- سخن پژوهشکده 1
- تعریف و هدف 15
- اشاره 15
- جایگاه اداری 15
- تفاوت صندوق قرض الحسنه و بانک 16
- تفاوت صندوق قرض الحسنه و مؤسسه اعتباری 16
- شخصیت حقوقی غیر تجاری 17
- تفاوت صندوق قرض الحسنه و صندوق خیریه 17
- اشاره 19
- تعداد صندوق ها 19
- میزان سپرده ها و تسهیلات 20
- اشاره 24
- حمایت 24
- نظارت 25
- شبکه یکپارچه 27
- وام به خداوند 29
- اشاره 29
- کسب اخلاق الاهی 30
- پاداش اخروی 30
- برآورده ساختن نیاز مؤمن 31
- خوشحال کردن مؤمن 32
- فواید دنیوی قرض الحسنه 33
- باز گشت سرمایه 33
- به کار گرفتن سرمایه 33
- اجتناب از گدا پروری 34
- انزوای فرهنگ ربا خواری 35
- تعامل مثبت اجتماعی و اقتصادی 36
- اشاره 38
- تقاضای وام از سوی خداوند 40
- استمرار 42
- رقابت 42
- تشویقات 43
- قرض خوب 43
- اشاره 53
- امام خمینی 53
- مقام معظم رهبری 59
- آیت الله العظمی صافی گلپایگانی 60
- آیت اله العظمی وحید خراسانی 61
- اشاره 63
- باقیات الصالحات 63
- ایجاد فضای دینی 65
- رعایت احکام شرعی 65
- رعایت نوبت 66
- تزاحم نا محرمان 67
- حفظ اموال مردم 68
- برداشت از صندوق 70
- حبس سرمایه 70
- اهدای جوایز 71
- وام های صندوق قرض الحسنه 71
- جریمه تأخیر 76
- معاوضه پول نو و کهنه 77
- سرمایه گذاری با مجوز 79
- سرمایه گذاری بدون مجوز 81
- شفاف سازی نوع قرار داد 82
- وکالت 83
- مضاربه 84
- تفاوت دَین و قرض 85
- اشاره 85
- عدم نیاز به لفظ 86
- تنظیم اسناد 87
- اقباض 88
- عدم نیاز به قصد قربت 89
- عینیّت در هنگام قرض گرفتن 90
- صحت تملک شرعی 91
- رشد نداشتن مال قرضی 92
- کم ارزش شدن 93
- صندوق خانوادگی 94
- استفتا از آیت الله بهجت 95
- اشاره 96
- اشاره 97
- شرایط قرض دهنده 97
- ب) عقل 98
- الف) بلوغ 98
- د) اختیار 99
- ج) قصد 99
- ه-) رشد 100
- قرض ولیّ 101
- و) عدم افلاس 101
- عدم اشتراط اسلام 102
- رهن و ضامن 104
- قرض حرام 104
- قرض دادن در مرض منجر به فوت 106
- مال حلال 107
- استطاعت و طلب 109
- ارث و طلب 111
- بی نیازی و طلب 112
- تهیه مدارک 113
- تقاص 114
- انتظار و عدم آن 114
- دیرکرد 115
- دریافت زودتر از موعد 115
- مستثنیات دین 116
- شکایت به حاکم شرع 116
- محاسبه زکات 117
- محاسبه خمس 118
- مهلت دادن به بدهکار 119
- جواز قرض 123
- اشاره 123
- کراهت در صورت عدم نیاز 125
- تصمیم پرداخت و یاری خداوند 128
- اول ادای دین بعد نماز 129
- قرض یا دزدی 129
- برهم زدن نماز برای ادای دین 130
- اضافه بدون شرط 132
- قرض و حج 132
- ربا دادن 133
- قرض گرفتن کافر 133
- فرار و سفر معصیت 134
- وجوب فوری 135
- فروش ملک اضافه 137
- وجوب درآمد 137
- قرض و خمس 138
- استحقاق زکات 139
- قرض و ارث 140
- مثلیات 142
- مطالبه عین 143
- قیمیّات 143
- پایان بدهکاری 144
- اثبات 145
- عدم دسترسی به طلبکار 146
- نشناختن طلبکار 146
- لزوم وصیت 147
- الگوی رفتاری 149
- اشاره 149
- گزینش 150
- نظارت نامحسوس 151
- اشاره 153
- وظائف صندوق دار 153
- پول معیوب 154
- استفاده از پول های جعلی 154
- حق باجه 155
- کسر و اضافه 156
- جواب سلام 158
- اشاره 158
- تساوی با مشتریان 159
- ساعت ورود و خروج 160
- لزوم جبران خسارت 161
- اشاره 163
- افتتاح حساب 163
- دریافت جوایز 164
- پول تقلبی و معیوب 164
- وعده سود 165
- تعیین در صد 166
- شک در عمل 167
- فوت صاحب حساب 168
- صندوق قرض الحسنه یا شرکت اقتصادی 170
- اشاره 170
- ریسک 171
- قرآن و ربا 175
- اشاره 175
- روایات و ربا 177
- اشاره 179
- اقسام ربا 179
- الف) ربای معاوضی 179
- ب) ربای قرضی 182
- قرض به شرط قرض 183
- رهن و اجاره 184
- ضرر قرض دهنده 185
- اضافه بدون شرط 189
- فرار از ربا 190
- ربای حلال 190
- حکم حواله 192
- تعریف حواله 192
- اشاره 192
- معلوم بودن مقدار و جنس حواله 194
- بدهکار بودن حواله دهنده 194
- اختیار طلبکار در ردّ حواله 195
- فقر شخصی که به او حواله شده 195
- بر هم زدن حواله 195
- پرداخت حواله دهنده 196
- قرار حق فسخ حواله 196
- اشاره 198
- تعریف قرار داد رهن 198
- قرآن و رهن 199
- اشکال و جواب 200
- شرایط راهن و مرتهن 200
- احکام مال رهن 201
- تعریف ضمان 204
- کیفیت ضمان 204
- اشاره 204
- شرایط ضامن و طلبکار 205
- ضمان مشروط 206
- ضمانت شخص 206
- بخشیدن طلب به ضامن 207
- تعیین 207
- شرط بر هم زدن ضمان 208
- فقر ضامن 208
- پشیمانی ضامن 208
- مطالبه بدهکار 209
- افلاس در لُغَت 210
- اشاره 210
- شرایط منع از تصرف 211
- مفلس بعد از حکم 212
- مفلس قبل از حکم 212
- املاک بعد از حکم 213
- اقرار به عین بعد از حکم 214
- موارد استثنا 215
- روش محاسبه 216
- حق فسخ 217
- مفلس روز قیامت 219
- اشاره 221
سؤال: در مرض منجر به فوت، قرض دادن جایز است؟
جواب: چنانچه قرض دهنده به قرض گیرنده مطمئن است، می تواند قرض دهد؛ در غیر این صورت، باید احتیاط کرده از قرض دادن خودداری نماید یا به رساله مرجع تقلیدش مراجعه کند. (1)
مال حلال
قرض در صورتی صحیح است که از «مال حلال» باشد نه مال دیگران. بنابراین، قرض دادن از مال مردم، رشوه، اختلاس، دزدی، غصب و... نه تنها کار خیر نبوده و ثوابی در آن نیست، بلکه گناه آن بیشتر می شود.
می توان این گونه امور را تشبیه کرد به «وضو گرفتن با شراب»، یا مانند اینکه کسی با لجن بر دیوار بنویسد «نظافت را رعایت کنید»! (2)
1- توضیح المسائل محشی، ج 2، ص 680 و سؤال و جواب، سید یزدی، ص 396.
2- در این ما جرا که امام صادق(علیه السّلام) نقل می فرمایند دقت کنید: «شنیدم مردم مدح و ثنای شخصی را بازگو می کنند؛ در صدد برآمدم بدون اینکه آن شخص مرابشناسد احوال او را جست وجو کنم. صورت خود را پوشانده و در پی او برآمدم. دیدم نزد نانوا رفته، مخفیانه از مغازه او دو عدد نان دزدید! تعجب نموده، با خود گفتم شاید معامله ای در بین بوده است؛ آنگاه دیدم، نزد شخص دیگری آمده از او دو انار دزدید! تعجب نموده، باز پنداشتم شاید معامله ای دربین بوده است؛ ولی با خود گفتم اگر معامله بوده به دزدی نیاز نیست. پی او را گرفتم تا اینکه دیدم به مریضی برخورد کرد و نان و انار را نزد او گذاشت. در تعقیب وی برآمدم تا این که در بیابانی مستقر شد؛ نزد او رفته، به وی گفتم من توصیف تو را شنیده بودم؛ لکن کاری از تو دیدم که فکر مرا مشغول ساخته است. پاسخ داد: خداوند هر گناهی را فقط یک برابر محسوب می کند؛ اما کار خیر را ده برابر پاداش می دهد؛ پس من چهار گناه کردم؛ و لی چهل کار خیر انجام دادم! بنابراین، عدد چهار را که از چهل کم کنیم، سی و شش باقی می ماند؛ پس من سی و شش کار خیر انجام دادم! امام صادق(علیه السّلام) می فرمایند: به او گفتم: مادرت به عزایت بنشیند! مگر نشنیده ای که خداوند می فرماید: « إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ»؛ خداوند از پرهیزکاران قبول می نماید؛! تو با دزدی هایت چهار گناه کردی، آنگاه آنگاه مال مردم را به دیگری بخشیدی و چهار گناه دیگر مرتکب شدی» (معانی الاخبار، ص 33 و احتجاج، ج 2، ص 368).