توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 326

ص: 326

(3) (فاضل ): کرایه دادن اتومبیل .. (4) (تبریزی )، (نوری ): و همچنین معتبر است که آن عمل در نظر شرع به طور مجّانی واجب نباشد، پس اجیر شدن برای فرایض یومیه یا تجهیز اموات جایز نیست ..

(صافی ): و همچنین آن عمل از طرف شرع به طور مجان واجب نشده باشد، پس اجیر شدن برای انجام نمازهای روزانه خودش و یا تغسیل و تکفین و دفن اموات جایز نیست ولی اجیر شدن برای انجام واجباتی که جهت حفظ نظام و مصلحت واجب است مثل انواع صنعتها و پیشه ها مثل دارو سازی و طبابت جایز است ..

(خوئی ): دوم : آنکه آن عمل در نظر شرع به طور مجان واجب نباشد پس اجیر شدن برای فرایض یومیه یا تجهیز اموات جایز نیست و بنا بر احتیاط، معتبر است که پول دادن برای آن استفاده ، در نظر مردم بیهوده نباشد ..

(سیستانی ): دوم : آنکه آن عمل در نظر شرع به طور مجّانی واجب نباشد، و از این قبیل است بنا بر احتیاط واجب یاد دادن مسائل حلال و حرام اگر محل ّ ابتلا باشد و همچنین تجهیز اموات ، به مقدار واجب . و بنا بر احتیاط واجب معتبر است که پول دادن برای آن استفاده ، در نظر مردم بیهوده نباشد .. [مورد دوم در رساله آیت اللّه (بهجت ) نیست ] (5) (بهجت ): دوم : .. (6) (بهجت ): و اگر استفاده ای را معین نکردند و معلوم هم نباشد که بعضی استفاده های خاص را قصد کرده اند، همه استفاده ها جایز است . (7) (بهجت ): سوم : .. (8) (سیستانی ): چهارم : مقدار استفاده را معین نمایند، و این یا به تعیین مدّت است مانند اجاره خانه و دکان و یا به تعیین عمل است مانند آن که با خیاط قرار بگذارند که لباس معینی را به طور مخصوصی بدوزد.

(مکارم ): مسأله منافعی که مال را برای آن اجاره می دهند چند شرط دارد: 1 حلال بودن ، بنا بر این اجاره دادن مغازه یا ماشین برای شراب فروشی یا حمل شراب باطل است . 2 پول دادن در مقابل چنان منفعتی در نظر مردم بیهوده نباشد. 3 اگر آن مال فایده های مختلفی دارد باید معین کنند برای کدام فایده آن را اجاره می دهند، مثلًا حیوانی که به درد سواری و باربری ، هر دو، می خورد باید معین کنند که اجاره آن برای کدامیک از این دو است ، و اگر هر دو در نظر باشد باز باید روشن سازند. 4 باید مدّت اجاره را نیز معین کنند.

[مسأله 2188]

مسأله 2188 اگر ابتدای مدّت اجاره را معین نکنند، ابتدای آن بعد از خواندن صیغه اجاره است (1) (1) (مکارم ): بعد از خواندن صیغه ، یا تحویل گرفتن مال است .

(سیستانی ): بعد از بستن قرارداد اجاره است .