- اشاره 1
- بخش اول: احکام اموات از منظر فقهای مذاهب اسلامی 1
- مقدمه 2
- توضیح و تبیین مسئله 3
- اشاره 7
- اشاره 8
- بحث دوم دراحکام احتضاراست 8
- تعریف احتضار 8
- امر دوم تلقین محتضر 13
- امراول استقبال محتضر 13
- مندوبات حال احتضار 13
- اشاره 13
- امر چهارم تلقین کلمات فرج 14
- امرسوم استحباب تلقین میت 14
- و امر پنجم قرائت قرآن است نزد محتضر 15
- و امرششم ازمستحبات حال احتضار 16
- امر هفتم تطبیق محتضر 17
- امر هشتم کشیدن دستها 17
- امر همه اعلام خبر موت به مؤمنین 18
- اما مکروهات حال احتضار 20
- اشاره 22
- مطلب اول درتعریف غسل است 23
- اشاره 23
- مطلب دوم دراحکام غسل میّت واینکه چه کسانی واجب است غسل داده شوندازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 23
- استثنائات ازحکم وجوب غسل میت 25
- حکم غسل اطفال مسلمان 27
- میت یافت شده در دار الایمان و دار الکفر 29
- حکم کسانی که درحال جنابت یا حیض یا نفاس فوت کنند، ازمنظرفقهای مذاهب اسلامی 32
- مطلب سوم درشرایط غسل دهنده است وکسانی که از این شرایط استثناء شده اند ازنظرفقها 33
- مطلب چهارم درشرائط آب غسل میت است ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 47
- اشاره 48
- مطلب پنجم درکیفیّت غسل میت است ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 48
- اشاره 48
- امراول پاک کردن تمام نجاست عرضی وظاهری ازبدن میت پیش از شروع غسل دادن اعضای میت است 48
- مسئله اول درواجبات کیفیَّت غسل است 48
- دوم ازواجبات غسل میت، سه بارغسل دادن میت است 49
- سوم از واجبات غسل میت ترتیب بین غسل های سه گانه و بین اعضاء 51
- چهارم ازواجبات غسل میت، سترعورت میت است با یک پارچه یاپیراهن میت 54
- پنجم از واجبات غسل میّت و نیت 55
- ششم از واجبات غسل میت، برهنه کردن میت است ازلباس درحال اختیار، جزسترعورت 59
- مسئله دوم درمستحبات ومندوبات غسل میّت است ازمنظرفقهای مذاهب اسلامی 60
- مسئله سوم درمحذورات غسل میّت است ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 64
- مسئله چهارم درمکروهات غسل میّت است ازمنظرفقهای مذاهب اسلامی وآن چند چیزاست 67
- خلاصه نظرهای فقهای مذاهب چهارگانه درباره غسل اموات به قرارذیل می باشد: 69
- بحث ششم درحکم اعضای جدا شده از میّت است ازنظر فقهای مذاهب اسلامی 72
- اشاره 72
- حکم قطعه ای که از انسان زنده جدا شده است ازنظرفقهای مذاهب اسلامی 74
- حکم کسانی که ازجهت حد شرعی وقصاص واجب القتل هستند، ازمنظرفقهای مذاهب اسلامی 75
- بحث هفتم دراحکام شهید 76
- اشاره 76
- مسئله دوم درتعریف شهید واحکام آن است نزد فقهای امامیّه 77
- امراول درتعریف شهید واحکام آن از منظر فقهای مذهب احناف است 79
- اشاره 79
- مسئله سوم در تعریف شهید و احکام آن از منظرفقهای مذاهب چهارگانه 79
- امر دوم درتعریف شهید و احکام آن نزد فقهای شافعیه 82
- أما امرسوم در تعریف شهید و احکام آن است از منظر فقهای حنابله 83
- امرچهارم، تعریف شهید واحکام آن نزد فقهای مالکیّه 84
- امر پنجم، تعریف شهید و احکام آن نزد فقهای ظاهریه وسلفیّه 85
- اشاره 87
- اماحنوط 88
- اشاره 90
- امراول وجوب کفن است نزد فقهای امامیّه 90
- مطلب دوم در احکام کفن ازنظرفقهای امامیّه 90
- مطلب اول درتعریف کفن است 90
- بحث دوم در کفن میّت 90
- اشاره 90
- امردوم کمیّت ومقدارکفن است نزدفقهای امامیّه 91
- امرسوم درکیفیّت پوشاندن کفن برمیت نزد فقهای امامیّه 92
- امرچهارم، درشرایط کفن ازمنظر فقهای امامیه، وآن چند امرا 93
- امرپنجم در سنن کفن وآداب کفن نزد فقهای امامیه 94
- امر ششم در مکروهات کفن ازمنظر فقهای امامیه 96
- مطلب سوم در احکام کفن است از منظر فقهای برادران اهل سنت؛ 97
- امر اول در بحث کفن واحکام آن از منظر فقهای احناف است 97
- اشاره 97
- امردوم درکفن است ازمنظرفقهای شافعیه 102
- امرسوم دراحکام کفن است نزد فقهای مالکیه 104
- امرچهارم دراحکام کفن است ازمنظر فقهای حنابله 105
- امر پنجم دراحکام کفن ازمنظر فقهای سلفیه و ظاهریه 106
- اشاره 108
- اشاره 108
- مطلب اول در تعریف صلاه است 108
- بحث اول در کسانی است که واجب است نماز میت برآنها خوانده شود 111
- اشاره 111
- مطلب دوم درکسانی است که نماز برآنها خوانده می شود 111
- بحث دوم در شرایط نماز میت از منظر فقهای مذاهب اسلامی 116
- بحث سوم درکسانی که نمازبرآنها جایز نیست از منظر فقهای مذاهب اسلامی 119
- بحث چهارم استحباب نماز بر کسانی از منظر فقهای اسلامی 120
- اشاره 121
- بحث پنجم در کسانی که در نماز برآنها پنج تکبیر گفته می شود 121
- تکبیر در نماز میت نزد فقهای مذاهب چهارگانه 122
- بحث هفتم در حکم ادعیه بین تکبیرات است از نظر فقهای مذاهب اسلامی 124
- بحث هشتم در حکم قرائت سوره فاتحه است در نماز میت از منظر فقهای اسلامی 126
- اشاره 128
- بحث نهم در حکم صلوات بر نبی مکرم اسلام«ص» در نماز میت از منظر فقهای اسلام 128
- اول درکیفیت صلوات است 128
- دوم در حکم سلام در نماز میت از منظر فقهای مذاهب اسلامی 129
- سوم درحکم بلندکردن دست هاست در تکبیرات نماز میت از منظر فقهای اسلام 130
- بحث اول درباره کسانی است که از همه مردم اولی و سزاوارتر هستند برای نمازخواندن بر میت 131
- اشاره 131
- مطلب سوم در حکم نمازخوان بر میت از منظر فقهای مذاهب اسلامی 131
- بحث دوم در تقدم ولی میت است برای نماز ازموصی الیه، از منظر فقهای مذاهب اسلامی 134
- بحث سوم در تقدیم امام بر ولی میت از منظر فقهای مذاهب اسلامی 136
- بحث پنجم درحکم امامت زن هاست درنمازمیت برای زن ها از منظر فقهای مذاهب اسلامی 138
- مسئله اول در واجبات نماز میت است 140
- مطلب چهارم در کیفیّت نماز میت است از منظر فقهای مذاهب اسلامی 140
- اشاره 140
- مسئله دوم در سنن نماز میت از منظر فقهای مذاهب اسلامی 146
- مسئله سوم در اوقات نماز میت 151
- مسئله چهارم در مکروهات نماز میت از منظر فقهای مذاهب اسلامی 153
- اشاره 155
- اول تعریف تشییع 156
- اشاره 156
- مطلب دوم درمقدمات دفن میت است 156
- مطلب اول در تعریف دفن است 156
- اشاره 156
- امر دوم در احکام تشییع از منظر فقهای مذاهب اسلامی 157
- امر سوم در چگونگی تشییع میت از منظر فقهای تمام مذاهب اسلامی 159
- امرچهارم در اموری که از منظر فقهای مذاهب اسلامی انجام آنها در تشییع مستحب و مندوب است 160
- امر پنجم در مکروهات تشییع ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 165
- امرپنجم ازمکروهات تشییع 167
- امرپنجم شرکت زننها درتشییع جنازه ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 168
- امرششم انتقال جنازه است 169
- دوم ازمقدمات دفن میت 170
- سوم ازمقدمات دفن میت 172
- چهارم ازمقدمات دفن 173
- پنجم ازمقدمات دفن، تلقین میت 174
- اشاره 177
- مطلب سوم دراحکام خاکسپاری میت ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 177
- اول، پنهان کردن میت 177
- مستحبات قبرازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 181
- مکروهات دفن میت ازمنظر فقهای مذاهب اسلامی 191
- اشاره 194
- تعزیه و تسلیت 195
- مقدار تعزیت 196
- اهل تعزیت 197
- گریه بر میت 199
- امرسوم حکم زیارت قبور اموات از منظر فقهای مذاهب اسلامی 206
- موارد استحباب در زیارت اهل قبور 208
- ساخت و ساز و تعمیر قبور 210
- تعمیر قبور شهدا 226
- اشاره 230
- تعریف موت و مرگ 231
- مطلب دوم دربیان مفهوم موت وحیات ازمنظرمفسّرین مذاهب اسلامی 232
- مطلب سوم در تعریف ومفهوم موت و حیات از منظر اطباء متخصِّص 236
- تعریف سکته مغزی 236
- مطلب ششم آیا سکته مغزی از نظراطباء مرگ حقیقی است یاخیر؟ 237
- اشتباه اندازها 244
- علاوم نشان های مرگ 244
- مفهوم مرگ مغزی 248
یاکمی بیشتراز وجب باشد تا هر دوران میت را باهم بپیچند که سراولش را ازحقوه شروع می کنند و ران های میت با باقی آن محکم پیچیده می شود، اگرمیت زن است، پارچه دیگری اضافه می کنند به نام سینه بند که سینه های زن را با آن می بندند وتکه ای دیگر برای مردها به نام عمامه و برای زن ها به نام مقنعه که به سر میت می بندند.(1)
برای هردو بعد از ادعای اجماع منقول ومستفیض یامتواتر، به روایتی که درباره کفن نبی مکرم اسلام«صلی الله علیه وآله» نقل کرده اند،استدلال کرده اند: «کفّن فی ثلاثه اثواب بیض سحولیه أی غیرمبرم غزله؛(2) (پیامبر مکرم اسلام « صلَّی الله علیه وآله») با سه جامه سفیدکفن شد.» ازطریق امامیّه نیزبه آنچه که زراره ازامام باقر«علیه السلام» نقل کرده است، استدلال می شود که آن حضرت فرموده: «کفّن رسول الله«صلی الله علیه وآله» فی ثلاثه اثواب، ثوبین سحولیین وثوب حبریه یمنیّه عبریه؛ پیامبراسلام«صلَّی الله علیه وآله» درسه لباس کفن شد: دوجامه سحولیه ویک جامه بُردیمنی.» ازابی مریم انصاری نیزروایت شده که پیامبرمکرم اسلام«صلی الله علیه وآله» در سه جامه کفن شد.(3)
امرسوم درکیفیّت پوشاندن کفن برمیت نزد فقهای امامیّه
می گویند: اول حبره را پهن می کنند؛ واگرحبره وجود نداشت، آن لفافه ای را که بدل ازحبره هست، پهن می کنند ومقداری ازذریره که یک نوع خوش بوی خردشده است،(4)
رویش می ریزند. بعد روی آن ازار را فرش می کنند و روی آن هم مقداری ازهمان گردطیب می پاشند، بعد پیراهن را روی ازار پهن می کنند و مقداری ازذریره رویش می ریزند. بعد میت را می گذارند بین پیراهن ومقداری پنبه گرفته با ذریره درمخرج میت می گذارند و ران های میت را با آن پارچه به نام ران پیچ که ذکرشد،خوب محکم تا زانوهای میت می پیچند. سپس پارچه ای که نامش را مئزر گذاشتیم ودرفارسی لنگ گفته می شود، ازسرّه یعنی ناف میت می پیچند تا هرجای ساق پاکه رسید، روی پارچه ای که به ران های میت پیچیده شده بود. پس از آن میت
1- [1] المقنعه/74. رسائل المرتضی2 / 50 – 51.النهایه / 31- 32. الوسیله/ 65- 67.الغنیه / 102- 103. السرئر 1/ 164. شرائع الاسلام 1 / 32- 34. الجامع للشرائع / 53- 54.تحریرالاحکام1/ 119- 123. ذکری الشیعه / 46- 47 طق. جامع المقاصد1/ 381-382. الروضه البهیّه 1/ 129- 136.جواهرالکلام4/ 158- 167. تحریرالوسیله1/ 65-67. المستمسک4/ 127- 154.
2- مسند احمد5/ 12 .. سنن نسائی8/ 205 .. سنن الکبری5/ 33 ..
3- وسائل باب 2از ابواب تکفین ح3 و4.
4- . المنجد لویس معلوف حرف ذ؛ ر.