بیست و پنج رساله فارسی صفحه 303

صحیح است، و بنا بر چهار می گذارد، و نماز را تمام می کند، و دو رکعت نماز ایستاده می کند که اگر دو باشد چهار شود، و اگر پیش از سر برداشتن از سجده دوم شک کند، أحوط آن است که چنین کند، و اعاده نیز بکند.

چهارم: آن است که شک کند میان دو و سه و چهار،

پس اگر پیش از رفتن به سجده دوم است، نمازش باطل است، و اگر بعد از سر برداشتن از سجده دوم است بنا بر چهار می گذارد، و تشهد می خواند و سلام می گوید، و دو رکعت ایستاده می کند و سلام می گوید، و دو رکعت نماز نشسته می کند.

و اگر بعد از سر برداشتن (1) به رکعت دیگر این شک را بکند، باز بنا بر چهار می گذارد و آن رکعت را بر هم می زند و می نشیند، و اگر تشهد نخوانده است می خواند و سلام می گوید، و باز دو رکعت ایستاده و دو رکعت نشسته می کند (2)، و احتیاطا دو سجده سهو می کند. و اگر بعد از رفتن به سجده دوم و پیش از سر برداشتن باشد، أحوط آن است که چنین کند بی سجده سهو و اعاده نیز بکند.

پنجم: آن است که شک کند میان چهار و پنج، پس آن سه صورت دارد:

اول: آن که وقتی که ایستاده است

خواه شروع به قرائت کرده باشد و خواه نکرده باشد شک کند که این رکعت که در آن ایستاده ام چهارم است یا پنجم، پس می نشیند، و اگر تشهد نخوانده است می خواند و سلام می گوید، و دو رکعت نماز نشسته می کند، و احتیاطا دو سجده سهو نیز می کند.

دوم: آن که بعد از تمام کردن سجده ها شک کند که این رکعت که تمام کردم چهار بود یا پنجم،

نمازش صحیح است تشهد می خواند و سلام می گوید، و دو سجده سهو بجا می آورد وجوبا.

سوم: آن که بعد از رفتن به رکوع و پیش از تمام کردن سجده ها شک کند،

در این صورت خلاف است، و بعضی قائل شده اند که نمازش باطل است، و ظاهرا اگر تمام کند این رکعت را و دو سجده سهو کند کافی باشد، و اگر با این اعاده نیز بکند أحوط است.

ششم: آن است که شک کند میان چهار و زیاده از پنج،

مثل چهار و شش یا چهار و هفت، در این صورت مشهور میان علما آن است که نمازش باطل است، و بعضی این را مانند شک میان چهار و پنج می دانند در احکامی که گذشت، اگر عمل به آنها بکند و نماز را اعاده کند أحوط است. و همچنین اگر شک میان چهار و پنج و زیاده باشد، أحوط آن است که چنین کند که نماز را تمام کند با سجده سهو و اعاده نیز بکند.

هفتم: آن است که با شک میان چهار و پنج شکهای دیگر ضم کند

هفتم: آن است که با شک میان چهار و پنج شکهای دیگر ضم کند (3)،

مثل آن که شک کند میان سه و چهار و پنج، پس اگر پیش از رکوع است بر می گردد به شک میان دو و سه و چهار، چنانچه سابقا مذکور شد، و اگر بعد از رکوع باشد، اگر تمام کند، و دو رکعت

1- خواستن- خ ل.
2- ظاهرا مخیر باشد میان آن که دو رکعت ایستاده را مقدم دارد یا دو رکعت نشسته را، و أحوط مقدم داشتن دو رکعت ایستاده است، و بعضی گفته اند که بجای دو رکعت نشسته یک رکعت ایستاده می تواند کرد، و ظاهرا مجزی نباشد، و بعضی گفته اند که در چنین شکی یک رکعت ایستاده و دو رکعت نشسته می کند، و عمل به آنچه گفتیم اقوا است« منه».
3- شود- خ ل.