مناسک عمره مفرده با حواشی مراجع تقلید صفحه 51

ص: 64

کسی که بو احساس نمی‌کند

143 379- کسی که حسّ بویایی ندارد یا به علت زکام و سرماخوردگی بویی را احساس نمی‌کند، الف: استعمال طیب و عطر زدن به بدن و لباس چه حکمی دارد؟ ب: گرفتن بینی از بوی بد بر او حرام است یا نه؟ (1)

خلوق کعبه‌

144 380- بنابر مشهور، استعمال «خلوق»- که کعبه معظّمه را با آن خوش بو می‌کنند- حرام نیست، ولی چون معلوم نیست که خلوق چیست، (2) احتیاط (3) در اجتناب از بوی خوش آن است.

کفاره بوی خوش‌

145 381- کفاره استعمال بوی خوش- بنابر احتیاط واجب (4) یک گوسفند است.

146 382- در استعمال مکررِ (5) بوی خوش در وقتِ واحد، کفایت یک گوسفند بعید نیست، هرچند

1- الف: آیات عظام: بهجت، خامنه‌ای، تبریزی، سیستانی و فاضل: استعمال طیب برای او جایز نیست؛ آیة اللَّه مکارم: بنابر احتیاط جایز نیست.

ب: آیات عظام: بهجت، تبریزی، سیستانی و مکارم: با فرض این که بویی احساس نمی‌کند، گرفتن بینی حرام نیست.

آیات عظام: خامنه‌ای،صافی و فاضل: جایز نیست.

2- آیة اللَّه فاضل: ماده خوشبوی مخصوصی است که برای نظافت کعبه استعمال می‌شود.

3- . آیة اللَّه بهجت: این احتیاط درصورتی است که معلوم باشد دخول آنچه جایز نیست بوییدن آن و لو به‌حسب احتیاط ممنوع باشد در آن، و معلوم نباشد نامیده شدن آن به خلوق کعبه که خوشبو کننده کعبه است با خصوصیتی در ساخت آن و الّا اقوی عدم حرمت است. مناسک شیخ،ص 19.

آیات عظام تبریزی، خویی، فاضل: این احتیاط لازم نیست.

آیة اللَّه سیستانی: خلوق کعبه عطری است که از زعفران و غیر آن گرفته می‌شده است، ولی بعید نیست که اجتناب از بوی خوش کعبه لازم نباشد و بتوان آن را استشمام کرد.

4- آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: کفّاره‌اش بنابر مشهور یک گوسفند است، ولی ثبوت کفّاره در غیر خوردن، محل اشکال است هرچند احوط کفّاره دادن است. مناسک، م 240.

آیة اللَّه سیستانی: هرگاه محرم عمداً مقداری از چیزهای خوشبو را بخورد و یا چیزی را بپوشد که اثر بوی خوش از سابق در آن مانده باشد، بنابر احتیاط واجب باید یک گوسفند کفّاره بدهد، ولی در غیر این دو مورد، در استفاده از بوی خوش، کفّاره واجب نیست، هرچند احوط کفّاره دادن است. مناسک، مسأله 240.

آیة اللَّه فاضل: درصورت علم و عمد.

5- آیة اللَّه بهجت: با تخلل تکفیر کفّاره دارد و بدون آن احتیاط است.

آیة اللَّه تبریزی: چنانچه گذشت کفّاره در غیر خوردن مبنی بر احتیاط وجوبی است و درصورت تکرار احتیاط در تعدّد کفّاره است.

آیة اللَّه خامنه‌ای: تکرّر استعمال طیب در یک زمان تا حدی که عرفاً آن را یکبار استعمال کردن بدانند، کفّاره را متعدد نمی‌کند و در غیر آن علی‌الظاهر باید کفّاره را به تعداد استعمال تکرار کند و عدم تخلل کفّاره تأثیری ندارد.

آیة اللَّه گلپایگانی: درصورت تکرار کفّاره هم تکرار شود. مناسک عربی،ص 98.