توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 329

ص: 329

(بهجت ): مثل گردو ..

(فاضل ): مثل تخم مرغ یا اسکناس .. (3) (بهجت ): که با مشاهده آنها را می خرند ..

[مسأله 2194]

مسأله 2194 اگر زمینی را برای زراعت جو، یا گندم (1) اجاره دهد و مال الاجاره را جو یا گندم همان زمین (2) قرار دهد اجاره صحیح نیست (3) این مسأله ، در رساله آیت اللّه (اراکی ) نیست (1) (فاضل )، (نوری ): یا محصول دیگر .. (2) (فاضل ): مال الاجاره را از محصول همان زمین .. (3) (مکارم ): همچنین در مقابل محصولات دیگر زمین .

(خوئی )، (تبریزی ): مسأله اگر زمینی را برای زراعت اجاره دهد و مال الاجاره را حاصل همان زمین یا زمین دیگر که فعلًا موجود نیست قرار دهد اجاره صحیح نیست . و اگر مال الاجاره بالفعل موجود باشد مانعی ندارد.

(سیستانی ): و یا اینکه کلّی در ذمّه قرار دهد مشروط به آن که از حاصل همان زمین پرداخت شود ..

(سیستانی ): اگر حاصل زمین ..

(بهجت ): مسأله اگر زمینی را برای زراعت اجاره دهد و مال الإجاره را حاصل همان زمین قرار دهد، در صورتی که حاصل موجود باشد که بتوان آن را درو کرد، اجاره صحیح است ، و اگر حاصل ، موجود نباشد اجاره صحیح نیست ، ولی در همین صورت اخیر اگر مستأجر مال الإجاره را به ذمّه بگیرد و شرط کند که آن را از حاصل همان زمین پرداخت کند، اجاره صحیح است .

[مسأله 2195]

اشاره

مسأله 2195 کسی که چیزی را اجاره داده ، تا آن چیز را تحویل ندهد، حق ّ ندارد اجاره آن را مطالبه کند و نیز اگر برای انجام عملی اجیر شده باشد، پیش از انجام عمل حق ّ مطالبه اجرت ندارد (1) (1) (گلپایگانی )، (صافی ): مگر آن که شرط کرده باشد یا معمول باشد که قبل از عمل اجرت را بدهند.

(تبریزی ): مگر در مواردی که متعارف ، دادن اجرت قبل از عمل باشد مثل اجیر شدن برای حج ّ و زیارت ، یا اجیر، اداء اجرت را قبل از عمل شرط کند.

(سیستانی ): مگر در مواردی که معمول است اجرت پیش از انجام عمل پرداخت شود، مانند اجیر برای حج ّ.

(فاضل ): مگر اینکه شرط خلاف آن بشود و یا متعارف ، آنگونه باشد.

مسأله اختصاصی

(مکارم ): مسأله 1868 مستحب ّ است اجرت کارگر را قبل از آن که عرق او بخشکد به او بدهند، مگر این که خود کارگر مایل نباشد و مثلًا می خواهد حقوق خود را ماه به ماه بگیرد.