توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 134

ص: 134

(1) (بهجت ): و گاو میش .. (2) (بهجت ): و مادرش قابلیّت حمل را داشته باشد .. (زنجانی ): داخل سال سوم شده .. (3) (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی ): و احتیاط واجب آن است که گوساله نر باشد ..

(صافی ): و احتیاط لازم آن است که گوساله نر باشد .. (4) (بهجت ): و مادرش قابلیت حمل را داشته باشد .. (5) (زنجانی ): یا اگر چیزی باقی می ماند به ده نرسد .. (6) (سیستانی ): چون اگر فقط بر اساس عددی حساب کند، دو گاو زکات نداده می ماند و در بعضی موارد، مانند صد و بیست ، مخیّر است (7) (گلپایگانی )، (صافی ): ولی در جایی که رعایت این جهت ممکن نیست ، مثل آن که پنجاه گاو داشته باشد احتیاط آن است که چهل را بگیرد اگر چه باز هم ده تا زیاد می آید.

(مکارم ): مسأله گاو دارای دو نصاب است : نصاب اوّل 30 رأس است ، یعنی وقتی شماره گاوها به 30 رسد اگر شرایطی را که قبلًا گفته شد دارا باشد، باید یک گوساله نر یا ماده که لا اقل داخل سال دوم شده باشد زکات دهد. نصاب دوم 40 رأس است و زکات آن یک گوساله ماده است که لا اقل داخل سال سوم شده باشد و آنچه در بین 30 و 40 باشد زکات ندارد، مثلًا کسی که سی و پنج گاو دارد فقط زکات 30 رأس آن را می دهد و همچنین اگر از 40 گاو زیادتر شود تا به 60 نرسیده ، فقط زکات همان چهل گاو را می دهد و هرگاه به 60 رسید باید دو گوساله که لا أقل داخل سال دوم شده بدهد، همینطور هر چه افزایش یابد آنها را سی سی یا چهل چهل و یا اگر ممکن است با 30 و 40 حساب کند و مطابق دستور بالا عمل نماید، امّا باید طوری حساب کند که چیزی باقی نماند یا اگر می ماند از 9 بیشتر نباشد، مثلًا کسی که 70 رأس گاو دارد باید به حساب 30 و 40 حساب کند و هر کدام را مطابق دستور بالا زکات بدهد و کسی که 80 رأس گاو دارد با حساب چهل چهل حساب کند.

نِصاب گوسفند

[مسأله 1913]

مسأله 1913 گوسفند پنج نصاب دارد: اوّل : چهل و زکات آن یک گوسفند است و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد. دوم : صد و بیست و یک و زکات آن دو گوسفند است . سوم : دویست و یک و زکات آن سه گوسفند است . چهارم : سیصد و یک و زکات آن بنا بر احتیاط واجب ، چهار گوسفند است (1) پنجم : چهارصد و بالاتر از آن است ، که باید آنها را صدتا صدتا حساب کند و برای هر صد تای آنها یک گوسفند بدهد (2) و لازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد، یا مطابق قیمت گوسفند، پول بدهد کافی است (3) ولی اگر بخواهد جنس دیگر بدهد، در صورتی بی اشکال است که برای فقرا بهتر باشد (4) اگر چه لازم نیست . (1) (خوئی )، (گلپایگانی )، (اراکی )، (تبریزی )، (صافی )، (بهجت )، (فاضل )، (سیستانی )، (مکارم )، (نوری )، (زنجانی ): چهارم : سیصد و یک و زکات آن ، چهار گوسفند است ..