بیست و پنج رساله فارسی صفحه 551

آنها بعضی اوقات ضرورش می شود، از هر کدام متعدد می تواند داشت که گاهی حاجت مؤمنان را بر می آورده باشد، چه در مذاکره و چه در عاریه.

و بر تقدیر احتیاط که به بعضی که اجمع و انفع باشد اکتفا باید کرد، می تواند بعضی از آنها را به فرزند و زن خود تملیک نماید، و همچنین آنچه به تدریج بهم رسد تملیک می کند، خصوصا در صورتی که متعدده باشد، بلکه آنچه باشد بالتمام به ایشان می بخشد که خود مالک چیزی نباشد تا خاطر جمع باشد در گرفتن وجوه معاش.

جواب

آنچه در تحصیل مسائل ضروریه و ترویج اخبار و آثار ائمه طاهرین او را ضرور باشد ظاهرا مستثنا باشد، مگر آن که به عاریه به آسانی برای او میسر شود، و اگر تملیک به زن و فرزند بکند ظاهرا بد نباشد، اگر چه به غیر ضرورت شرعیه قبول این امور نکردن بهتر است، و اللّه یعلم.

مسأله 141-:زنی که به قدر پنج تومان یا شش تومان ملک داشته باشد، و اطفال سید داشته باشد، می تواند از برای ایشان خمس بگیرد یا واجب است که از ملک خود به فروشد و صرف ایشان کند هر چند خود به آن نهایت احتیاج داشته باشد؟

جواب

برای ایشان ظاهرا خمس توان گرفت.

مسأله 142-:اگر کسی مستحق باشد که از وجوه استحقاق به سهولت معاش او می رسیده باشد، و خفتی و ذلتی نسبت به ایشان واقع نمی شده باشد، به آن اکتفا کند بهتر است یا تلاش جوائز ظلمه و وظائف حکام کند؟ چون اینها گاه باشد به عنوان عطیه به دهند و از وجوه استحقاق خلاص شود.

اشاره