احکام عمومی بازار صفحه 26

1- وسائل الشیعه، ج12، ص338.

2- همان.

3- تحریرالوسیله، ج1، ص 500.

اخلاق و آداب تجارت

1- قسم خوردن در معامله

یکی از مسائل رایج در معاملات و کسب و کار قسم خوردن است. این کار مورد مذمت و نکوهش پیامبر و ائمه (علیهم السّلام) واقع شده است. پیامبر خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) در بیاناتی در خصوص این که در کسب و تجارت از چه کارهایی باید پرهیز کرد، فرمودند:

«کسی که خرید و فروش می کند، باید از پنج کار دوری ورزد، وگرنه نباید خرید و فروش کند: ربا، سوگند، پوشاندن عیب کالا، تعریف و تبلیغ کالا موقع فروش و بدگویی از کالا، موقع خرید آن.»(1)

حضرت امیر المومنین (علیه السّلام) به بازار می آمد و در جایگاه خود می ایستاد و می فرمود:

«درود بر شما ای بازاریان! از خدا بترسید و سوگند مخورید؛ زیرا سوگند خوردن کالا را رونق می دهد و برکت را می برد. تاجر فاجر است، مگر آن که به حق بستاند و بدهد.»(2)

امام صادق (علیه السّلام) نیز در این باره می فرمایند:

«خداوند تبارک و تعالی از کسی که با قسم و سوگند خوردن کالای خود را به فروش برساند، نفرت دارد.»(3)

از دیدگاه اسلام، سوگند یاد کردن، عملی ناپسند و اجتناب از آن، مطلوب و پسندیده می باشد. قرآن کریم می فرماید: