امر به معروف و نهی از منکر در آیینه فتوا صفحه 136

مقدمه

همان طور که گذشت، مسأله امر به معروف و نهی از منکر یک امر همگانی است و هرگز مختص به اشخاص معینی همچون علما و روحانیون نیست.

فقها می فرمایند: «لا یختصّ وجوب الأمر بالمعروف و النّهی عن المنکر بصنف من النّاس دون صنفٍ، بل یجب عند اجتماع الشرائط المذکوره علی العلماء و غیرهم، و العدول و الفساق، و السلطان و الرعیه، و الأغنیاء و الفقراء، و قد تقدّم أنه إن قام به واحد سقط الوجوب عن غیره و إن لم یقم به أحد أثم الجمیع، و استحقّوا العقاب(1)؛ وجوب امر به معروف و نهی از منکر هنگام اجتماع شرایط آن، منحصر به صنف خاصی نبوده و شامل همگان مانند علما و غیر آنها از اشخاص عادل و فاسق، سلطان و رعیت (کسانی که مدیریت جامعه به دست آنهاست و اشخاص عادی)، ثروتمند و فقیر و... می گردد. چنانچه تک تک امر به معروف و نهی از منکر کنند، وجوب آن از بقیه ساقط می گردد و چنانچه هیچ کس بر آن اقدام نکند، همگان گنهکار و مستحقّ عقاب خواهند بود.»