- سخن پژوهشکده 1
- مقدمه 7
- تعریف رسانه 10
- بخش اول: تعریف، تاریخچه و اهمیت صدا و سیما 10
- تاریخچه رسانه در ایران 11
- اهمیت و جایگاه رسانه ملی 12
- اشاره 15
- 1. فراموش نکردن اهداف اصلی 15
- بخش دوم: رسالت ها و بایسته های صدا و سیما 15
- 2. توجه به الاهی بودن کارها 16
- 3. ترویج معارف اسلامی 17
- 4. گسترش فرهنگ دینداری 19
- 5. گسترش فرهنگ صحیح 21
- 6. صداقت همه جانبه 22
- 7. رعایت مصالح نظام اسلامی 22
- 8. اولویت بندی کردن در برنامه ها 24
- 9. مبارزه با تهاجم فرهنگی 25
- 10. فراهم نکردن زمینه تسلط بیگانگان 27
- 11. مسئولیت پذیری 28
- 12. معرفی الگوهای مناسب 29
- 13. مشورت با صاحب نظران 30
- 14. بهره گرفتن از نیروهای انقلابی 31
- 15. نظارت بر کارکنان و برنامه ها 32
- 16. توجه به محتوای برنامه ها 36
- 17. توجه به تأثیرگذاری برنامه ها نه جذب مخاطب 37
- 18. پرهیز از تناقض بین برنامه ها 38
- 19. متوقف نشدن پیشرفت برنامه ها 40
- 20. مشهور نکردن افراد ناصالح 41
- 21. دقت در بیان مسائل شرعی 42
- 23. صدا و سیما، کار اصلی مدیران آن 43
- 22. تنبیه و تشویق کارمندان 43
- اشاره 45
- بخش سوم: نبایسته های صدا و سیما 45
- اشاره 47
- 1. دروغ گویی 47
- اشاره 47
- فصل اول: نبایسته های اخلاقی 47
- اشاره 49
- حکم فقهی 49
- 2. تهمت زدن 49
- 3. افشای اسرار و عیوب مردم 51
- قانون و استفتا 51
- اشاره 51
- سؤالات فقهی 53
- 4. استهزا و تمسخر افراد و اقوام 54
- اشاره 54
- قانون و سؤالات فقهی 55
- اشاره 57
- 5. تخریب و توهین 57
- قانون و سؤالات فقهی 58
- 6. چاپلوسی و تبلیغ شخصیت های ناصالح 61
- فصل دوم: نبایسته های فرهنگی اجتماعی 63
- اشاره 63
- 1. بی توجهی یا کم توجهی به تبلیغات اخلاقی فرهنگی 63
- 2. ترویج دنیاگرایی 64
- 3. ترویج مصرف گرایی و تجمل پرستی 65
- اشاره 65
- قوانین و حکم فقهی 69
- اشاره 70
- 4. ترویج مدگرایی 70
- استفتا 71
- 5. ترویج پوشش های نامناسب 72
- اشاره 72
- سؤالات فقهی 74
- 6. تخریب فرهنگ حجاب 76
- اشاره 76
- راهکارها و پیشنهادهای ترویج حجاب 78
- حکم فقهی 80
- 7. ترویج الگوهای نامناسب غربی 80
- اشاره 82
- 8. ترویج خشونت 82
- 9. ترویج قانون گریزی 83
- اشاره 83
- استفتا 83
- استفتا 83
- 10. فقیر وبدبخت نشان دادن مومنان 84
- 11. ادبیات گفتاری نامناسب 84
- 12. خوانندگی و موسیقی حرام 85
- اشاره 85
- قوانین و احکام فقهی 86
- 13. رقص و پایکوبی 87
- اشاره 88
- 14. تبلیغ مجرد ماندن 88
- استفتا 89
- اشاره 90
- 15. تحقیر و پایین آوردن جایگاه زن 90
- قوانین حضور زنان در تبلیغات 91
- اشاره 92
- 16. هدر دادن وقت مردم 92
- اشاره 93
- 17. تبلیغ سیگار و مواد مخدر 93
- استفتا 93
- قانون و فتوا 94
- فصل سوم: نبایسته های حوزه خانواده 96
- اشاره 96
- 1. آزادی روابط زن و مرد 97
- اشاره 97
- استفتاء 101
- 2. ترویج ازدواج های خیابانی 102
- 3. معرفی ملاک های غیر معقول ازدواج 103
- 4. تبلیغ و ترویج طلاق گرفتن 104
- اشاره 104
- استفتا 106
- 5. تخریب جایگاه والدین در امر ازدواج 106
- 6. ترویج سقط جنین 108
- اشاره 108
- اشاره 109
- 7. ترویج تک فرزندی و بی فرزندی 109
- قانون و فتوا 109
- استفتا 110
- 8. تخریب نقش مادری و همسری 111
- اشاره 114
- بخش چهارم: کارکردهای مثبت صدا و سیما 114
- 1. تبیلغ و ترویج معارف الاهی 115
- 2. ترویج واجبات در جامعه 118
- 4. تربیت انسانهای مفید و کارآمد 120
- 3. معرفت افزایی 120
- 5. فضیلت افزایی در جامعه 122
- 6. مدیریت فرهنگی اخلاقی جامعه 123
- 7. آموزش و تببین مسائل 124
- 8. تثبیت هنجارها و ناهنجارها 126
- 10. کمک به عمران و آبادانی کشور 127
- 9. همدردی با فقرا و تخریب تجمل گرایی 127
- 11. پیوند و ارتباط مردم باهم 128
- 12. حفظ وحدت بین همه مذاهب جامعه اسلامی 129
- 13. ایجاد روحیه همکاری و همگرایی 129
- 14. نظارت بر نهادهای حکومتی و بیان مشکلات جامعه 130
- 15. راهنمایی و رهبری 133
- 16. سرگرمی و تفریح 133
- 17. بحران زدایی 135
- 18. تشویق مردم به حضور در صحنه های اجتماعی 136
- اشاره 137
- بخش پنجم: تولید و پخش برنامه های صدا و سیما 137
- فصل اول: احکام و مسائل تولید فیلم و سریال 138
- اشاره 138
- 1. پوشش و لباس بازیگران 140
- اشاره 140
- سؤالات فقهی 140
- 2. بازیگری زنان 142
- 4. اختلاط زن و مرد در سینما 143
- اشاره 143
- 3. استفاده از بازیگران خارجی 143
- استفتا 144
- 5. نازک کردن و تقلید صدا 145
- سؤالات فقهی 145
- اشاره 145
- 7. کلمات محبت آمیز و شوخی در فیلم 146
- 6. خندیدن و گریه کردن 146
- 8. بازی در نقش همسر 147
- 9. دروغ گفتن 147
- 10. تماس بدنی به اقتضای شغل 148
- 11. چهره پردازی در فیلم سازی 149
- 12. فیلم زندگی اهل بیت(علیهم السّلام) 149
- اشاره 149
- استفتا 151
- 13. فیلم زندگی عالمان دینی 151
- اشاره 151
- سؤالات فقهی 154
- 14. فیلم های طنز و خنده دار 155
- اشاره 155
- سؤالات فقهی 157
- 15. فیلم های ترسناک 158
- اشاره 158
- 16. سانسور 158
- استفتا 159
- فصل دوم : بایسته های تهیه خبر 161
- اشاره 161
- اشاره 162
- 1. صداقت و امانتداری 162
- سؤالات فقهی 163
- 2. خوش رفتاری و رعایت ادب 164
- 3. حفظ حریم خصوصی مخاطبان 166
- 4. شفاف بودن انگیزه 169
- سؤالات فقهی 169
- اشاره 169
- 5. پرداختن به امور مهم 171
- اشاره 171
- قانون و استفتا 172
- 6. تخصص داشتن 173
- 7. بی طرفی در تهیه و پخش برنامه ها 173
- 8. پرهیز از شایعه پراکنی و نشر اکاذیب 175
- اشاره 175
- قانون و سؤالات فقهی 176
- 9. عدم دریافت رشوه 178
- اشاره 178
- استفتا 179
- سوالات فقهی متفرقه 179
- 1. تخصص و تعهد مجریان 181
- فصل سوم: بایسته های پخش برنامه ها 181
- 2. دقت و نظم در وقت برنامه ها 184
- اشاره 185
- 5. پخش نکردن مسابقات غیر اسلامی 185
- 4. پخش نکردن مسابقات ورزشی بانوان 185
- 3. دقت بیشتر در برنامه های زنده 185
- استفتا 186
- 7. پخش نکردن امور مفسده دار 187
- 6. پخش نکردن مسابقات و برنامه های حساس در لحظه اذان 187
- اشاره 188
- 8. توصیه هایی به سازندگان برنامه های تبلیغی 188
- الف) حق انتخاب مخاطب تبلیغات تجاری 189
- ج) تلقی نشدن درآمد بیشتر به عنوان مهمترین اصل 190
- ب) ساخت تبلیغات برای قشرهای مختلف 190
- اشاره 192
- بخش ششم: مخاطبان صدا و سیما 192
- 1. بی تفاوت نبودن نسبت به رسانه ملی 192
- 2. رسانه و خانواده 193
- اشاره 193
- 1-2. تأثیرات تبلیغات تلویزیونی بر روی کودکان 195
- 2-2. قوانین تبلیغات برای کودکان 198
- 2-3. نظارت بر فرزندان در تماشای فیلم ها 202
- 3. نگاه به فیلم های رسانه ملی 203
- جواب سلام اخبارگو 205
- 4. شرکت در مسابقات تلویزیونی 205
- اشاره 205
- اشاره 206
- بخش هفتم: تخلفات صدا و سیما 206
- استفتا 207
- 1. تبدیل شدن به بنگاه تبلیغی (آگهی نامه) 208
- قوانین و سؤالات فقهی 209
- اشاره 209
- 2. تدلیس کالا 209
- اشاره 211
- 3. تبلیغ کالای مضر 211
- قوانین و فتوا 212
- اشاره 213
- 4. ترویج پرخوری و مواد خوراکی زیان بخش 213
- اشاره 215
- قانون و فتوا 215
- 5. تبلیغ کالای خارجی 215
- قانون و فتوا 216
- 6. جوایز میلیاردی برای خرید بیشتر 217
- اشاره 217
- قانون و فتوا 219
- 7. تبلیغ نادرست مواد دارویی و بهداشتی 220
- آیت الله سیستانی 222
- مقام معظم رهبری 222
- آیت الله شبیری زنجانی 222
- آدرس دفاتر مراجع تقلید 222
- آیت الله صافی گلپایگانی 223
- آیت الله نوری همدانی 223
- آیت الله وحید خراسانی 223
- آیت الله مکارم شیرازی 223
- منابع 224
- کتاب ها 224
- مجلات و فصلنامه ها 229
- سایت ها 231
اوقات، رسانه ها با تبلیغات وسیعی که برای برخی چهره های مشهور سینمایی، ورزشی و موسیقی که معمولا افرادی مدگرا هستند، انجام می دهند؛ این افراد را به عنوان الگو برای جامعه معرفی می کنند و از این طریق، مدگرایی در جامعه رواج خواهد یافت. (1)
رسانه ها با تشویق عموم به ولخرجی، سبب افتادن افراد به دام مدگرایی افراطی می شوند؛ چون زمانی که افراد به خرید بیش تر تمایل پیدا کردند، ناخود آگاه به سمت مدهای جدیدی که هر روز به بازار افزوده می شوند؛ گرایش پیدا می کنند. (2)
استفتا
سؤال: در بسیاری از فیلم ها و سریال های داخلی و خارجی، بازیگران با پوشیدن لباس هایی خاص، مد و پوشش جدیدی در جامعه ایجاد می کنند؛ آیا تبلیغ مدگرایی جایز است؟
جواب: اگر مفسده داشته باشد، جایز نیست. (3)
1- قاسم کرباسان، رسانه و مدگرایی، گاهنامه تخصصی «مطالعات اجتماعی و رسانه »، ش 1، بهار 1391 .
2- همان.
3- استفتای پیامکی از دفاتر آیت الله نوری همدانی، 1/ 5/ 1395 و آیت الله خامنه ای، 21 / 5/ 1395.آیت الله مکارم :" چنانچه این کار؛ تقلید از فرهنگ غرب باشد و باعث اسراف و تجمل گرایی شود، ازچنین کاری دوری نمایند"(استفتای پیامکی از دفتر) 1/ 5 1395.آیت الله شبیری زنجانی : " فی نفسه اشکال ندارد؛ گرچه مناسب است به جای آن ، ساده زیستی و دوری از مدگرایی ترویج شود" .( استفتای پیامکی از دفتر ، کد استفتا: 31924) ، 4/ 5/ 1395.