- سخن پژوهشکده 1
- مقدمه 7
- بخش اول: تعریف، تاریخچه و اهمیت صدا و سیما 10
- تعریف رسانه 10
- تاریخچه رسانه در ایران 11
- اهمیت و جایگاه رسانه ملی 12
- اشاره 15
- بخش دوم: رسالت ها و بایسته های صدا و سیما 15
- 1. فراموش نکردن اهداف اصلی 15
- 2. توجه به الاهی بودن کارها 16
- 3. ترویج معارف اسلامی 17
- 4. گسترش فرهنگ دینداری 19
- 5. گسترش فرهنگ صحیح 21
- 6. صداقت همه جانبه 22
- 7. رعایت مصالح نظام اسلامی 22
- 8. اولویت بندی کردن در برنامه ها 24
- 9. مبارزه با تهاجم فرهنگی 25
- 10. فراهم نکردن زمینه تسلط بیگانگان 27
- 11. مسئولیت پذیری 28
- 12. معرفی الگوهای مناسب 29
- 13. مشورت با صاحب نظران 30
- 14. بهره گرفتن از نیروهای انقلابی 31
- 15. نظارت بر کارکنان و برنامه ها 32
- 16. توجه به محتوای برنامه ها 36
- 17. توجه به تأثیرگذاری برنامه ها نه جذب مخاطب 37
- 18. پرهیز از تناقض بین برنامه ها 38
- 19. متوقف نشدن پیشرفت برنامه ها 40
- 20. مشهور نکردن افراد ناصالح 41
- 21. دقت در بیان مسائل شرعی 42
- 23. صدا و سیما، کار اصلی مدیران آن 43
- 22. تنبیه و تشویق کارمندان 43
- اشاره 45
- بخش سوم: نبایسته های صدا و سیما 45
- اشاره 47
- فصل اول: نبایسته های اخلاقی 47
- اشاره 47
- 1. دروغ گویی 47
- حکم فقهی 49
- 2. تهمت زدن 49
- اشاره 49
- 3. افشای اسرار و عیوب مردم 51
- اشاره 51
- قانون و استفتا 51
- سؤالات فقهی 53
- 4. استهزا و تمسخر افراد و اقوام 54
- اشاره 54
- قانون و سؤالات فقهی 55
- اشاره 57
- 5. تخریب و توهین 57
- قانون و سؤالات فقهی 58
- 6. چاپلوسی و تبلیغ شخصیت های ناصالح 61
- اشاره 63
- فصل دوم: نبایسته های فرهنگی اجتماعی 63
- 1. بی توجهی یا کم توجهی به تبلیغات اخلاقی فرهنگی 63
- 2. ترویج دنیاگرایی 64
- اشاره 65
- 3. ترویج مصرف گرایی و تجمل پرستی 65
- قوانین و حکم فقهی 69
- اشاره 70
- 4. ترویج مدگرایی 70
- استفتا 71
- اشاره 72
- 5. ترویج پوشش های نامناسب 72
- سؤالات فقهی 74
- اشاره 76
- 6. تخریب فرهنگ حجاب 76
- راهکارها و پیشنهادهای ترویج حجاب 78
- حکم فقهی 80
- 7. ترویج الگوهای نامناسب غربی 80
- اشاره 82
- 8. ترویج خشونت 82
- 9. ترویج قانون گریزی 83
- اشاره 83
- استفتا 83
- استفتا 83
- 10. فقیر وبدبخت نشان دادن مومنان 84
- 11. ادبیات گفتاری نامناسب 84
- 12. خوانندگی و موسیقی حرام 85
- اشاره 85
- قوانین و احکام فقهی 86
- 13. رقص و پایکوبی 87
- اشاره 88
- 14. تبلیغ مجرد ماندن 88
- استفتا 89
- اشاره 90
- 15. تحقیر و پایین آوردن جایگاه زن 90
- قوانین حضور زنان در تبلیغات 91
- اشاره 92
- 16. هدر دادن وقت مردم 92
- اشاره 93
- 17. تبلیغ سیگار و مواد مخدر 93
- استفتا 93
- قانون و فتوا 94
- اشاره 96
- فصل سوم: نبایسته های حوزه خانواده 96
- 1. آزادی روابط زن و مرد 97
- اشاره 97
- استفتاء 101
- 2. ترویج ازدواج های خیابانی 102
- 3. معرفی ملاک های غیر معقول ازدواج 103
- 4. تبلیغ و ترویج طلاق گرفتن 104
- اشاره 104
- 5. تخریب جایگاه والدین در امر ازدواج 106
- استفتا 106
- اشاره 108
- 6. ترویج سقط جنین 108
- اشاره 109
- 7. ترویج تک فرزندی و بی فرزندی 109
- قانون و فتوا 109
- استفتا 110
- 8. تخریب نقش مادری و همسری 111
- اشاره 114
- بخش چهارم: کارکردهای مثبت صدا و سیما 114
- 1. تبیلغ و ترویج معارف الاهی 115
- 2. ترویج واجبات در جامعه 118
- 4. تربیت انسانهای مفید و کارآمد 120
- 3. معرفت افزایی 120
- 5. فضیلت افزایی در جامعه 122
- 6. مدیریت فرهنگی اخلاقی جامعه 123
- 7. آموزش و تببین مسائل 124
- 8. تثبیت هنجارها و ناهنجارها 126
- 9. همدردی با فقرا و تخریب تجمل گرایی 127
- 10. کمک به عمران و آبادانی کشور 127
- 11. پیوند و ارتباط مردم باهم 128
- 13. ایجاد روحیه همکاری و همگرایی 129
- 12. حفظ وحدت بین همه مذاهب جامعه اسلامی 129
- 14. نظارت بر نهادهای حکومتی و بیان مشکلات جامعه 130
- 15. راهنمایی و رهبری 133
- 16. سرگرمی و تفریح 133
- 17. بحران زدایی 135
- 18. تشویق مردم به حضور در صحنه های اجتماعی 136
- اشاره 137
- بخش پنجم: تولید و پخش برنامه های صدا و سیما 137
- اشاره 138
- فصل اول: احکام و مسائل تولید فیلم و سریال 138
- 1. پوشش و لباس بازیگران 140
- اشاره 140
- سؤالات فقهی 140
- 2. بازیگری زنان 142
- 4. اختلاط زن و مرد در سینما 143
- اشاره 143
- 3. استفاده از بازیگران خارجی 143
- استفتا 144
- اشاره 145
- 5. نازک کردن و تقلید صدا 145
- سؤالات فقهی 145
- 7. کلمات محبت آمیز و شوخی در فیلم 146
- 6. خندیدن و گریه کردن 146
- 8. بازی در نقش همسر 147
- 9. دروغ گفتن 147
- 10. تماس بدنی به اقتضای شغل 148
- 12. فیلم زندگی اهل بیت(علیهم السّلام) 149
- 11. چهره پردازی در فیلم سازی 149
- اشاره 149
- 13. فیلم زندگی عالمان دینی 151
- اشاره 151
- استفتا 151
- سؤالات فقهی 154
- 14. فیلم های طنز و خنده دار 155
- اشاره 155
- سؤالات فقهی 157
- 15. فیلم های ترسناک 158
- اشاره 158
- 16. سانسور 158
- استفتا 159
- اشاره 161
- فصل دوم : بایسته های تهیه خبر 161
- اشاره 162
- 1. صداقت و امانتداری 162
- سؤالات فقهی 163
- 2. خوش رفتاری و رعایت ادب 164
- 3. حفظ حریم خصوصی مخاطبان 166
- سؤالات فقهی 169
- اشاره 169
- 4. شفاف بودن انگیزه 169
- اشاره 171
- 5. پرداختن به امور مهم 171
- قانون و استفتا 172
- 6. تخصص داشتن 173
- 7. بی طرفی در تهیه و پخش برنامه ها 173
- اشاره 175
- 8. پرهیز از شایعه پراکنی و نشر اکاذیب 175
- قانون و سؤالات فقهی 176
- 9. عدم دریافت رشوه 178
- اشاره 178
- استفتا 179
- سوالات فقهی متفرقه 179
- فصل سوم: بایسته های پخش برنامه ها 181
- 1. تخصص و تعهد مجریان 181
- 2. دقت و نظم در وقت برنامه ها 184
- اشاره 185
- 4. پخش نکردن مسابقات ورزشی بانوان 185
- 5. پخش نکردن مسابقات غیر اسلامی 185
- 3. دقت بیشتر در برنامه های زنده 185
- استفتا 186
- 6. پخش نکردن مسابقات و برنامه های حساس در لحظه اذان 187
- 7. پخش نکردن امور مفسده دار 187
- اشاره 188
- 8. توصیه هایی به سازندگان برنامه های تبلیغی 188
- الف) حق انتخاب مخاطب تبلیغات تجاری 189
- ب) ساخت تبلیغات برای قشرهای مختلف 190
- ج) تلقی نشدن درآمد بیشتر به عنوان مهمترین اصل 190
- اشاره 192
- بخش ششم: مخاطبان صدا و سیما 192
- 1. بی تفاوت نبودن نسبت به رسانه ملی 192
- 2. رسانه و خانواده 193
- اشاره 193
- 1-2. تأثیرات تبلیغات تلویزیونی بر روی کودکان 195
- 2-2. قوانین تبلیغات برای کودکان 198
- 2-3. نظارت بر فرزندان در تماشای فیلم ها 202
- 3. نگاه به فیلم های رسانه ملی 203
- جواب سلام اخبارگو 205
- 4. شرکت در مسابقات تلویزیونی 205
- اشاره 205
- بخش هفتم: تخلفات صدا و سیما 206
- اشاره 206
- استفتا 207
- 1. تبدیل شدن به بنگاه تبلیغی (آگهی نامه) 208
- اشاره 209
- 2. تدلیس کالا 209
- قوانین و سؤالات فقهی 209
- 3. تبلیغ کالای مضر 211
- اشاره 211
- قوانین و فتوا 212
- 4. ترویج پرخوری و مواد خوراکی زیان بخش 213
- اشاره 213
- 5. تبلیغ کالای خارجی 215
- قانون و فتوا 215
- اشاره 215
- قانون و فتوا 216
- اشاره 217
- 6. جوایز میلیاردی برای خرید بیشتر 217
- قانون و فتوا 219
- 7. تبلیغ نادرست مواد دارویی و بهداشتی 220
- مقام معظم رهبری 222
- آدرس دفاتر مراجع تقلید 222
- آیت الله سیستانی 222
- آیت الله شبیری زنجانی 222
- آیت الله صافی گلپایگانی 223
- آیت الله وحید خراسانی 223
- آیت الله مکارم شیرازی 223
- آیت الله نوری همدانی 223
- کتاب ها 224
- منابع 224
- مجلات و فصلنامه ها 229
- سایت ها 231
کرد؛(1) اما این رویکرد امری است استثنایی و در محدوده و چهارچوبی که برای پذیرش مسئولیت مورد نظر ضروری می نماید و درواقع، مصلحت اهم، اقتضا می کند؛ نه هر عیب و اسراری را.
سؤالات فقهی
سؤال: یک خبرنگار تا چه حد می تواند نسبت به افراد افشاگری نماید؟
جواب: اسرار هیچ مسلمانی را نمی شود افشا کرد؛ مگر در مواردی که مصلحت مهم تر در کار باشد. (2)
سؤال: چه اخباری را باید محرمانه تلقّی نمود؟
جواب: اخباری که افشای آن سبب سوء استفاده افراد منحرف، یا آگاهی دشمن، یا ضرر و زیانی در سطح جامعه شود، یا آبروی فرد یا گروهی را به خطر می اندازد، یا افشای اسرار خصوصی افراد را در پی دارد؛ جزء اخبار محرمانه به شمار می رود. (3)
سؤال: آیا می توان در ایام انتخابات پرده از مبانی غلط فکری، اشتباهات و فساد سیاسی، مالی و یا حتی اخلاقی
1- ر.ک: jamejamonline.ir ، مقاله «رسانه ها، بایدها و نبایدهای اخلاقی درانتخابات 1394/11/10 ،» .
2- آیت الله مکارم: www.makarem.ir ، احکام شرعی، استفتائات، خبرنگار.
3- همان، احکام خبرنگاری.