امر به معروف و نهی از منکر در آیینه فتوا صفحه 96

از آن دو به طور نامشخص بی گناه و دیگری مستحق کشته شدن است، در این فرض واجب است معصیت کار را به حال خود رها نموده، امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنیم؛ چراکه حفظ جان بی گناه در نظر شارع مقدس دارای اهمیت فراوانی است.(1)

ص) احتمال تأثیر کلام دیگران

چنانچه شخص یا اشخاصی به وظیفه قیام نموده، امر به معروف و نهی از منکر نمایند؛ ولی مؤثر واقع نشود، اگر شخص یا اشخاص دیگر احتمال دهند که چنانچه آنها امر به معروف و نهی از منکر نمایند، مؤثر واقع می شود، در این صورت - چنانچه شرایط امر به معروف و نهی از منکر در آنها وجود داشته باشد - بر آنها امر به معروف و نهی از منکر واجب خواهد بود.(2)

ع) قطع رحم

چنانچه راه تأثیر امر به معروف و نهی از منکر متوقف بر قطع رحم باشد، آیا قطع رحم جایز است؟

مراجع تقلید فرموده اند: اگر احتمال بدهید که ترک معاشرت با او موقتاً موجب خودداری او از ارتکاب معصیت می شود، قطع ارتباط به عنوان امر به معروف و نهی از منکر واجب است، و در غیر این صورت، قطع رحم جایز نیست.(3)

1- همان، ص 469: «لو علم أن نهیه مثلاً مؤثر فی ترک المحرم المعلوم تفصیلاً و ارتکاب بعض أطراف المعلوم بالإجمال مکانه فالظاهر وجوبه إلا مع کون المعلوم بالإجمال من الأهمیه بمثابه ما تقدم دون المعلوم بالتفصیل فلا یجوز، فهل مطلق الأهمیه یوجب الوجوب؟ فیه إشکال.»
2- تحریر الوسیله، ج 1، ص 464: «لو قام شخص أو أشخاص بوظیفتهم و لم یؤثر لکن احتمل آخر أو آخرون التأثیر وجب علیهم مع اجتماع الشرائط.»
3- توضیح المسائل محشی، ج 2، ص 722.