جامع عباسی ( طبع قدیم ) صفحه 24

اوّل رفتن عورات با جنازه میّت.

دوّم دو میّت بر یک جنازه برداشتن.

سیّم دو میّت در یک قبر دفن کردن.

چهارم زمین قبر را به تخته یا غیر آن فرش کردن.

پنجم ریختن خویشان میّت خاک بر قبر میّت.

ششم خاک بیگانه یعنی غیر خاکی که از قبر بهم رسیده باشد در قبر ریختن.

هفتم صورت قبر را مسنّم کردن یعنی ماهی پشت ساختن.

هشتم تجدید قبر نمودن بعد از آن که منهدم شده باشد.

نهم بر قبر تکیه کردن و پا نهادن و نشستن و این همه وقت مکروهست.

و بدان که هر گاه میّت در مقبره عام دفن شده باشد و آن قدر وقت گذشته باشد که یقین شود که آن میّت خاک شده در این صورت واجبست «1» که صورت قبر را برطرف سازند و حرامست که نمایان گذارند بلکه باید که قبر را با زمین برابر سازند تا هر کس خواهد میّت خود را در آنجا دفن نماید امّا اگر آن میّت یکی از بزرگان دین باشد در این صورت باید که صورت قبر او را نمایان گذارند تا بر زندگان از زیارت او فیض و به مردگان از جوار قبر او نفعی برسد.

و سنّت است تعزیت دادن اقوام میّت را یعنی پرسش نمودن و تسلّی دادن و در وقت تعزیت این دعا جهة ایشان کردن جبر اللَّه وهنکم و أحسن عزاکم و رحم موتاکم.

و نیز سنّت است که تا سه روز هر روز طعام جهة ایشان فرستادن.

و مکروه است نزد ایشان طعام خوردن‌

مقصد سیّم در بیان احکام تیمّم‌

مقصد سیّم در بیان احکام تیمّم

بدان که بیست و یک امر است که تعلّق به تیمّم کردن دارد دوازده امر واجبست و هفت امر سنّت و دو امر مکروه.

امّا دوازده امر واجب:

اوّل آن که مکان تیمّم غصبی نباشد به طریقی «2» که در وضو مذکور شد.

دوّم آن که آن چه بآن تیمّم می‌کنند خاک باشد چه اصحّ آنست که تیمّم به سنک و آجر و مانند آن درست نیست.

سیم آن که خاک تیمّم طاهر باشد.

چهارم آن که غصبی نباشد.

پنجم آن که ممزوج نباشد بغیر خاک پس اگر ممزوج باشد به حیثیّتی که نام خاک بر آن اطلاق نشود تیمّم برو درست نیست.

ششم آن که اعضای تیمّم قبل از تیمّم کردن طاهر باشد.

هفتم نیّت است به این طریق که تیمّم می‌کنم تیمّم واجب بدل وضو جهة مباح بودن نماز تقرّب به خدا و در تیمّم عوض غسل به جای بدل وضو بدل غسل گوید.

هشتم آن که انگشتر و زهگیر و آن چه حایل باشد از دست بیرون کند.

نهم مقارن نیّت دو کف دست بر خاک زدن.

دهم مسح روی کردن بهر دو کف از رستنگاه موی سر تا طرف «3» بینی.

یازدهم مسح پشت دست راست به کف دست چپ.

دوازدهم مسح پشت دست چپ به کف دست راست و بدان که میانه مجتهدین خلافست بعضی برآنند که در تیمّمی که بدل وضوست یک نوبت دستها را بر خاک باید زدن و اگر بدل غسل است دو نوبت

__________________________________________________
(1) معلوم نیست صدر دام ظلّه العالی
(2) و غصبی نبودن فضا نیز به طریقی است که در وضو و غسل گذشت صدر دام ظلّه
(3) احوط در طرف بینی بلندی آنست که نزدیک به لبهاست صدر دام ظله