توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 190

ص: 190

بشوند و اگر انجام بدهند ظاهراً حج ّ آنها باطل بوده و برای خودشان نیز واقع نمی شود و کسانی که نمازشان صحیح نیست یا توانایی انجام اعمال اختیاری عمره یا حج ّ را ندارند (مثلًا نمی توانند رمی جمرات نمایند) نیابتشان باطل است هر چند مجّانی باشد.

[مسأله 2049]

مسأله 2049 کسی که از طرف دیگری برای حج ّ اجیر شده ، باید طواف نساء را از طرف او یا به نیّت ما فی الذّمّه بجا آورد (1) و اگر بجا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام می شود. این مسأله ، در رساله آیات عظام : (اراکی )، (مکارم ) و (بهجت ) نیست (1) (خوئی )، (گلپایگانی )، (فاضل )، (تبریزی )، (نوری )، (سیستانی )، (صافی ): باید طواف نساء را از طرف او بجا آورد ..

[مسأله 2050]

اشاره

مسأله 2050 اگر طواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش کند، چنانچه در بین راه یا بعد از مراجعت به وطن ، یادش بیاید، باید در صورت امکان دوباره برگردد و آن را انجام دهد و در صورت عدم تمکّن از بازگشت خودش ، دیگری را برای انجام آن نایب بگیرد تا زن بر او حلال باشد. این مسأله ، در رساله آیات عظام : (اراکی )، (بهجت )، (فاضل ) و (مکارم ) نیست (گلپایگانی )، (صافی ): مسأله اگر طواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش کند، چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد و بجا آورد صحیح است . [1] (زنجانی ): مسأله اگر طواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش کند هر وقت متوجّه شد باید از همسر اجتناب نموده و طواف نساء را بجا آورد و اگر این کار مشقّت شدید دارد می تواند نایب بگیرد، بلی چنانچه بعد از مراجعت به وطن متوجّه شود، داشتن مشقّت هر چند شدید نباشد مجوّز نایب گرفتن است و پس از انجام طواف نساء همسر بر او حلال می گردد.

مسأله اختصاصی

(بهجت ): مسأله 1607 اگر کسی مخارج حج ّ و کسانی که واجب النّفقه او هستند را دارد ولی بعضی مخارج را هم باید برای حفظ آبروی خود، به خاطر حج ّ رفتن بنماید، در صورتی که حج ّ رفتن با این وضع برای او عُسر و حَرَج دارد، یعنی مشکلاتی را به همراه دارد که عادتاً نمی شود تحمّل کرد، حج ّ رفتن لازم نیست ؛ در غیر این صورت بنا بر احتیاط واجب باید به حج ّ برود.

[1] ( من خوئی

)، (سیستانی )، (تبریزی ): و ( (تبریزی ): در صورت فراموشی ) چنانچه برگشتن برایش مشقّت داشته باشد می تواند نایب بگیرد.

( من نوری

): و در صورت فراموشی چنانچه برگشتن برای او موجب مشقّت و زحمت است می تواند نایب بگیرد و تا هنگامی که بوسیله خود یا نایب او طواف نساء انجام نشده است ، زن بر او حرام است .