کتابخانه بالقرآن

بیست و پنج رساله فارسی صفحه 330

صفحه 330

باشد زکات بدهند، و بچه ها را تا شیر می خورند حساب نمی باید کرد بنا بر مشهور، و احتیاط در آن است که از روزی که متولد می شوند حساب کنند.

و در طلا و نقره و حیوانات همه شرط است که سال بر ایشان بگردد، و سال زکات یازده ماه است، و چون ماه دوازده داخل شد زکات واجب می شود. و در گاو و شتر شرط است که کار کن نباشند، پس اگر بار کشند یا خیش (1) کنند زکات واجب نیست.

و گوسفند و بز را بر سر هم حساب می کنند، و گاو و گاومیش را بر سر هم حساب می کنند، و شتر نر و ماده و لوک (2) را بر سر هم حساب می کنند.

ششم و هفتم و هشتم و نهم: گندم و جو و خرما و مویز است،

و شرط است که هر یک به نصاب برسند، و نصاب سیصد و هفت من و پنجاه درم است به سنگ تبریز، و انگور هر گاه به نهصد و بیست و یک من باشد، احوط آن است که زکات بدهند.

و شرط است که این غلات در ملک او به حد نصاب رسیده باشند. پس اگر گندم و جو را بعد از درو کردن بخرد زکات بر فروشنده واجب است.

و اگر زمین را به اجاره گرفته باشد زکات بر مستأجر واجب است. و اگر به مزارعه بگیرد به نصف یا ثلث یا ربع یا ده چهار مثلا، زکات حصه مالک بر مالک واجب است، و زکات حصه عامل بر عامل، اگر حصه هر یک به تنهائی به نصاب رسیده باشد.

1- خیش، خیچ، گاو آهن، آلتی که سر آن را به گردن گاو می بندند و با آن زمین را شخم می زنند.
2- لوک، شتر قوی هیکل و بارکش.