جامع عباسی ( طبع قدیم ) صفحه 93

پیشنماز را بیند نماز باطل است و اگر حایل کوتاه باشد چنانکه پیشنماز در وقت تشهّد دیده نشود امّا در وقت قیام دیده شود در این صورت نماز جماعت صحیح «1» است امّا اگر زن به مرد اقتدا کند و حایل در میان باشد نماز زن صحیح است.

چهاردهم آن که صورت نماز پیشنماز مخالف صورت نماز مأموم نباشد پس در وقتی که پیشنماز مثلا نماز کسوف می‌گذارد جایز نیست که شخصی در نماز صبح یا ظهر به او اقتدا کند و جایز است در نماز واجبی اقتدا کردن به شخصی که نماز سنّت می‌گذارد در شش «2» صورت که قبل از این مذکور شد و هم چنین جایز است اقتدا کردن در نماز ظهر به نماز عصر و بر عکس و در نماز ادا به نماز قضا و بر عکس و در نماز دو رکعتی به نماز سه رکعتی یا چهار رکعتی و بر عکس و چون نماز ماموم کمتر باشد مخیّر است اگر خواهد انتظار پیشنماز کشد تا وقتی که سلام دهد او نیز سلام دهد و اگر خواهد بی‌انتظار سلام دهد امّا انتظار افضل است امّا اگر نماز مأموم اطول باشد مخیّر است اگر خواهد قبل از آن که پیشنماز سلام دهد برخیزد و تتمه نماز خود را به جا آورد و اگر خواهد انتظار سلام دادن او بکشد و بعد از آن نماز خود را تمام کند و انتظار افضل است.

تتمّه‌

تتمّه

بر مأموم واجبست متابعت کردن پیشنماز یعنی هیچ یک از اقوال و افعال نماز را قبل از پیشنماز بفعل نیاورد امّا با هم به جا آوردن جایز است مگر تکبیر احرام که آن را واجبست که مأموم بعد از پیشنماز به جا آورد پس اگر با هم تکبیر احرام را به جا آورند نماز مأموم باطل خواهد بود.

و بعضی از مجتهدین برآنند که متابعت پیشنماز در اقوال سوای تکبیر احرام واجب نیست پس اگر مأموم ذکر رکوع یا سجود یا امثال آن را قبل از پیشنماز به جا آورد قصوری ندارد و این قول اصحّ است.

و هر گاه بعضی افعال را پیش از پیشنماز عمدا به جا آورد نماز او باطل نمی‌شود پس اگر قبل از پیشنماز رکوع کند واجبست که در رکوع توقّف کند تا پیشنماز رکوع را به جا آورد و نماز او صحیح «3» است مگر در یک صورت و آن آنست که عمدا برکوع رود قبل از آن که پیشنماز قرائت را تمام کند امّا اگر از روی سهو قبل از پیشنماز رکوع کند در این صورت واجبست که سر از رکوع بردارد و متابعت پیشنماز کند در رکوع و جایز است ماموم را سلام دادن قبل از آن که پیشنماز سلام دهد خواه ضرورت داشته باشد و خواه نه امّا بعد از آن که نیّت انفراد کند.

و هم چنین جایز است «4» که در اثنای نماز نیّت انفراد نماید و تتمّه نماز را منفردا بگذارد مگر نمازی که جماعت در آن واجبست مثل نماز جمعه و نماز عید وقتی که واجب شود.

و هر گاه مأموم در اثنای نماز نیّت انفراد کند پس اگر انفراد او قبل از آنست که پیشنماز حمد خوانده

__________________________________________________
(1) مشکل است صدر دام ظلّه العالی
(2) در بعضی از آنها معلوم نیست صدر دام ظلّه
(3) ترک احتیاط به اتمام نماز و اعاده آن ننمایند صدر دام ظلّه العالی
(4) به ملاحظه اخبار وارده از اهل بیت اطهار صلوات اللَّه علیهم اجمعین بدون عذر و علّت نیّت انفراد ننمایند صدر دام ظلّه العالی