امر به معروف و نهی از منکر در آیینه فتوا صفحه 75

عالماً بالحکم لکی یتحقّق عنوان المنکر(1)؛ فرق بین امر به معروف و نهی از منکر و ارشاد جاهل در این است که در ارشاد جاهل باید طرف مقابل جاهل به حکم باشد تا ارشاد معنا پیدا کند؛ ولی در امر به معروف و نهی از منکر باید عاصی عالم به حکم باشد تا عنوان منکر محقّق گردد. آن گاه او را نهی از منکر نمود.»

بنابراین، پیش زمینه امر به معروف و نهی از منکر، آموزش و تعلیم واجبات و محرمات است و کسی که بناست مورد امر به معروف یا نهی از منکر قرار گیرد، چنانچه از واجب یا حرام بودن عمل خود بی اطلاع باشد، ابتدا باید واجب و حرام را به عنوان ارشاد جاهل به او تعلیم نمود و چنانچه وی باز به روش خود ادامه داد، امر به معروف و نهی از منکر شود.

ب) اطلاع رسانی در موضوعات

آیا وجوب امر به معروف و نهی از منکر، شامل اطلاع رسانی در «موضوعات» نیز می گردد؟

پاسخ: لازم است در این مثالها دقت کرد و آنها را با یکدیگر مقایسه نمود:

1. شخصی که با او سر و کار نداریم، مشاهده می کنیم که لباس یا بدنش نجس است، آیا لازم است به او اطلاع دهیم؟

2. قاضی در موضوع دچار اشتباه شده و می خواهد شخصی را به ناحق قصاص نماید. مثلاً دو شاهدی که نزد وی شهادت داده اند، فاسق می باشند و قاضی نمی داند، آیا لازم است قاضی را مطلع سازیم؟

3. مسجد یا حرم یکی از معصومین(علیهم السّلام) نجس شد و کسی مطلع نبود و