توضیح المسائل جامع مطابق با فتاوی حضرت آیت الله العظمی حاج سید علی حسینی سیستانی مدّ ظلّه العالی صفحه 608
- پیش گفتار 1
- اهمّیّت فراگیری احکام 4
- لزوم مراجعه به فقهاء 7
- علّت لزوم تقلید 9
- شرایط تکلیف 12
- نشانه های بلوغ 13
- انواع آب ها 23
- انواع آب مطلق 23
- 1. آب کُر 23
- 2. آب قلیل 25
- 3. آب جاری 26
- 4. آب باران 27
- احکام دیگر آب ها 29
- اشاره 31
- امور واجب یا حرام هنگام تخلّی 31
- کیفیت تطهیر مخرج ادرار و مدفوع 32
- استبراء 34
- مستحبّات و مکروهات تخلّی 35
- اشاره 37
- اقسام نجاسات 37
- 1و2. ادرار و مدفوع 37
- 4. مردار 38
- 3. منی 38
- 5. خون 39
- 6 و 7. سگ و خوک 41
- 8. کافر غیر کتابی 41
- 10. عرق حیوان نجاست خوار 43
- 9. شراب 43
- راه های ثابت شدن نجاست 44
- چگونگی نجس شدن شیء پاک 45
- احکام دیگر نجاسات 47
- شرایط تطهیر (پاک کردن) أشیاء با آب 50
- 1. آب 50
- اشاره 50
- اقسام مطهّرات 50
- کیفیت و احکام تطهیر أشیاء 52
- تطهیر ظرف ها 52
- اشاره 52
- تطهیر اشیاء غیر ظرف 54
- سایر احکام مربوط به تطهیر أشیاء با آب 55
- 2. زمین 58
- 3. آفتاب 59
- 4. استحاله 61
- 6. انتقال 63
- 7. اسلام 63
- 8. تبعیّت 64
- 9. بر طرف شدن عین نجاست 66
- 11. غایب شدن مسلمان 69
- راه های ثابت شدن پاکی أشیاء متنجّس 70
- احکام شستن صورت و دست ها 75
- اشاره 75
- احکام مسح سر و پاها 78
- اشاره 81
- شرایط صحّت وضو 81
- وضوی ارتماسی 81
- شرط اوّل و دوّم: آب وضو پاک و مطلق باشد 81
- شرط سوم: آب وضو غصبی نباشد 82
- شرط چهارم: اعضای وضو موقع شستن و مسح کردن پاک باشد 84
- شرط پنجم: وقت برای وضو و نماز، کافی باشد 85
- شرط هفتم: کارهای وضو را به ترتیب به جا آورد 86
- شرط ششم: به قصد قربت و اخلاص وضو بگیرد 86
- شرط هشتم: موالات را رعایت نماید 86
- شرط نهم: کارهای وضو را در صورت امکان، خودِ فرد انجام دهد 87
- شرط دهم: استعمال آب برای او ضرری نداشته باشد 88
- شرط یازدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد 89
- مواردی که وضو را باطل می کند 92
- مستحبّات وضو 93
- مواردی که به سبب آن ها وضو گرفته می شود (غایات وضو) 94
- احکام دائم الحدث 96
- اشاره 98
- اشاره 98
- شرط اوّل: در اعضای وضو، زخم یا دمل یا شکستگی یا مرهم وجود داشته باشد 98
- شرایط وضوی جبیره 98
- وضوی جبیره 98
- شرط دوم: آب برای موضع آسیب دیده ضرر داشته یا باز کردن جبیره، ضرری یا فوق العاده سخت باشد 100
- شرط سوم و چهارم: روی جبیره مسح شود و هنگام مسح، عضو جبیره دار ثابت باشد 101
- شرط پنجم: جبیره در اعضای مسحی خشک باشد 102
- شرط ششم و هفتم: جبیره پاک و غیر غصبی باشد 102
- شرط هشتم: جبیره به مقدار معمول باشد 102
- کیفیت وضوی جبیره ای در صورت های مختلف 103
- شرط نهم: ترتیب رعایت گردد 103
- احکام دیگر وضوی جبیره ای 105
- احکام غسل جبیره و شرایط آن 106
- حکم تیمّم جبیره ای 107
- اشاره 113
- احکام جنابت 113
- غسل های واجب 113
- مواردی که برای آن ها غسل جنابت انجام می شود 115
- کارهایی که بر جنب حرام است 116
- مواردی که بر جنب مکروه است 117
- اشاره 118
- کیفیت غسل 118
- غسل ترتیبی 118
- غسل ارتماسی 119
- شرایط صحیح بودن غسل 120
- احکام دیگر غسل 121
- غسل های مستحب 124
- اشاره 128
- شرایط خون حیض 128
- اشاره 128
- حیض 128
- شرط دوم: قبل از یائسگی باشد 129
- شرط چهارم: از رحم بیرون آمده و خارج شود 130
- شرط سوم: از رحم باشد 130
- شرط ششم: بیشتر از ده روز نباشد 131
- شرط هشتم: در سه روز اول خون استمرار داشته باشد 132
- شرط هفتم: سه روز اول پشت سر هم باشد 132
- احکام خون های مشکوک 133
- شرط نهم: بین دو حیض، حداقل ده روز پاک باشد 133
- احکام حائض 134
- احکام کم بودن وقت نماز برای حائض 137
- مستحبّات و مکروهات برای حائض 139
- انواع عادت عددیه و شرایط محقّق شدن آن 140
- اشاره 140
- اقسام عادت در حیض 140
- شرایط محقّق شدن عادت وقتیه 141
- چگونگی از بین رفتن عادت 143
- اقسام زنان حائض 144
- اشاره 144
- دارای عادت وقتیه و عددیه 144
- دارای عادت وقتیه 152
- دارای عادت عددیه 157
- 4. مبتدئه 160
- 5. مضطربه 162
- ناسیه ای که عادت عددیّه داشته است 163
- 6. ناسیه 163
- اشاره 163
- ناسیه ای که عادت وقتیّه داشته است 164
- ناسیه ای که عادت وقتیّه و عددیّه داشته است 165
- استبراء و استظهار در حیض 167
- احکام لکّه بینی بانوان 169
- مسائل متفرّقه حیض 171
- اشاره 172
- نفاس 172
- احکام نفساء 176
- اشاره 177
- استحاضه 177
- احکام استحاضه 178
- احکام معلوم نبودن نوع استحاضه 183
- احکام تغییر نوع استحاضه 184
- احکام قطع شدن خون استحاضه 185
- احکام دیگر مستحاضه 187
- غسل مسّ میّت 189
- احکام محتضر 191
- احکام کلّی مربوط به تجهیز میّت 192
- غسل میت 196
- شرایط غسل میت 196
- شرایط فرد غسل دهنده 197
- کیفیّت غسل میّت و احکام مربوط به آن 199
- تیمّم میت 200
- احکام کَفَن میّت 201
- احکام حنوط 204
- مواردی که نماز میت واجب است 206
- نماز میت 206
- شرایط صحیح بودن نماز میت 206
- کیفیت خواندن نماز میت 209
- مستحبّات نماز میّت 211
- تشییع جنازه 212
- دفن میّت 212
- واجبات دفن میت 212
- مکروهات نماز میت 212
- مستحبات دفن 216
- زیارت اهل قبور 222
- نبش قبر 222
- موارد انجام تیمّم 225
- مورد اول: نداشتن آب 225
- اشاره 225
- مورد دوم: عدم دسترسی به آب 227
- مورد سوم: ضرر داشتن استعمال آب 228
- مورد چهارم: سختی فوق العاده داشتنِ تهیّه یا استعمال آب 229
- مورد پنجم: نیاز به آب برای رفع تشنگی 229
- مورد ششم: مزاحمت وضو یا غسل با تکلیف مهم تر یا مساوی 230
- مورد هفتم: کمبود وقت 231
- چیزهایی که تیمّم با آنها صحیح است 231
- شرط اول: بنابر احتیاط لازم، دارای غباری باشد که به دست بچسبد 234
- اشاره 234
- شرط دوم: پاک باشد 234
- شرط چهارم: غصبی نباشد 235
- شرط سوم: بنابر احتیاط واجب، عرفاً پاکیزه و نظیف باشد 235
- شرط پنجم: با شیء دیگری که تیمّم بر آن صحیح نیست مخلوط نباشد 236
- کیفیت انجام تیمّم بدل از وضو یا غسل 236
- احکام دیگر چیزی که بر آن تیمم می شود 236
- شرط اول: نیّت تیمّم نماید و در آن قصد قربت و اخلاص داشته باشد 237
- شرایط صحیح بودن تیمّم 237
- اشاره 237
- شرط دوم: ترتیب را رعایت نماید 238
- شرط سوم: بنابر احتیاط واجب، اعضای تیمّم را از بالا به پایین مسح نماید 238
- شرط پنجم: موالات را رعایت نماید 238
- شرط چهارم: در هنگام مسح، عضو مسح شده ثابت باشد 238
- شرط ششم: کارهای تیمّم را در صورت امکان، خودِ فرد انجام دهد 239
- شرط هفتم: در اعضای تیمّم مانعی نباشد 240
- شرط هشتم: نجاست سرایت کننده، در اعضای تیمّم نباشد 241
- احکام دیگر تیمّم 242
- فضیلت نماز 246
- اشاره 248
- اقسام نمازها 248
- نمازهای واجب 248
- اشاره 248
- نمازهای واجب شبانه روزی 249
- اشاره 250
- 1. وقت نماز ظهر و عصر 250
- اشاره 250
- مقدّمه اول: رعایت وقت 250
- احکام دیگر اوقات نماز 253
- 3. وقت نماز صبح 253
- مقدّمه دوم: رعایت قبله 258
- اشاره 261
- مقدّمه چهارم: پاک بودن بدن و لباس نمازگزار 261
- 1. خون کمتر از درهم 265
- اشاره 265
- مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد 265
- 2. خون زخم و دمل 267
- 4. محمول نجس (لباس یا شیء دیگرِ همراه) 269
- 3. لباس های کوچک نمازگزار 269
- مقدّمه پنجم: رعایت شرایط لباس نمازگزار 270
- اشاره 270
- 5. حالت اضطرار و ناچاری 270
- شرط اول: لباس یا پوشش، بدن را به مقدار واجب در نماز بپوشاند 271
- شرایط مشترک لباس نمازگزار 271
- شرط سوم: بنابر احتیاط واجب غصبی نباشد 274
- شرط دوم: پاک باشد 274
- شرط چهارم: از اجزای مردار نباشد 277
- شرط پنجم: از حیوان درنده - بلکه بنابر احتیاط واجب، از سایر حیوانات حرام گوشت نیز - نباشد 278
- شرایط اختصاصی لباس نمازگزار 279
- شرط اول اختصاصی: اگر نمازگزار مرد است، لباس او طلاباف نباشد 279
- برخی از احکام لباس نمازگزار 280
- مستحبّات و مکروهات لباس نمازگزار 282
- شرط اول: بنابر احتیاط واجب غصبی نباشد 283
- اشاره 283
- شرط دوم: استقرار داشته باشد 286
- شرط چهارم: توانایی انجام واجبات را در آن محل داشته باشد 287
- شرط سوم: احتمال بدهد در آن محل، نماز را تمام می کند 287
- شرط پنجم: اگر مکان نمازگزار نجس است، موجب نجاست لباس و بدن او نشود 288
- شرط ششم: بنابر احتیاط واجب زن جلوتر یا مساوی مرد نماز نخواند 288
- احکام دیگر مکان نمازگزار 291
- شرط هفتم: مکان نمازگزار مسطّح باشد 291
- مکان هایی که نماز خواندن در آنها مستحب یا مکروه است 291
- احکام الزامی مسجد و لوازم آن 293
- مستحبّات و مکروهات مربوط به مسجد 295
- جا گرفتن در مساجد و مشاهد مشرّفه و استفاده های دیگر از آنها 297
- اشاره 299
- کیفیت گفتن اذان و اقامه 299
- ترجمه اذان و اقامه 300
- شرط اوّل و دوّم و سوّم: کسی که اذان و اقامه می گوید، عاقل و شیعه دوازده امامی باشد و در اذان و اقامه برای مردان، مرد باشد 301
- شرط چهارم و پنجم و ششم: با نیّت (و قصد قربت و اخلاص) باشد و در صورت اشتراک، آن را تعیین کند و آن را صحیح بگوید. 301
- اشاره 301
- شرط نهم: وقت نماز فرا رسیده باشد 302
- شرط هشتم: موالات را رعایت کند 302
- شرط هفتم: ترتیب را رعایت کند 302
- شرط دهم: اقامه را ایستاده بگوید 303
- شرط دوازدهم: اذان و اقامه غنایی نباشد 303
- موارد ساقط شدن اذان از نمازگزار 303
- شرط یازدهم: اقامه را بنابر احتیاط واجب با طهارت بگوید. 303
- موارد ساقط شدن اذان و اقامه از نمازگزار 304
- مستحبّات اذان واقامه 306
- احکام دیگر اذان و اقامه 306
- مقدمه ورود به مسائل نماز 307
- اشاره 309
- 1. نیت 310
- 2. تکبیره الاحرام 312
- اشاره 312
- مستحبّات تکبیره الاحرام 313
- 3. قیام 314
- اشاره 314
- 4. قرائت 317
- اشاره 317
- مستحبات قیام 317
- احکام قرائت رکعت اوّل و دوّم 318
- احکام قرائت رکعت سوم و چهارم 322
- مستحبات و مکروهات قرائت نماز 324
- اشاره 329
- واجبات رکوع و احکام آن 329
- 3. رکوع 329
- 1. خم شدن 329
- 3. ذکر رکوع 330
- 2. قیام قبل از رکوع (متّصل به رکوع) 330
- 4. استقرار و آرامش بدن 331
- 5. قیام بعد از رکوع 332
- احکام دیگر رکوع 332
- مستحبّات رکوع 333
- 7. سجده 334
- اشاره 334
- 1. قرار دادن قسمتهای هفت گانه بر زمین 334
- واجبات سجده 334
- 2. ذکر سجده 336
- 3و4. نشستن بین دو سجده و بنابر احتیاط واجب نشستن بعد از سجده دوم 337
- 5. استقرار و آرامش بدن 337
- 6. هم سطح بودن پیشانی نسبت به انگشتان شست و دو زانو 338
- اشاره 339
- شرایط چیزی که سجده بر آن صحیح است 339
- 7. گذاشتن پیشانی بر چیزی که سجده بر آن صحیح است 339
- شرط سوّم: از اشیائی باشد که پیشانی بر آن ثابت شود 340
- شرط چهارم: مساحت آن به اندازه ای باشد که عرفاً سجده صدق کند 340
- شرط پنجم: جنس محلّ سجده رعایت شود 341
- احکام دیگر سجده 343
- مستحبات و مکروهات سجده 346
- سجده واجب قرآن 347
- اشاره 347
- کیفیت سجده واجب قرآن 350
- موارد مستحبّی سجده تلاوت قرآن 350
- مستحبّات تشهّد 351
- اشاره 351
- 9. سلام نماز 352
- اشاره 352
- 10. ترتیب 353
- مستحبّات سلام 353
- 11. موالات 354
- قنوت نماز 355
- 2. ترجمه سوره توحید (قل هو الله احد) 357
- 1. ترجمه سوره حمد 357
- 4. ترجمه قنوت 358
- 3. ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از آنها مستحب است 358
- 5. ترجمه تسبیحات اربعه 359
- 6. ترجمه تشهّد و سلام نماز 359
- تعقیبات نماز 360
- احکام صلوات 361
- سجده شکر 361
- مکروهات نماز 362
- اشاره 364
- مبطل اول: از بین رفتن یکی از شرط های نماز 364
- مبطل پنجم: برگشتن و انحراف بدون عذر از قبله 366
- مبطل چهارم: گفتن عمدی آمین بعد از حمد 366
- مبطل ششم: تکلّم و سخن گفتن عمدی 367
- اشاره 367
- احکام سلام کردن و جواب سلام دادن 369
- مبطل هفتم: خندیدن عمدی (قهقهه) 372
- مبطل هشتم: گریه عمدی برای کار دنیا 373
- مبطل نهم: انجام فعل کثیر و کاری که صورت نماز را به هم بزند 374
- مبطل یازدهم: پدید آمدن شک های باطل در رکعت های نماز 375
- مبطل دوازدهم: زیاد یا کم کردن عمدی یا سهوی رکن نماز 375
- یک قاعده کلّی 375
- 2. هر هدف دینی یا دنیوی که دارای اهمیت است 377
- مواردی که می توان نماز واجب را شکست 377
- 1. پیشگیری از ضرر مالی یا بدنی 377
- اشاره 377
- 3. پرداخت طلب طلبکار 378
- 5. گفتن اذان و اقامه یا اقامه تنها 378
- 4. تطهیر (پاک کردن) مسجد در وسعت وقت 378
- کم و زیاد کردن اجزاء نماز یا عدم رعایت شرایط نماز 379
- 6. پدید آمدن شک های صحیح در وسعت وقت نماز 379
- اشاره 384
- شکهای باطل کننده 385
- اشاره 386
- 1. شک در چیزی که محلّ آن گذشته است 386
- شکهائی که نباید به آنها اعتنا کرد 386
- 2. شک بعد از سلام 389
- 3. شک بعد از وقت 390
- 4. کثیرالشّک (کسی که زیاد شک می کند) 391
- 5. شک امام و مأموم 394
- 6. شک در نماز مستحبّی 394
- شک های صحیح 395
- مورد دوم: شک بین دو وچهار 395
- مورد سوم: شک بین سه و چهار 395
- مورد اول: شک بین دو و سه 395
- اشاره 395
- مورد هفتم: شک بین چهار و شش در حال نشسته 396
- مورد پنجم: شک بین چهار و پنج در حال ایستاده 396
- مورد چهارم: شک بین سه و پنج در حال ایستاده 396
- مورد ششم: شک بین چهار و پنج در حال نشسته 396
- مورد هشتم: شک بین پنج و شش در حال ایستاده 397
- مورد دهم: شک بین سه و چهار و پنج در حال ایستاده 397
- مورد یازدهم: شک بین سه و چهار و پنج در حال نشسته 397
- مورد نهم: شک بین دو و سه چهار و پنج 397
- احکام دیگر شک های صحیح 398
- احکام گمان در نماز 400
- کیفیت خواندن نماز احتیاط 402
- احکام شک و سهو در نماز احتیاط 404
- موارد سجده سهو 406
- موارد لازم سجده سهو (بنابر فتوی یا احتیاط واجب) 406
- اشاره 406
- اشاره 406
- 1. تشهّد فراموش شده 406
- 2. شک بین چهار و پنج یا آنچه در حکم آن است 407
- 3. کلام بی جا 407
- 4. سلام بی جا 408
- 1. ایستادن یا نشستن بی جا 409
- اشاره 409
- موارد مستحب سجده سهو (احتیاط مستحب) 409
- 4. هر ایجاد نقص سهوی 410
- 3. هر زیادی سهوی 410
- احکام دیگر سجده سهو 411
- کیفیّت انجام سجده سهو 411
- شرط اول: سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد 416
- اشاره 416
- شرایط شکسته شدن نماز مسافر 416
- شرط دوم: از اول سفر قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد 418
- شرط سوّم: در بین راه از قصد خود برنگردد 419
- شرط چهارم: قبل از رسیدن به هشت فرسخ، قطع کننده سفر پیش نیاید 421
- شرط پنجم: برای کار حرام سفر نکند 422
- شرط ششم: سفر برای صید لهوی نباشد 423
- شرط هفتم: از کسانی که خانه آنها همراهشان است، نباشد 423
- شرط هشتم: شغلش سفر نبوده ونیز کثیر السفر در حدّ مسافت شرعی نباشد 424
- شرط نهم: اگر از وطن حرکت می کند به حدّ ترخّص برسد 429
- اشاره 431
- مورد اوّل (از قواطع سفر): قصد عبور و توقّف در وطن 431
- قطع کننده های سفر 431
- اشاره 431
- احکام وطن 431
- احکام اعراض از وطن 435
- شرایط قصد اقامت ده روز (قصد اقامت دهه) 436
- شرط اول: مدت اقامت وی در محل، حدّاقل ده روز بوده و این ایّام پشت سر هم باشد 436
- مورد دوم (از قطع کننده های سفر): قصد اقامت حدّاقل ده روز در مکانی 436
- اشاره 436
- شرط دوم: تصمیم جدی بر ماندن و اقامت ده روز پشت سر هم داشته باشد 437
- شرط سوم: محلی که می خواهد در آنجا مجموعاً ده روز بماند، یک مکان باشد 438
- شرط چهارم: قبل از خواندن یک نماز چهار رکعتی اداء از قصد خود بر نگردد 439
- شرط پنجم: از محلّ اقامت به حدّ مسافت شرعی یا بیشتر خارج نشود و نیز قصد نداشته باشد در بین ده روز به حد مسافت شرعی برود 440
- شرط ششم: از اول قصد نداشته باشد در بین ده روز برای مدّتی که با قصد اقامت ده روز سازگاری ندارد به کمتر از حد مسافت شرعی برود 441
- مورد سوم (از قطع کننده های سفر): ماندن سی روز مردّد در مکانی 442
- احکام دیگر نماز مسافر 443
- شرط اول: پدر نماز را از روی عذر ترک کرده باشد 451
- شرط دوّم: پدر در زمان حیات توانایی انجام قضای نماز را داشته باشد 451
- اشاره 451
- شرایط واجب شدن نماز قضای پدر بر پسر بزرگتر 451
- شرط پنجم: پسر بزرگتر شرعاً از ارث بردن ممنوع نباشد 452
- شرط چهارم: پسر بزرگتر هنگام وفات پدر، مجنون یا نابالغ نباشد 452
- شرط ششم: پسر بزرگتر معلوم باشد 452
- شرط سوم: پدر وصیّت نکرده باشد که برای او اجیر بگیرند 452
- احکام دیگر نماز قضای پدر 453
- احکام کلّی نماز جماعت 454
- احکام خواندن قرائت و اذکار توسط مأموم 456
- اشاره 457
- شرایط صحیح بودن نماز جماعت 457
- شرط اول: مأموم قصد اقتدا به امام جماعت را داشته باشد 457
- شرط دوم: بین امام و مأموم و همچنین بین مأموم و مأموم دیگر که واسطه بین مأموم و امام است حائلی نباشد 457
- شرط چهارم: مأموم جلوتر از امام نایستد 459
- شرط سوم: جای ایستادن امام از جای مأموم بلندتر نباشد 459
- شرط پنجم: اتّصال بین صف های نماز جماعت رعایت شود 460
- شرط ششم: متابعت و پیروی از امام جماعت مراعات گردد 462
- شرط هفتم: مأموم در بین نماز بدون عذر قصد فرادا نکند 466
- شرط هشتم: مأموم در حال قیام یا رکوع امام به او اقتدا کند 467
- شرط نهم: امام در نزد مأموم معیّن باشد 471
- شرط دهم: امام جماعت دارای شرایط امامت باشد 472
- شرط اول، دوم، سوم و چهارم: بالغ، عاقل، حلال زاده و شیعه دوازده امامی باشد 472
- شرط ششم: قرائتش صحیح باشد 472
- شرط پنجم: عادل باشد 472
- شرایط امام جماعت 472
- شرط هشتم: بنابر احتیاط واجب حدّ شرعی بر او جاری نشده باشد 473
- شرط نهم: اگر مأموم نمازش ایستاده است، امام نیز نمازش ایستاده باشد 473
- شرط هفتم: در صورتی که مأموم مرد است، امام جماعت مرد باشد 473
- شرط یازدهم: نمازش در نظر مأموم صحیح باشد 474
- شرط دهم: قبله او و مأموم یکی باشد 474
- مستحبّات و مکروهات مربوط به نماز جماعت 475
- احکام دیگر شرایط امام جماعت 475
- کیفیّت انجام نماز جمعه 477
- اشاره 477
- اشاره 478
- شرط دوم: تعداد حاضرین حدّاقل پنج نفر باشد 478
- شرط اول: وقت نماز جمعه فرا رسیده باشد 478
- شرط سوم: امام جمعه شرایط امامت را دارا باشد 478
- شرط اول: نماز، به جماعت برگزار شود 479
- شرط دوم: امام جمعه دو خطبه قبل از نماز بخواند 479
- شرایط صحیح بودن نماز جمعه 479
- اشاره 479
- شرط سوم: مسافت بین دو نماز جمعه کمتر از یک فرسخ نباشد 480
- شرط چهارم: نماز جمعه شرایط معتبر در نماز جماعت را دارا باشد 480
- احکام نماز جمعه 480
- موارد واجب شدن نماز آیات 482
- اشاره 482
- وقت نماز آیات 483
- کیفیّت خواندن نماز آیات 484
- اشاره 489
- اشاره 489
- نافله های شبانه روزی 489
- وقت نافله های شبانه روز 490
- 2. وقت نافله عصر 490
- 1. وقت نافله ظهر 490
- 5. وقت نافله شب 491
- 6. وقت نافله صبح 491
- 4. وقت نافله عشاء 491
- اشاره 492
- احکام دیگر نافله های شبانه روزی 492
- سایر نمازهای مستحبی 492
- نماز لیله الدفن (نماز وحشت) 493
- نماز اوّل ماه 494
- نماز غفیله 494
- اشاره 495
- احکام نمازهای مستحبی 495
- زیاد و کم کردن اجزاء در نماز مستحبّی 497
- شک و گمان در کارها و ذکرهای نماز مستحبی 498
- کیفیّت به جا آوردن نماز عید فطر و قربان 500
- وقت نماز عید فطر وقربان 500
- اشاره 500
- احکام به جماعت خواندن نماز عید فطر و قربان 501
- مستحبات نماز عید فطر و قربان 502
- اشاره 504
- شرط چهارم: نایب در عمل قصد نیابت داشته باشد 505
- اشاره 505
- شرایط اکتفاء به نیابت در نماز قضاء 505
- شرط اوّل، دوّم و سوّم: نایب عاقل، شیعه دوازده امامی و بنابر احتیاط واجب بالغ باشد 505
- شرط پنجم: نایب هنگام انجام عمل، منوب عنه را - هرچند اجمالاً - معیّن نماید 506
- شرط ششم: نایب گیرنده اطمینان به انجام اصل عمل توسّط نایب داشته باشد 506
- شرط هفتم: نایب عمل را به طور صحیح انجام دهد 506
- شرط هشتم: نایب، بنابر احتیاط واجب، از انجام بعضی از شرایط و کارهای اختیاری نماز ناتوان نباشد 507
- احکام دیگر نیابت 508
- شرایط واجب شدن روزه 513
- اشاره 513
- اشاره 513
- شرط اوّل و دوّم: بالغ و عاقل باشد 513
- شرط سوّم: بیهوش نباشد 513
- شرط چهارم: چنانچه روزه دار زن است، از حیض و نفاس پاک باشد 514
- شرط پنجم و ششم وهفتم: روزه گرفتن، ضرر یا سختی فوق العاده یا منع شرعی دیگری نداشته باشد 514
- شرط اول: مسلمان باشد 517
- اشاره 517
- شرط دوّم و سوّم و چهارم: دیوانه یا مست یا بیهوش نباشد 517
- شرایط صحیح بودن روزه 517
- شرط هشتم: مسافر نباشد 517
- شرط پنجم: چنانچه روزه دار زن است، از حیض و نفاس پاک باشد 518
- شرط هفتم: مسافر نباشد 518
- شرط ششم: روزه گرفتن ضرر نداشته باشد 518
- اشاره 519
- اشاره 519
- شرط هشتم: نیّت صحیح داشته باشد 519
- احکام نیّت روزه ماه مبارک رمضان 519
- احکام نیّت روزه 519
- وقت نیّت روزه واجب معیّن غیر روزه ماه رمضان 521
- وقت نیّت روزه واجب غیر معیّن مثل روزه قضا و کفّاره 521
- احکام دیگر نیّت روزه 522
- شرط نهم: مفطرات روزه را ترک نماید 524
- اموری که روزه را باطل می کند (مفطرات روزه) 524
- اشاره 524
- 3. استمناء 527
- 4. دروغ بستن به خداوند متعال و پیامبر صلّی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السّلام بنا بر احتیاط 528
- 6. باقیماندن بر جنابت تا اذان صبح 531
- 7. باقیماندن زن بر حیض و نفاس تا اذان صبح 535
- 8. إماله کردن یا تنقیه 537
- 9. قی کردن 537
- احکام مبطلات روزه 538
- مواردی که برای روزه دار مکروه است 540
- احکام روزه قضا 541
- بعضی از مواردی که قضای روزه، واجب نیست 541
- بعضی از مواردی که قضای روزه، واجب است 542
- کفّاره های روزه 548
- اشاره 548
- اقسام کفّاره های روزه 548
- اشاره 548
- دسته دوّم از اقسام کفّاره: فدیه سالانه 552
- دسته سوّم از اقسام کفّاره: کفّاره تأخیر 553
- گروه اوّل از موارد فدیه روزانه 554
- دسته چهارم از اقسام کفّاره: فدیه روزانه 554
- اشاره 554
- گروه دوّم از موارد فدیه روزانه 555
- گروه سوم از موارد فدیه روزانه 555
- احکام دیگر کفّاره روزه 556
- احکام روزه مسافر 557
- احکام روزه قضای ماه رمضان پدر (که بنابر احتیاط لازم، بر پسر بزرگتر واجب است) 557
- احکام ویژه روزه مستحبّی 560
- اشاره 563
- روزه های مستحب 563
- روزه های حرام 564
- روزه های مکروه 565
- چند حکم متفرّقه روزه (مستحب و مکروه) 565
- راه های ثابت شدن اول ماه 566
- اشاره 574
- اشاره 575
- شرایط صحیح بودن اعتکاف 575
- شرط اوّل تا چهارم: معتکف، مسلمان و عاقل باشد، اعتکاف را به قصد قربت انجام دهد و حدّاقل سه روز باشد 575
- شرط پنجم: معتکف روزه باشد 575
- شرط هشتم: اعتکاف با اجازه کسی که اجازه او شرعاً معتبر است، باشد 576
- شرط ششم و هفتم: اعتکاف در مساجد چهار گانه یا در مسجد جامع بوده و در یک مسجد انجام شود 576
- شرط نهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج، شرعاً جایز است 577
- شرط دهم: کارهایی که بر معتکف حرام است را ترک کند 579
- احکام قضای اعتکاف 580
- کفّاره باطل کردن اعتکاف 581
- شرایط واجب شدن حجّ 582
- اشاره 582
- شرط اوّل: توانایی مالی 583
- شرایط محقّق شدن استطاعت 583
- شرط دوّم: توانایی بدنی 585
- شرط سوّم: باز بودن راه و ایمن بودن آن 585
- شرط پنجم: توانایی تأمین نفقات خانواده در مدّت سفر حج 586
- شرط ششم: توانایی تأمین مخارج زندگی پس از بازگشت از حجّ 586
- شرط چهارم: وسعت داشتن وقت 586
- شرط هفتم: نداشتن بدهی 587
- طلبکاری و استطاعت 588
- استطاعت بذلی 590
- احکام دیگر 592
- احکام حجّ نیابتی 593
- اشاره 594
- شرایط واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر 594
- معنای «معروف» و «منکر» 594
- شرط اوّل: معروف از واجبات شرعی و منکر از حرام های شرعی باشد 595
- شرط دوّم: معروف و منکر را - هرچند به طور اجمالی - بشناسد 595
- شرط سوّم: احتمال تأثیر در شخص خلافکار بدهد 595
- شرط چهارم: شخص قصد ارتکاب منکر را داشته یا مشغول انجام آن باشد 596
- شرط ششم: امر به معروف و نهی از منکر، برای کسی که امر به معروف و نهی از منکر می کند حرج یا ضرر جانی یا آبرویی یا مالی به مقدار قابل توجّه نداشته باشد 597
- شرط پنجم: شخص در ارتکاب منکر یا ترک واجب معذور نباشد 597
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر 598
- احکام دیگر امر به معروف ونهی از منکر 599
- شناخت بعضی از گناهان 602
- توبه از گناهان 602
- اشاره 604
- شناخت تفصیلی احکام برخی از گناهان ومنکر ها و معروف ها 604
- غناء و موسیقی 604
- مجسّمه و نقاشی 608
- رقص 608
- ریش تراشی 610
- شرط بندی و قمار 611
- اشاره 611
- شطرنج و سایر وسایل قمار 612
- غیبت 613
- تقلّب در امتحانات 616
- دروغ 616
- بعضی از گناهان زبان 617
- زیور آلات طلا برای مردان 618
- مواد مخدّر و سیگار 619
- صله رحم و قطع رحم 620
- اطاعت از والدین 621
- چند مسأله متفرّقه در مورد بعضی از معروف ها و منکر های دیگر 622
- سال خمسی و احکام مربوط به آن 624
- اشاره 624
- 1. درآمد کسبی و غیر کسبی 624
- اشاره 624
- موارد استثناء از پرداخت خمس و احکام مربوط به آن 627
- درآمدهایی که خمس آنها واجب است 627
- مؤونه 630
- سرمایه و ابزار کار و برخی مسائل مربوط به شاغلین 637
- ترقّی قیمت مال مخمّس یا در حکم مخمّس - ترقّی و تنزل قیمت 638
- آباد کردن و ساختن باغ و بستان و حکم خمس آنها 640
- طلا و ارز قرار دادن معیار محاسبات 641
- محاسبه سال در برخی از قراردادهای چند ساله 645
- جبران خسارت بر اموال 646
- صرف مال مخمّس در مؤونه 648
- بدهکاری ها - قاعده کسر 650
- مطالبات 653
- دستگردان و قاعده ربع (مالی که خمس از آن داده می شود) 655
- تصرف در مال خمس نداده 657
- اشاره 657
- خمس اموال مشکوک و افرادی که مدّتی خمس نداده اند 659
- احکام دیگرخمس درآمد 664
- 2. مال حلال مخلوط به حرام 666
- 3. معدن 671
- 4. گنج 672
- 5. جواهری که با فرو رفتن در دریا بدست می آید 675
- 6. غنیمت 677
- توضیحات کلّی درباره مصرف خمس 678
- مصرف خمس 678
- 7. زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد 678
- شرایط کسانی که مستحق سهم سادات اند 679
- احکام دیگر پرداخت خمس 686
- سال زکاتی 688
- اشاره 688
- شرایط عمومی واجب شدن زکات 689
- شرط اول: شیء متعلّقِ زکات، دارای مالک باشد 689
- شرط دوم: مالک آن، شخص حقیقی باشد نه أعیان یا جهات یا عناوین کلّی 689
- اشاره 689
- شرط پنجم: مالک از تصرّف در مال زکوی، شرعاً ممنوع نباشد 690
- شرط چهارم: مال، شخصی باشد نه کلّی در ذمّه 690
- شرط سوم: مالک آن، آزاد بوده و برده نباشد 690
- اشاره 691
- شرط دوم: غلّات مذکور، به حدّ نصاب معیّن برسد 691
- شرط اوّل: غلّات مذکور، در زمان تعلّق زکات، در ملکیّت فرد باشد 691
- زکات گندم، جو، خرما و انگور (کشمش) 691
- شرایط اختصاصی تعلّق زکات به گندم، جو، خرما و انگور (کشمش) 691
- زمان تعلّق زکات به غلّات چهار گانه 692
- زمان وجوب پرداخت زکات غلّات چهار گانه و احکام مربوط به آن 693
- مقدار زکات غلّات چهار گانه 694
- حکم مخارج و هزینه های محصول زکوی 697
- احکام دیگر مربوط به زکات غلّات چها گانه 698
- شرط اول و دوّم: مالک طلا و نقره، بالغ و نیز درتمام سال عاقل باشد 701
- اشاره 701
- شرایط اختصاصی تعلّقِ زکات به طلا و نقره 701
- زکات طلا و نقره 701
- شرط سوم: طلا یا نقره به حدّ نصاب معیّن برسد 702
- شرط چهارم: طلا یا نقره، سکّه دار بوده و معامله با آن رایج باشد 703
- شرط اول: مالک بتواند در اموال مذکور عرفاً تصرّف داشته باشد 705
- شرط دوم: حیوانات مذکور در تمام سال از چراگاه های طبیعی واقع در دشت، بیابان و مانند آن، چرا نمایند 705
- زکات شتر، گاو و گوسفند 705
- زمان پرداخت زکات طلا و نقره 705
- اشاره 705
- شرایط اختصاصی تعلّقِ زکات به شتر، گاو و گوسفند 705
- شرط سوم: فرد یک سال زکاتی - با وجود سایر شرایط عمومی و اختصاصی - مالک حیوانات مذکور باشد. 706
- شرط چهارم: تعداد حیوانات مذکور، به حدّ نصاب برسد 707
- احکام دیگر مربوط به زکات شتر، گاو و گوسفند 711
- شرط چهارم: مال التجاره به حدّ نصاب برسد 712
- اشاره 712
- شرط اول و دوم: مالک مال التجاره، بالغ و نیز در تمام سال عاقل باشد 712
- شرط سوم: فرد، مال التجاره را به عقد معاوضی مالک شده باشد 712
- شرایط اختصاصی تعلّقِ زکات به مال التجاره 712
- شرط ششم: در تمام سال، قصد تجارت با مال التجاره باقی باشد 713
- شرط هشتم: مالک بتواند در مال التجاره عرفاً تصرّف داشته باشد 713
- شرط هفتم: مال التجاره در تمام سال، به اندازه قیمت اصل آن یا بیشتر، قابل فروش باشد 713
- موارد مصرف زکات 714
- اشاره 714
- مورد اول و دوم: فقراء و مساکین 714
- مورد سوم: عاملین و کارگزاران زکات 716
- مورد ششم: بدهکاران 717
- مورد پنجم: خریداری بنده ها و آزاد کردن آنان 717
- مورد هفتم: فی سبیل الله 718
- مورد هشتم: ابن السبیل (مسافر در راه مانده) 719
- اشاره 720
- شرایط کسانی که مستحقّ زکات اند 720
- شرط اول: زکات گیرنده باید شیعه دوازده امامی باشد 720
- حکم پرداخت زکات به فقیه جامع الشرایط 720
- شرط دوم و سوم و چهارم: زکات گیرنده زکات را در مسیر حرام مصرف نکند 721
- شرط پنجم: زکات گیرنده، واجب النفقه زکات دهنده نباشد 721
- شرط ششم: در صورتی که زکات دهنده عام و غیر سید است، زکات گیرنده، هاشمی و سید نباشد 723
- نیت زکات و احکام مربوط به آن 723
- احکام دیگر پراخت زکات 724
- شرایط واجب شدن زکات فطره (فطریه) 729
- احکام کسانی که پرداخت فطریّه شان بر انسان واجب است 730
- مصرف زکات فطره 733
- پرداخت فطریه دیگری 733
- احکام دیگر مربوط به پرداخت زکات فطره 734
ترک آن است.
مسأله 2239. آلات موسیقی که برای بازی بچه ها و آرام کردن آنها فراهم شده اگر موسیقی حاصل از آنها همان موسیقی مناسب با مجالس لهو باشد، داد و ستد آنها جایز نیست و افراد بالغ و مکلّف نمی توانند از آنها برای نواختن موسیقی لهوی استفاده کنند یا به موسیقی لهوی آن گوش فرا دهند و بنابر احتیاط واجب، بر ولیّ بچه نابالغ، لازم است که او را از گوش دادن به غنا و موسیقی لهوی باز دارد.
رقص
مسأله 2240. رقصیدن زن در برابر مرد نامحرم و همین طور رقصیدن مرد در برابر زن نامحرم،حرام است و رقص زنان برای زنان یا رقص مردان برای مردان، همین طور رقصیدن زن در برابر مرد محرم و نیز رقص مرد در برابر زن محرم، محلّ اشکال می باشد و احتیاط واجب در ترک این موارد است؛ هرچند همراه با عمل حرام دیگری همچون نواختن یا پخش موسیقی لهوی یا اختلاط زن و مرد نباشد و رقص زن برای شوهرش و همین طور بر عکس، به تنهایی در جایی که دیگری نباشد، جایز است.
مجسّمه و نقاشی
مسأله 2241. تصاویر سه نوعاند:
الف. اگر تصویر مربوط به موجودات بی روح مثل گل، بوته، درخت و... باشد، نقّاشی آن - هرچند برجسته باشد- و نیز ساختن مجسّمه آن، اشکال ندارد.
ب. اگر تصویرِ موجودات روح دار بدون برجستگی باشد، مثل نقّاشی انسان و حیوان و طرّاحی عکس کامپیوتری، اشکال ندارد و تصاویر فتوگرافی (عکس) و تصاویر تلویزیونی معمول در زمان ما هم همین حکم را دارد.
ج. اگر تصاویرِ موجودات روحدار، به شکل مجسّم و برجسته باشد - مثل مجسّمه انسان و حیوان - چنانچه تصویر کامل یا در حکم کامل(1) باشد یا بنابر احتیاط واجب تصویر
1- . تصویر در حکم کامل مانند تصویر برجسته شخصِ نشسته، یا تصویر برجسته نیم رخ از انسان یا کسی که دستش را پشت سرش قرار داده است.