مناسک عمره مفرده با حواشی مراجع تقلید صفحه 52

ص: 65

احتیاط در تعدّد است؛ و در فرض استعمال در چند وقت، این احتیاط (1) ترک نشود.

اگر بعد از استعمال بوی خوش، کفّاره داده شود و مجدّداً استعمال شود، کفّاره تکرار می‌شود.(2)

6- سرمه کشیدن‌

147 383- ششم- سرمه کشیدن به سیاهی (3)زینتی هرچند قصد زینت (4) نکند. و احتیاط واجب، اجتناب از هر سرمه زینتی است؛ و اگر بوی خوش «(5)داشته باشد- بنابر اقوی- حرام است.

1- آیة اللَّه فاضل: بنابر اقوی کفّاره را باید متعدد بدهد.

2- آیة اللَّه خویی: متعرض این مسأله نشده‌اند.

آیة اللَّه سیستانی: کفّاره با تعدّد لبس یا خوردن طیب مکرّر می‌شود چه در بین آن کفّاره داده باشد یا نداده باشد.

3- آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: از سرمه سیاه بدون قصد زینت بنابر احتیاط واجب اجتناب کند.

آیة اللَّه خامنه‌ای: سرمه کشیدن اگر زینت محسوب شود، بر محرم جایز نیست، همچنین خط کشیدن به دور چشم‌ها که زنان انجام می‌دهند، جایز نمی‌باشد و در این مورد تفاوتی میان رنگ سیاه و دیگر رنگ‌ها وجود ندارد.

آیة اللَّه سیستانی: سرمه سیاه و هر سرمه‌ای که زینت حساب شود، اگر به قصد زینت باشد حرام و اگر به قصد زینت نباشد احتیاط واجب در ترک است و امّا سرمه‌ای که نه سیاه باشد و نه زینت شمرده شود، اگر به قصد زینت نباشد جایز و اگر به قصد زینت باشد احتیاط واجب در ترک است، بلی در هرصورت برای معالجه در حال اضطرار اشکال ندارد. مناسک، مسأله 246.

آیة اللَّه مکارم: فرقی بین سرمه سیاه و غیر سیاه نیست، ملاک در حرمت زینت و عدم زینت است.

4- آیةاللَّه تبریزی و آیةاللَّه خویی: از سرمه غیر سیاه با قصد زینت بنابر احتیاط دوری کند.

آیةاللَّه بهجت: اگر سرمه سیاه بکشد و قصد زینت نداشته باشد بلکه برای علاج مرض باشد اشکال ندارد. مناسک، مسأله 246.

5- آیة اللَّه بهجت: احوط اجتناب از مطلق سرمه است، اگر به‌قصد زینت باشد یا بوی خوش در آن باشد. مناسک شیخ،ص 21.

نظریه آیات عظام در قسم پنجم از محرّمات احرام گذشت.