امر به معروف و نهی از منکر در آیینه فتوا صفحه 36

محقّق حلی (متوفای 841ق) می نویسد: «انّ الأمر بالمعروف و النّهی عن المنکر فریضه عظیمه بها تُقام الفرائض(1)؛ امر به معروف و نهی از منکر فریضه ای است که به وسیله آن، واجبات دیگر احیا می شود.»

مرحوم کاشف الغطاء (متوفای 1228ق) نیز می گوید: «إذا أدیت و أقیمت استقامت الفرائض کلّها هیّنها و صعبها(2)؛ هرگاه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه زنده شود، تمام فرائض و واجبات دین نیز زنده می گردد، چه آسان و چه مشکل آنها.»

3. امنیت اجتماعی

نکته دیگری که بزرگان دین در اهمیت و فایده امر به معروف و نهی از منکر بیان داشته اند، این است که: «بهما تأمن المذاهب و تردّ المظالم(3)؛ به وسیله امر به معروف و نهی از منکر، راه ها امن و جلوی ظلمها گرفته می شود. و اگر احیاناً به کسی ستم شود، حق مظلوم از ظالم ستانده می شود.»

رابطه بین برچیده شدن ظلم و امن شدن راه ها و جاده ها از یک سو و امر به معروف و نهی از منکر از سوی دیگر، امری کاملاً طبیعی و عقلانی است؛ چراکه وقتی نظارت - و به خصوص نظارت مردم بر مردم - بالا رود، ناامنی و فساد برچیده خواهد شد.

1- المهذّب البارع فی شرح المختصر النافع، ج 2، ص 323.
2- کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء، ج 4، ص 428.
3- جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج 21، ص 355.