امر به معروف و نهی از منکر در آیینه فتوا صفحه 122

واکنش رفتاری

اشاره

مرتبه اول در امر به معروف و نهی از منکر این است که اشخاصی که شاهد معصیت می باشند، در مقابل آن بی تفاوت نبوده، از خود رفتاری نشان دهند که نشانه انزجار قلبی آنان باشد تا گنهکار مشاهده کند که دیگری از معصیت او ناراحت است و از وی با این زبان حال می خواهد که به واجب عمل نماید یا حرام را ترک کند.

در این زمینه به نکات زیر می پردازیم:

1. مقصود از واکنش رفتاری

مقصود این است که مشاهده کننده گناه با دیدن معصیت، از خود رفتاری نشان دهد دال بر اینکه هر گز از وضع موجود و کار او راضی نیست؛ بلکه به آن اعتراض دارد. این حداقل مراتب امر به معروف و نهی از منکر است و تقریباً در توانایی عموم مردم می باشد.

2. مراتب واکنش رفتاری

خود این مرحله نیز دارای مراتبی است، مانند: بستن چشم، عبوس کردن، انقباض چهره، برگرداندن بدن یا چهره از صحنه گناه و شخص گنهکار، قهر کردن، ترک ارتباط با گنهکار و امثال این موارد.

3. رعایت حداقل

همان گونه که در هر یک از مراتب امر به معروف و نهی از منکر نسبت به مرتبه بعد باید به مرتبه ای که حاصل کننده غرض است اکتفا نمود و نمی توان