مناسک عمره مفرده با حواشی مراجع تقلید صفحه 142

ص: 155

435 705- معیار کثیر الشک در تعداد دورهای طواف و تعداد ریگ‌های رمی چیست؟ و عدم اعتنا به چنین شکی به چه معناست؟ آیا بنا بر اقلّ بگذارد یا اکثر؟ « (1)

وسوسه در طواف‌

436 706- در انجام اعمال نباید به وسوسه اعتنا کرد؛ و اگر قسمتی از طواف اشکال پیدا کند، همان قسمت باید تصحیح شود و ادامه بعد از آن به قصد طواف، بدون تصحیحِ آن قسمت، موجب اشکال در طواف می‌شود و با آوردن یک شوط بعد از طواف احتیاطاً، اشکال رفع نمی‌شود.

شک در طواف مستحب‌

437 707- اگر در طواف مستحب، در عدد دورها شک کند، بنابر اقل بگذارد و طوافشصحیح است.

حکم گمان در طواف‌

438 708- گمان در عدد دورها اعتبار ندارد (2)

1- آیةاللَّه بهجت: عرفی است که بنا را بر فعل، یا برصحیح می‌گذارد.

آیت‌اللَّه تبریزی: می‌تواند با کسی که عدد اشواط را حفظ کرده و یقین داشته باشد همراهی کرده و بر طبق یقین همراه عمل کند و اگر به حدّ وسواس برسد، نباید به شک در نقیصه اعتنا کند. واللَّه العالم.

آیت‌اللَّه خامنه‌ای: معیار کثیر الشک در طواف عرفی است و به همان معنایی است که برای کثیرالشک در نماز بیان شده است؛ و اما کثیر الشک در رمی، حکم خاصی ندارد؛ و درصورت شک در عدد انداختن، باید آن قدر بیندازد تا علم پیدا کند.

آیت‌اللَّه سیستانی: کثیر الشک کسی است که شک او با ملاحظه همگونی در موجبات فراموشی، بیش از حدّ متعارف است و باید بنا را بر اکثر بگذارد.

آیت‌اللَّهصافی: معیار در کثیرالشک نظر عُرف است و معنای عدم اعتنا این است که بنا به نفع خود؛ یعنی به اکثر بگذارد، مگر این که بنا بر زیادی، موجب بطلانِ عمل گردد، که در اینصورت بنا بر اقلّ می‌گذارد که عملصحیح شود؛ واللَّه العالم.

آیت‌اللَّه فاضل: معیار در کثیرالشک یک امر عرفی است و اگر کسی در یک طواف یا دو طواف یا سه طواف پی در پی، سه بار شک کند، حکم کثیرالشک را دارد و بنا را بر اقل بگذارد.

آیت‌اللَّه مکارم: اگر در عرف بگویند« زیاد شک می‌کند»، بنابر طرفی می‌گذارد که به نفع عمل او است.

آیت‌اللَّه نوری: معیار در کثیر الشک عرف است، عدم اعتنا یعنی بنا بگذارد که اتیان کرده است، مگر این که اتیان آن شی‌ء مشکوک مبطل باشد که در اینصورت بنابر عدم اتیان آن می‌گذارد.

2- آیة اللَّه بهجت: حکم آن مانند حکم ظنّ در نماز است.