 116
- مواردی که بر جنب مکروه است 117
- غسل ترتیبی 118
- کیفیت غسل 118
- اشاره 118
- غسل ارتماسی 119
- شرایط صحیح بودن غسل 120
- احکام دیگر غسل 121
- غسل های مستحب 124
- اشاره 128
- شرایط خون حیض 128
- اشاره 128
- حیض 128
- شرط دوم: قبل از یائسگی باشد 129
- شرط چهارم: از رحم بیرون آمده و خارج شود 130
- شرط سوم: از رحم باشد 130
- شرط ششم: بیشتر از ده روز نباشد 131
- شرط هشتم: در سه روز اول خون استمرار داشته باشد 132
- شرط هفتم: سه روز اول پشت سر هم باشد 132
- احکام خون های مشکوک 133
- شرط نهم: بین دو حیض، حداقل ده روز پاک باشد 133
- احکام حائض 134
- احکام کم بودن وقت نماز برای حائض 137
- مستحبّات و مکروهات برای حائض 139
- اقسام عادت در حیض 140
- انواع عادت عددیه و شرایط محقّق شدن آن 140
- اشاره 140
- شرایط محقّق شدن عادت وقتیه 141
- چگونگی از بین رفتن عادت 143
- اقسام زنان حائض 144
- اشاره 144
- دارای عادت وقتیه و عددیه 144
- دارای عادت وقتیه 152
- دارای عادت عددیه 157
- 4. مبتدئه 160
- 5. مضطربه 162
- ناسیه ای که عادت عددیّه داشته است 163
- اشاره 163
- 6. ناسیه 163
- ناسیه ای که عادت وقتیّه داشته است 164
- ناسیه ای که عادت وقتیّه و عددیّه داشته است 165
- استبراء و استظهار در حیض 167
- احکام لکّه بینی بانوان 169
- مسائل متفرّقه حیض 171
- اشاره 172
- نفاس 172
- احکام نفساء 176
- اشاره 177
- استحاضه 177
- احکام استحاضه 178
- احکام معلوم نبودن نوع استحاضه 183
- احکام تغییر نوع استحاضه 184
- احکام قطع شدن خون استحاضه 185
- احکام دیگر مستحاضه 187
- غسل مسّ میّت 189
- احکام محتضر 191
- احکام کلّی مربوط به تجهیز میّت 192
- غسل میت 196
- شرایط غسل میت 196
- شرایط فرد غسل دهنده 197
- کیفیّت غسل میّت و احکام مربوط به آن 199
- تیمّم میت 200
- احکام کَفَن میّت 201
- احکام حنوط 204
- مواردی که نماز میت واجب است 206
- نماز میت 206
- شرایط صحیح بودن نماز میت 206
- کیفیت خواندن نماز میت 209
- مستحبّات نماز میّت 211
- تشییع جنازه 212
- دفن میّت 212
- واجبات دفن میت 212
- مکروهات نماز میت 212
- مستحبات دفن 216
- زیارت اهل قبور 222
- نبش قبر 222
- اشاره 225
- مورد اول: نداشتن آب 225
- موارد انجام تیمّم 225
- مورد دوم: عدم دسترسی به آب 227
- مورد سوم: ضرر داشتن استعمال آب 228
- مورد چهارم: سختی فوق العاده داشتنِ تهیّه یا استعمال آب 229
- مورد پنجم: نیاز به آب برای رفع تشنگی 229
- مورد ششم: مزاحمت وضو یا غسل با تکلیف مهم تر یا مساوی 230
- مورد هفتم: کمبود وقت 231
- چیزهایی که تیمّم با آنها صحیح است 231
- شرط اول: بنابر احتیاط لازم، دارای غباری باشد که به دست بچسبد 234
- شرط دوم: پاک باشد 234
- اشاره 234
- شرط چهارم: غصبی نباشد 235
- شرط سوم: بنابر احتیاط واجب، عرفاً پاکیزه و نظیف باشد 235
- شرط پنجم: با شیء دیگری که تیمّم بر آن صحیح نیست مخلوط نباشد 236
- کیفیت انجام تیمّم بدل از وضو یا غسل 236
- احکام دیگر چیزی که بر آن تیمم می شود 236
- شرط اول: نیّت تیمّم نماید و در آن قصد قربت و اخلاص داشته باشد 237
- شرایط صحیح بودن تیمّم 237
- اشاره 237
- شرط دوم: ترتیب را رعایت نماید 238
- شرط چهارم: در هنگام مسح، عضو مسح شده ثابت باشد 238
- شرط پنجم: موالات را رعایت نماید 238
- شرط سوم: بنابر احتیاط واجب، اعضای تیمّم را از بالا به پایین مسح نماید 238
- شرط ششم: کارهای تیمّم را در صورت امکان، خودِ فرد انجام دهد 239
- شرط هفتم: در اعضای تیمّم مانعی نباشد 240
- شرط هشتم: نجاست سرایت کننده، در اعضای تیمّم نباشد 241
- احکام دیگر تیمّم 242
- فضیلت نماز 246
- اشاره 248
- اقسام نمازها 248
- نمازهای واجب 248
- اشاره 248
- نمازهای واجب شبانه روزی 249
- اشاره 250
- 1. وقت نماز ظهر و عصر 250
- اشاره 250
- مقدّمه اول: رعایت وقت 250
- احکام دیگر اوقات نماز 253
- 3. وقت نماز صبح 253
- مقدّمه دوم: رعایت قبله 258
- اشاره 261
- مقدّمه چهارم: پاک بودن بدن و لباس نمازگزار 261
- 1. خون کمتر از درهم 265
- اشاره 265
- مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد 265
- 2. خون زخم و دمل 267
- 4. محمول نجس (لباس یا شیء دیگرِ همراه) 269
- 3. لباس های کوچک نمازگزار 269
- مقدّمه پنجم: رعایت شرایط لباس نمازگزار 270
- اشاره 270
- 5. حالت اضطرار و ناچاری 270
- شرط اول: لباس یا پوشش، بدن را به مقدار واجب در نماز بپوشاند 271
- شرایط مشترک لباس نمازگزار 271
- شرط سوم: بنابر احتیاط واجب غصبی نباشد 274
- شرط دوم: پاک باشد 274
- شرط چهارم: از اجزای مردار نباشد 277
- شرط پنجم: از حیوان درنده - بلکه بنابر احتیاط واجب، از سایر حیوانات حرام گوشت نیز - نباشد 278
- شرایط اختصاصی لباس نمازگزار 279
- شرط اول اختصاصی: اگر نمازگزار مرد است، لباس او طلاباف نباشد 279
- برخی از احکام لباس نمازگزار 280
- مستحبّات و مکروهات لباس نمازگزار 282
- شرط اول: بنابر احتیاط واجب غصبی نباشد 283
- اشاره 283
- شرط دوم: استقرار داشته باشد 286
- شرط سوم: احتمال بدهد در آن محل، نماز را تمام می کند 287
- شرط چهارم: توانایی انجام واجبات را در آن محل داشته باشد 287
- شرط ششم: بنابر احتیاط واجب زن جلوتر یا مساوی مرد نماز نخواند 288
- شرط پنجم: اگر مکان نمازگزار نجس است، موجب نجاست لباس و بدن او نشود 288
- شرط هفتم: مکان نمازگزار مسطّح باشد 291
- احکام دیگر مکان نمازگزار 291
- مکان هایی که نماز خواندن در آنها مستحب یا مکروه است 291
- احکام الزامی مسجد و لوازم آن 293
- مستحبّات و مکروهات مربوط به مسجد 295
- جا گرفتن در مساجد و مشاهد مشرّفه و استفاده های دیگر از آنها 297
- اشاره 299
- کیفیت گفتن اذان و اقامه 299
- ترجمه اذان و اقامه 300
- شرط اوّل و دوّم و سوّم: کسی که اذان و اقامه می گوید، عاقل و شیعه دوازده امامی باشد و در اذان و اقامه برای مردان، مرد باشد 301
- شرط چهارم و پنجم و ششم: با نیّت (و قصد قربت و اخلاص) باشد و در صورت اشتراک، آن را تعیین کند و آن را صحیح بگوید. 301
- اشاره 301
- شرط هفتم: ترتیب را رعایت کند 302
- شرط هشتم: موالات را رعایت کند 302
- شرط نهم: وقت نماز فرا رسیده باشد 302
- شرط یازدهم: اقامه را بنابر احتیاط واجب با طهارت بگوید. 303
- موارد ساقط شدن اذان از نمازگزار 303
- شرط دوازدهم: اذان و اقامه غنایی نباشد 303
- شرط دهم: اقامه را ایستاده بگوید 303
- موارد ساقط شدن اذان و اقامه از نمازگزار 304
- مستحبّات اذان واقامه 306
- احکام دیگر اذان و اقامه 306
- مقدمه ورود به مسائل نماز 307
- اشاره 309
- 1. نیت 310
- 2. تکبیره الاحرام 312
- اشاره 312
- مستحبّات تکبیره الاحرام 313
- 3. قیام 314
- اشاره 314
- 4. قرائت 317
- اشاره 317
- مستحبات قیام 317
- احکام قرائت رکعت اوّل و دوّم 318
- احکام قرائت رکعت سوم و چهارم 322
- مستحبات و مکروهات قرائت نماز 324
- اشاره 329
- واجبات رکوع و احکام آن 329
- 3. رکوع 329
- 1. خم شدن 329
- 3. ذکر رکوع 330
- 2. قیام قبل از رکوع (متّصل به رکوع) 330
- 4. استقرار و آرامش بدن 331
- 5. قیام بعد از رکوع 332
- احکام دیگر رکوع 332
- مستحبّات رکوع 333
- اشاره 334
- 1. قرار دادن قسمتهای هفت گانه بر زمین 334
- واجبات سجده 334
- 7. سجده 334
- 2. ذکر سجده 336
- 3و4. نشستن بین دو سجده و بنابر احتیاط واجب نشستن بعد از سجده دوم 337
- 5. استقرار و آرامش بدن 337
- 6. هم سطح بودن پیشانی نسبت به انگشتان شست و دو زانو 338
- اشاره 339
- شرایط چیزی که سجده بر آن صحیح است 339
- 7. گذاشتن پیشانی بر چیزی که سجده بر آن صحیح است 339
- شرط چهارم: مساحت آن به اندازه ای باشد که عرفاً سجده صدق کند 340
- شرط سوّم: از اشیائی باشد که پیشانی بر آن ثابت شود 340
- شرط پنجم: جنس محلّ سجده رعایت شود 341
- احکام دیگر سجده 343
- مستحبات و مکروهات سجده 346
- سجده واجب قرآن 347
- اشاره 347
- کیفیت سجده واجب قرآن 350
- موارد مستحبّی سجده تلاوت قرآن 350
- مستحبّات تشهّد 351
- اشاره 351
- 9. سلام نماز 352
- اشاره 352
- 10. ترتیب 353
- مستحبّات سلام 353
- 11. موالات 354
- قنوت نماز 355
- 2. ترجمه سوره توحید (قل هو الله احد) 357
- 1. ترجمه سوره حمد 357
- 4. ترجمه قنوت 358
- 3. ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از آنها مستحب است 358
- 5. ترجمه تسبیحات اربعه 359
- 6. ترجمه تشهّد و سلام نماز 359
- تعقیبات نماز 360
- احکام صلوات 361
- سجده شکر 361
- مکروهات نماز 362
- اشاره 364
- مبطل اول: از بین رفتن یکی از شرط های نماز 364
- مبطل پنجم: برگشتن و انحراف بدون عذر از قبله 366
- مبطل چهارم: گفتن عمدی آمین بعد از حمد 366
- مبطل ششم: تکلّم و سخن گفتن عمدی 367
- اشاره 367
- احکام سلام کردن و جواب سلام دادن 369
- مبطل هفتم: خندیدن عمدی (قهقهه) 372
- مبطل هشتم: گریه عمدی برای کار دنیا 373
- مبطل نهم: انجام فعل کثیر و کاری که صورت نماز را به هم بزند 374
- مبطل یازدهم: پدید آمدن شک های باطل در رکعت های نماز 375
- مبطل دوازدهم: زیاد یا کم کردن عمدی یا سهوی رکن نماز 375
- یک قاعده کلّی 375
- 2. هر هدف دینی یا دنیوی که دارای اهمیت است 377
- مواردی که می توان نماز واجب را شکست 377
- 1. پیشگیری از ضرر مالی یا بدنی 377
- اشاره 377
- 3. پرداخت طلب طلبکار 378
- 5. گفتن اذان و اقامه یا اقامه تنها 378
- 4. تطهیر (پاک کردن) مسجد در وسعت وقت 378
- کم و زیاد کردن اجزاء نماز یا عدم رعایت شرایط نماز 379
- 6. پدید آمدن شک های صحیح در وسعت وقت نماز 379
- اشاره 384
- شکهای باطل کننده 385
- 1. شک در چیزی که محلّ آن گذشته است 386
- اشاره 386
- شکهائی که نباید به آنها اعتنا کرد 386
- 2. شک بعد از سلام 389
- 3. شک بعد از وقت 390
- 4. کثیرالشّک (کسی که زیاد شک می کند) 391
- 5. شک امام و مأموم 394
- 6. شک در نماز مستحبّی 394
- مورد سوم: شک بین سه و چهار 395
- شک های صحیح 395
- مورد دوم: شک بین دو وچهار 395
- مورد اول: شک بین دو و سه 395
- اشاره 395
- مورد هفتم: شک بین چهار و شش در حال نشسته 396
- مورد پنجم: شک بین چهار و پنج در حال ایستاده 396
- مورد چهارم: شک بین سه و پنج در حال ایستاده 396
- مورد ششم: شک بین چهار و پنج در حال نشسته 396
- مورد نهم: شک بین دو و سه چهار و پنج 397
- مورد دهم: شک بین سه و چهار و پنج در حال ایستاده 397
- مورد هشتم: شک بین پنج و شش در حال ایستاده 397
- مورد یازدهم: شک بین سه و چهار و پنج در حال نشسته 397
- احکام دیگر شک های صحیح 398
- احکام گمان در نماز 400
- کیفیت خواندن نماز احتیاط 402
- احکام شک و سهو در نماز احتیاط 404
- موارد سجده سهو 406
- موارد لازم سجده سهو (بنابر فتوی یا احتیاط واجب) 406
- اشاره 406
- اشاره 406
- 1. تشهّد فراموش شده 406
- 2. شک بین چهار و پنج یا آنچه در حکم آن است 407
- 3. کلام بی جا 407
- 4. سلام بی جا 408
- 1. ایستادن یا نشستن بی جا 409
- اشاره 409
- موارد مستحب سجده سهو (احتیاط مستحب) 409
- 3. هر زیادی سهوی 410
- 4. هر ایجاد نقص سهوی 410
- احکام دیگر سجده سهو 411
- کیفیّت انجام سجده سهو 411
- شرایط شکسته شدن نماز مسافر 416
- اشاره 416
- شرط اول: سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد 416
- شرط دوم: از اول سفر قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد 418
- شرط سوّم: در بین راه از قصد خود برنگردد 419
- شرط چهارم: قبل از رسیدن به هشت فرسخ، قطع کننده سفر پیش نیاید 421
- شرط پنجم: برای کار حرام سفر نکند 422
- شرط ششم: سفر برای صید لهوی نباشد 423
- شرط هفتم: از کسانی که خانه آنها همراهشان است، نباشد 423
- شرط هشتم: شغلش سفر نبوده ونیز کثیر السفر در حدّ مسافت شرعی نباشد 424
- شرط نهم: اگر از وطن حرکت می کند به حدّ ترخّص برسد 429
- مورد اوّل (از قواطع سفر): قصد عبور و توقّف در وطن 431
- اشاره 431
- اشاره 431
- قطع کننده های سفر 431
- احکام وطن 431
- احکام اعراض از وطن 435
- شرایط قصد اقامت ده روز (قصد اقامت دهه) 436
- شرط اول: مدت اقامت وی در محل، حدّاقل ده روز بوده و این ایّام پشت سر هم باشد 436
- مورد دوم (از قطع کننده های سفر): قصد اقامت حدّاقل ده روز در مکانی 436
- اشاره 436
- شرط دوم: تصمیم جدی بر ماندن و اقامت ده روز پشت سر هم داشته باشد 437
- شرط سوم: محلی که می خواهد در آنجا مجموعاً ده روز بماند، یک مکان باشد 438
- شرط چهارم: قبل از خواندن یک نماز چهار رکعتی اداء از قصد خود بر نگردد 439
- شرط پنجم: از محلّ اقامت به حدّ مسافت شرعی یا بیشتر خارج نشود و نیز قصد نداشته باشد در بین ده روز به حد مسافت شرعی برود 440
- شرط ششم: از اول قصد نداشته باشد در بین ده روز برای مدّتی که با قصد اقامت ده روز سازگاری ندارد به کمتر از حد مسافت شرعی برود 441
- مورد سوم (از قطع کننده های سفر): ماندن سی روز مردّد در مکانی 442
- احکام دیگر نماز مسافر 443
- شرایط واجب شدن نماز قضای پدر بر پسر بزرگتر 451
- اشاره 451
- شرط دوّم: پدر در زمان حیات توانایی انجام قضای نماز را داشته باشد 451
- شرط اول: پدر نماز را از روی عذر ترک کرده باشد 451
- شرط سوم: پدر وصیّت نکرده باشد که برای او اجیر بگیرند 452
- شرط پنجم: پسر بزرگتر شرعاً از ارث بردن ممنوع نباشد 452
- شرط چهارم: پسر بزرگتر هنگام وفات پدر، مجنون یا نابالغ نباشد 452
- شرط ششم: پسر بزرگتر معلوم باشد 452
- احکام دیگر نماز قضای پدر 453
- احکام کلّی نماز جماعت 454
- احکام خواندن قرائت و اذکار توسط مأموم 456
- اشاره 457
- شرط دوم: بین امام و مأموم و همچنین بین مأموم و مأموم دیگر که واسطه بین مأموم و امام است حائلی نباشد 457
- شرط اول: مأموم قصد اقتدا به امام جماعت را داشته باشد 457
- شرایط صحیح بودن نماز جماعت 457
- شرط سوم: جای ایستادن امام از جای مأموم بلندتر نباشد 459
- شرط چهارم: مأموم جلوتر از امام نایستد 459
- شرط پنجم: اتّصال بین صف های نماز جماعت رعایت شود 460
- شرط ششم: متابعت و پیروی از امام جماعت مراعات گردد 462
- شرط هفتم: مأموم در بین نماز بدون عذر قصد فرادا نکند 466
- شرط هشتم: مأموم در حال قیام یا رکوع امام به او اقتدا کند 467
- شرط نهم: امام در نزد مأموم معیّن باشد 471
- شرط ششم: قرائتش صحیح باشد 472
- شرط اول، دوم، سوم و چهارم: بالغ، عاقل، حلال زاده و شیعه دوازده امامی باشد 472
- شرط پنجم: عادل باشد 472
- شرط دهم: امام جماعت دارای شرایط امامت باشد 472
- شرایط امام جماعت 472
- شرط هشتم: بنابر احتیاط واجب حدّ شرعی بر او جاری نشده باشد 473
- شرط نهم: اگر مأموم نمازش ایستاده است، امام نیز نمازش ایستاده باشد 473
- شرط هفتم: در صورتی که مأموم مرد است، امام جماعت مرد باشد 473
- شرط دهم: قبله او و مأموم یکی باشد 474
- شرط یازدهم: نمازش در نظر مأموم صحیح باشد 474
- مستحبّات و مکروهات مربوط به نماز جماعت 475
- احکام دیگر شرایط امام جماعت 475
- کیفیّت انجام نماز جمعه 477
- اشاره 477
- اشاره 478
- شرط اول: وقت نماز جمعه فرا رسیده باشد 478
- شرط دوم: تعداد حاضرین حدّاقل پنج نفر باشد 478
- شرط سوم: امام جمعه شرایط امامت را دارا باشد 478
- اشاره 479
- شرط اول: نماز، به جماعت برگزار شود 479
- شرط دوم: امام جمعه دو خطبه قبل از نماز بخواند 479
- شرایط صحیح بودن نماز جمعه 479
- شرط سوم: مسافت بین دو نماز جمعه کمتر از یک فرسخ نباشد 480
- شرط چهارم: نماز جمعه شرایط معتبر در نماز جماعت را دارا باشد 480
- احکام نماز جمعه 480
- موارد واجب شدن نماز آیات 482
- اشاره 482
- وقت نماز آیات 483
- کیفیّت خواندن نماز آیات 484
- اشاره 489
- اشاره 489
- نافله های شبانه روزی 489
- وقت نافله های شبانه روز 490
- 2. وقت نافله عصر 490
- 1. وقت نافله ظهر 490
- 5. وقت نافله شب 491
- 6. وقت نافله صبح 491
- 4. وقت نافله عشاء 491
- اشاره 492
- احکام دیگر نافله های شبانه روزی 492
- سایر نمازهای مستحبی 492
- نماز لیله الدفن (نماز وحشت) 493
- نماز اوّل ماه 494
- نماز غفیله 494
- اشاره 495
- احکام نمازهای مستحبی 495
- زیاد و کم کردن اجزاء در نماز مستحبّی 497
- شک و گمان در کارها و ذکرهای نماز مستحبی 498
- اشاره 500
- کیفیّت به جا آوردن نماز عید فطر و قربان 500
- وقت نماز عید فطر وقربان 500
- احکام به جماعت خواندن نماز عید فطر و قربان 501
- مستحبات نماز عید فطر و قربان 502
- اشاره 504
- شرایط اکتفاء به نیابت در نماز قضاء 505
- شرط چهارم: نایب در عمل قصد نیابت داشته باشد 505
- اشاره 505
- شرط اوّل، دوّم و سوّم: نایب عاقل، شیعه دوازده امامی و بنابر احتیاط واجب بالغ باشد 505
- شرط هفتم: نایب عمل را به طور صحیح انجام دهد 506
- شرط ششم: نایب گیرنده اطمینان به انجام اصل عمل توسّط نایب داشته باشد 506
- شرط پنجم: نایب هنگام انجام عمل، منوب عنه را - هرچند اجمالاً - معیّن نماید 506
- شرط هشتم: نایب، بنابر احتیاط واجب، از انجام بعضی از شرایط و کارهای اختیاری نماز ناتوان نباشد 507
- احکام دیگر نیابت 508
- شرایط واجب شدن روزه 513
- اشاره 513
- اشاره 513
- شرط اوّل و دوّم: بالغ و عاقل باشد 513
- شرط سوّم: بیهوش نباشد 513
- شرط پنجم و ششم وهفتم: روزه گرفتن، ضرر یا سختی فوق العاده یا منع شرعی دیگری نداشته باشد 514
- شرط چهارم: چنانچه روزه دار زن است، از حیض و نفاس پاک باشد 514
- شرط اول: مسلمان باشد 517
- شرایط صحیح بودن روزه 517
- شرط دوّم و سوّم و چهارم: دیوانه یا مست یا بیهوش نباشد 517
- اشاره 517
- شرط هشتم: مسافر نباشد 517
- شرط پنجم: چنانچه روزه دار زن است، از حیض و نفاس پاک باشد 518
- شرط هفتم: مسافر نباشد 518
- شرط ششم: روزه گرفتن ضرر نداشته باشد 518
- اشاره 519
- اشاره 519
- شرط هشتم: نیّت صحیح داشته باشد 519
- احکام نیّت روزه ماه مبارک رمضان 519
- احکام نیّت روزه 519
- وقت نیّت روزه واجب معیّن غیر روزه ماه رمضان 521
- وقت نیّت روزه واجب غیر معیّن مثل روزه قضا و کفّاره 521
- احکام دیگر نیّت روزه 522
- شرط نهم: مفطرات روزه را ترک نماید 524
- اموری که روزه را باطل می کند (مفطرات روزه) 524
- اشاره 524
- 3. استمناء 527
- 4. دروغ بستن به خداوند متعال و پیامبر صلّی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السّلام بنا بر احتیاط 528
- 6. باقیماندن بر جنابت تا اذان صبح 531
- 7. باقیماندن زن بر حیض و نفاس تا اذان صبح 535
- 8. إماله کردن یا تنقیه 537
- 9. قی کردن 537
- احکام مبطلات روزه 538
- مواردی که برای روزه دار مکروه است 540
- احکام روزه قضا 541
- بعضی از مواردی که قضای روزه، واجب نیست 541
- بعضی از مواردی که قضای روزه، واجب است 542
- اشاره 548
- اشاره 548
- کفّاره های روزه 548
- اقسام کفّاره های روزه 548
- دسته دوّم از اقسام کفّاره: فدیه سالانه 552
- دسته سوّم از اقسام کفّاره: کفّاره تأخیر 553
- گروه اوّل از موارد فدیه روزانه 554
- دسته چهارم از اقسام کفّاره: فدیه روزانه 554
- اشاره 554
- گروه دوّم از موارد فدیه روزانه 555
- گروه سوم از موارد فدیه روزانه 555
- احکام دیگر کفّاره روزه 556
- احکام روزه مسافر 557
- احکام روزه قضای ماه رمضان پدر (که بنابر احتیاط لازم، بر پسر بزرگتر واجب است) 557
- احکام ویژه روزه مستحبّی 560
- روزه های مستحب 563
- اشاره 563
- روزه های حرام 564
- روزه های مکروه 565
- چند حکم متفرّقه روزه (مستحب و مکروه) 565
- راه های ثابت شدن اول ماه 566
- اشاره 574
- شرط اوّل تا چهارم: معتکف، مسلمان و عاقل باشد، اعتکاف را به قصد قربت انجام دهد و حدّاقل سه روز باشد 575
- اشاره 575
- شرایط صحیح بودن اعتکاف 575
- شرط پنجم: معتکف روزه باشد 575
- شرط هشتم: اعتکاف با اجازه کسی که اجازه او شرعاً معتبر است، باشد 576
- شرط ششم و هفتم: اعتکاف در مساجد چهار گانه یا در مسجد جامع بوده و در یک مسجد انجام شود 576
- شرط نهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج، شرعاً جایز است 577
- شرط دهم: کارهایی که بر معتکف حرام است را ترک کند 579
- احکام قضای اعتکاف 580
- کفّاره باطل کردن اعتکاف 581
- شرایط واجب شدن حجّ 582
- اشاره 582
- شرایط محقّق شدن استطاعت 583
- شرط اوّل: توانایی مالی 583
- شرط دوّم: توانایی بدنی 585
- شرط سوّم: باز بودن راه و ایمن بودن آن 585
- شرط پنجم: توانایی تأمین نفقات خانواده در مدّت سفر حج 586
- شرط ششم: توانایی تأمین مخارج زندگی پس از بازگشت از حجّ 586
- شرط چهارم: وسعت داشتن وقت 586
- شرط هفتم: نداشتن بدهی 587
- طلبکاری و استطاعت 588
- استطاعت بذلی 590
- احکام دیگر 592
- احکام حجّ نیابتی 593
- اشاره 594
- شرایط واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر 594
- معنای «معروف» و «منکر» 594
- شرط اوّل: معروف از واجبات شرعی و منکر از حرام های شرعی باشد 595
- شرط دوّم: معروف و منکر را - هرچند به طور اجمالی - بشناسد 595
- شرط سوّم: احتمال تأثیر در شخص خلافکار بدهد 595
- شرط چهارم: شخص قصد ارتکاب منکر را داشته یا مشغول انجام آن باشد 596
- شرط پنجم: شخص در ارتکاب منکر یا ترک واجب معذور نباشد 597
- شرط ششم: امر به معروف و نهی از منکر، برای کسی که امر به معروف و نهی از منکر می کند حرج یا ضرر جانی یا آبرویی یا مالی به مقدار قابل توجّه نداشته باشد 597
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر 598
- احکام دیگر امر به معروف ونهی از منکر 599
- شناخت بعضی از گناهان 602
- توبه از گناهان 602
- غناء و موسیقی 604
- اشاره 604
- شناخت تفصیلی احکام برخی از گناهان ومنکر ها و معروف ها 604
- مجسّمه و نقاشی 608
- رقص 608
- ریش تراشی 610
- شرط بندی و قمار 611
- اشاره 611
- شطرنج و سایر وسایل قمار 612
- غیبت 613
- تقلّب در امتحانات 616
- دروغ 616
- بعضی از گناهان زبان 617
- زیور آلات طلا برای مردان 618
- مواد مخدّر و سیگار 619
- صله رحم و قطع رحم 620
- اطاعت از والدین 621
- چند مسأله متفرّقه در مورد بعضی از معروف ها و منکر های دیگر 622
- اشاره 624
- سال خمسی و احکام مربوط به آن 624
- اشاره 624
- 1. درآمد کسبی و غیر کسبی 624
- موارد استثناء از پرداخت خمس و احکام مربوط به آن 627
- درآمدهایی که خمس آنها واجب است 627
- مؤونه 630
- سرمایه و ابزار کار و برخی مسائل مربوط به شاغلین 637
- ترقّی قیمت مال مخمّس یا در حکم مخمّس - ترقّی و تنزل قیمت 638
- آباد کردن و ساختن باغ و بستان و حکم خمس آنها 640
- طلا و ارز قرار دادن معیار محاسبات 641
- محاسبه سال در برخی از قراردادهای چند ساله 645
- جبران خسارت بر اموال 646
- صرف مال مخمّس در مؤونه 648
- بدهکاری ها - قاعده کسر 650
- مطالبات 653
- دستگردان و قاعده ربع (مالی که خمس از آن داده می شود) 655
- تصرف در مال خمس نداده 657
- اشاره 657
- خمس اموال مشکوک و افرادی که مدّتی خمس نداده اند 659
- احکام دیگرخمس درآمد 664
- 2. مال حلال مخلوط به حرام 666
- 3. معدن 671
- 4. گنج 672
- 5. جواهری که با فرو رفتن در دریا بدست می آید 675
- 6. غنیمت 677
- توضیحات کلّی درباره مصرف خمس 678
- مصرف خمس 678
- 7. زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد 678
- شرایط کسانی که مستحق سهم سادات اند 679
- احکام دیگر پرداخت خمس 686
- اشاره 688
- سال زکاتی 688
- شرایط عمومی واجب شدن زکات 689
- شرط اول: شیء متعلّقِ زکات، دارای مالک باشد 689
- شرط دوم: مالک آن، شخص حقیقی باشد نه أعیان یا جهات یا عناوین کلّی 689
- اشاره 689
- شرط پنجم: مالک از تصرّف در مال زکوی، شرعاً ممنوع نباشد 690
- شرط چهارم: مال، شخصی باشد نه کلّی در ذمّه 690
- شرط سوم: مالک آن، آزاد بوده و برده نباشد 690
- اشاره 691
- شرط دوم: غلّات مذکور، به حدّ نصاب معیّن برسد 691
- شرط اوّل: غلّات مذکور، در زمان تعلّق زکات، در ملکیّت فرد باشد 691
- زکات گندم، جو، خرما و انگور (کشمش) 691
- شرایط اختصاصی تعلّق زکات به گندم، جو، خرما و انگور (کشمش) 691
- زمان تعلّق زکات به غلّات چهار گانه 692
- زمان وجوب پرداخت زکات غلّات چهار گانه و احکام مربوط به آن 693
- مقدار زکات غلّات چهار گانه 694
- حکم مخارج و هزینه های محصول زکوی 697
- احکام دیگر مربوط به زکات غلّات چها گانه 698
- اشاره 701
- شرط اول و دوّم: مالک طلا و نقره، بالغ و نیز درتمام سال عاقل باشد 701
- زکات طلا و نقره 701
- شرایط اختصاصی تعلّقِ زکات به طلا و نقره 701
- شرط سوم: طلا یا نقره به حدّ نصاب معیّن برسد 702
- شرط چهارم: طلا یا نقره، سکّه دار بوده و معامله با آن رایج باشد 703
- شرط اول: مالک بتواند در اموال مذکور عرفاً تصرّف داشته باشد 705
- شرط دوم: حیوانات مذکور در تمام سال از چراگاه های طبیعی واقع در دشت، بیابان و مانند آن، چرا نمایند 705
- زکات شتر، گاو و گوسفند 705
- زمان پرداخت زکات طلا و نقره 705
- اشاره 705
- شرایط اختصاصی تعلّقِ زکات به شتر، گاو و گوسفند 705
- شرط سوم: فرد یک سال زکاتی - با وجود سایر شرایط عمومی و اختصاصی - مالک حیوانات مذکور باشد. 706
- شرط چهارم: تعداد حیوانات مذکور، به حدّ نصاب برسد 707
- احکام دیگر مربوط به زکات شتر، گاو و گوسفند 711
- شرط اول و دوم: مالک مال التجاره، بالغ و نیز در تمام سال عاقل باشد 712
- اشاره 712
- شرط چهارم: مال التجاره به حدّ نصاب برسد 712
- شرایط اختصاصی تعلّقِ زکات به مال التجاره 712
- شرط سوم: فرد، مال التجاره را به عقد معاوضی مالک شده باشد 712
- شرط هشتم: مالک بتواند در مال التجاره عرفاً تصرّف داشته باشد 713
- شرط ششم: در تمام سال، قصد تجارت با مال التجاره باقی باشد 713
- شرط هفتم: مال التجاره در تمام سال، به اندازه قیمت اصل آن یا بیشتر، قابل فروش باشد 713
- موارد مصرف زکات 714
- اشاره 714
- مورد اول و دوم: فقراء و مساکین 714
- مورد سوم: عاملین و کارگزاران زکات 716
- مورد ششم: بدهکاران 717
- مورد پنجم: خریداری بنده ها و آزاد کردن آنان 717
- مورد هفتم: فی سبیل الله 718
- مورد هشتم: ابن السبیل (مسافر در راه مانده) 719
- شرط اول: زکات گیرنده باید شیعه دوازده امامی باشد 720
- حکم پرداخت زکات به فقیه جامع الشرایط 720
- اشاره 720
- شرایط کسانی که مستحقّ زکات اند 720
- شرط دوم و سوم و چهارم: زکات گیرنده زکات را در مسیر حرام مصرف نکند 721
- شرط پنجم: زکات گیرنده، واجب النفقه زکات دهنده نباشد 721
- شرط ششم: در صورتی که زکات دهنده عام و غیر سید است، زکات گیرنده، هاشمی و سید نباشد 723
- نیت زکات و احکام مربوط به آن 723
- احکام دیگر پراخت زکات 724
- شرایط واجب شدن زکات فطره (فطریه) 729
- احکام کسانی که پرداخت فطریّه شان بر انسان واجب است 730
- مصرف زکات فطره 733
- پرداخت فطریه دیگری 733
- احکام دیگر مربوط به پرداخت زکات فطره 734
مسأله 781. مستحب است تا سه روز برای اهل خانه میّت، غذا بفرستند و غذا خوردن نزد آنان و در منزلشان مکروه است.
مسأله 782. مستحب است فرد از ثلث مالش برای اطعام در مراسم عزاداری اش وصیت نماید و چنانچه میت به اطعام از ثلث مالش در مراسم عزایش وصیت نموده باشد عمل به این وصیت لازم است.
زیارت اهل قبور
مسأله 783. رفتن به زیارت قبور مؤمنین و مؤمنات مستحب است و برای زیارت اهل قبور آدابی ذکر شده است مثل اینکه فرد در حالی که رو به قبله است دست خود را بر قبر گذارد و هفت مرتبه سوره «إنا أنزلناه» بخواند و اینکه یازده مرتبه سوره توحید را بخواند و اینکه سوره یٰس و ملک را قرائت نماید و موارد دیگری که در کتاب های مفصل تر ذکر شده است.
نبش قبر
مسأله 784. نبش قبر مسلمان، یعنی شکافتن قبر او هرچند طفل یا دیوانه باشد حرام است، ولی اگر بدنش از بین رفته و تمام گوشت و استخوان هایش خاک شده باشد، نبش قبر او اشکال ندارد مگر آنکه نبش قبر موجب هتک حرمت میت یا تصرّف در ملک دیگری بدون رضایت او یا عنوان حرام دیگری باشد که در این صورت جایز نیست.
مسأله 785. خراب کردن قبر امام زاده ها و شهداء و علماء و هر موردی که خراب کردن قبر هتک شمرده شود هرچند سال ها بر آن گذشته و بدنشان از میان رفته باشد، حرام است.
مسأله 786. شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست:
اوّل: آنکه میّت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالکِ زمین راضی نشود که در آنجا بماند به شرط آنکه نبش قبر و بیرون آوردن میت مفسده مهمتری مانند قطعه قطعه