توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 119

ص: 119

(مکارم ): رجوع کنید به ذیل مسأله 1880 (گلپایگانی )، (صافی ): مسأله تخمی را که به مصرف زراعت رسانده ، اگر از خودش باشد، به مقدار قیمت آن می تواند از حاصل کسر کند. و اگر خریده باشد، می تواند قیمتی را که برای خرید آن داده ، جزء مخارج حساب نماید.

(اراکی )، (فاضل ): مسأله قیمت بذری که زکات به آن تعلق نگرفته ، یا زکاتش را پرداخته است می تواند جزء مخارج زراعت حساب نماید، ولی باید قیمت زمان کاشت را حساب کند.

(خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی ): مسأله تخمی را که [1] به مصرف زراعت رسانده ، چه از خودش باشد یا خریده باشد، نیز نمی تواند از حاصل کسر کند و سپس ملاحظه نصاب بنماید بلکه نصاب را نسبت به مجموع حاصل باید ملاحظه نماید.

[مسأله 1882]

اشاره

مسأله 1882 اگر زمین و اسباب زراعت یا یکی از این دو، ملک خود او باشد، نباید کرایه آنها را جزء مخارج حساب کند؛ و نیز برای کارهایی که خودش کرده یا دیگری بی اجرت انجام داده ، چیزی از حاصل کسر نمی شود. این مسأله ، در رساله آیات عظام : (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی )، (زنجانی )، (بهجت ) و (مکارم ) نیست

مسائل اختصاصی

(خوئی )، (تبریزی )، (زنجانی ): مسأله 1891 (سیستانی ): مسأله 1848 آنچه که دولت از عین مال می گیرد زکات آن واجب نیست ، مثلًا اگر حاصل زراعت 850 کیلو گرم باشد و دولت 50 کیلو گرم آن را به عنوان مالیات بگیرد، [2] فقط زکات در 800 کیلو واجب می شود.

(خوئی )، (تبریزی ): مسأله 1892 (سیستانی ): مسأله 1849 مصارفی که انسان پیش از تعلق زکات ( (سیستانی ): یا بعد از آن ) نموده ، بنا بر احتیاط واجب نمی تواند از حاصل کسر نموده و فقط زکات بقیّه را بدهد.

(زنجانی ): مسأله 1892 بنا بر احتیاط مصارفی را که برای محصول نموده نمی تواند از حاصل کسر نموده و فقط زکات بقیّه را بدهد.

(خوئی )، (تبریزی ): مسأله 1893 مصارفی که بعد از تعلق زکات است می تواند از حاکم شرع یا وکیل او در صرف آنها اجازه بگیرد و آنچه نسبت به مقدار زکات خرج شده بردارد.

(زنجانی ): مسأله 1893 در مسأله قبل فرقی نیست که مصارف پیش از تعلق زکات انجام شده باشد، یا بعد از آن .

(سیستانی ): مسأله 1850 مصارفی که بعد از تعلق زکات خرج می نماید، نمی تواند آنچه را نسبت به مقدار زکات خرج نموده از حاصل کسر کند، هر چند بنا بر احتیاط از حاکم شرع یا وکیل او در صرف آنها اجازه گرفته باشد.

(خوئی )، (تبریزی ): مسأله 1894 (سیستانی ): مسأله 1851 واجب نیست صبر نماید تا جو و

[1] ( من زنجانی

): بنا بر احتیاط بذری را که ..

[2] ( من زنجانی

): مثلًا اگر حاصل زراعت 1100 کیلو گرم باشد و دولت 300 کیلو گرم آن را به عنوان مالیات بگیرد ..