توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 217

ص: 217

آن است که دوباره صیغه معامله را بخوانند. (1) (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی ): مثلًا بگوید .. (2) (اراکی ): هر چند بعد از معامله راضی شود و بگوید راضی هستم ، معامله صحیح نمی شود و باید دوباره صیغه معامله را بخوانند.

(بهجت ): مسأله اگر ظالمی خریدار یا فروشنده را به معامله مجبور کند، چنانچه بعد از معامله راضی شود و بگوید راضی هستم ، در صورتی معامله صحیح است که موقع خرید یا فروش قصد معامله کرده باشد. ولی اگر خود مالک شخصی را بر اجرای صیغه مجبور کند، بنا بر أظهر معامله صحیح است و احتیاج به رضایت بعدی ندارد.

[مسأله 2086]

مسأله 2086 اگر انسان مال کسی را بدون اجازه او بفروشد، (1) چنانچه صاحب مال به فروش آن راضی نشود (2) و اجازه نکند معامله باطل است . (1) (مکارم ): اگر بعداً راضی شود و اجازه کند معامله صحیح است .

(زنجانی ): چنانچه صاحب مال بعداً راضی شود و اجازه کند معامله صحیح است ، مگر در صورتی که قبل از معامله از انجام آن نهی کرده باشد یا بعد از معامله آن را رد کرده باشد که در این دو صورت چنانچه بعداً هم معامله را اجازه کند بنا بر احتیاط واجب معامله باطل است . (2) (اراکی ): و معامله را رد کند معامله باطل است و بنا بر احتیاط واجب دوباره نمی تواند اجازه کند.

[مسأله 2087]

مسأله 2087 پدر و جد پدری طفل در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که برای او مفسده نداشته باشد (1) بلکه بهتر آن است که تا مصلحت نباشد نفروشند امّا وصی ّ پدر و وصی ّ جد پدری (و حاکم شرع (2) فقط (3) در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که مصلحت طفل در آن باشد (4) (1) (بهجت ): بقیّه مسأله ذکر نشده . (2) (فاضل ): مجتهد جامع الشرائط .. (3) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه (اراکی ) نیست ] (4) (اراکی ): امّا حاکم شرع فقط در صورتی که ضرورت داشته باشد می تواند مال طفل را بفروشد.

(گلپایگانی )، (صافی ): مسأله پدر و جدّ پدری طفل اگر برای طفل مفسده ای نداشته باشد و نیز وصی ّ پدر و وصی ّ جدّ پدری اگر برای طفل مصلحت باشد می توانند مال طفل را بفروشند، مجتهد عادل هم با نبودن ولی ّ و با رعایت مصلحت می تواند مال دیوانه یا طفل یتیم یا مال کسی را که غائب است بفروشد.

(خوئی )، (تبریزی ): مسأله پدر و جدّ پدری طفل و نیز وصی ّ پدر و وصی ّ جدّ پدری بر طفل می توانند مال طفل را بفروشند و مجتهد عادل هم در صورتی که ضرورت اقتضا کند، [1] می تواند مال دیوانه یا طفل یتیم یا مال کسی را که غائب است بفروشد.

[1] ( من سیستانی

): در صورت نبودن همه آنها مجتهد عادل هم در صورتی که مصلحت اقتضا کند ..