توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 377

ص: 377

احکام وکالت

[احکام وکالت از رساله امام خمینی ره ]

اشاره

وکالت آن است که انسان کاری را که می تواند در آن دخالت کند، به دیگری واگذار نماید تا از طرف او انجام دهد، مثلًا کسی را وکیل کند که خانه او را بفروشد یا زنی را برای او عقد نماید (1) پس آدم سفیهی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف می کند (2) اگر حاکم شرع او را از تصرّف منع کرده یا در حالی که بالغ شده سفیه بوده ، نمی تواند برای فروش مال خودش کسی را وکیل نماید. (1) (خوئی )، (تبریزی )، (زنجانی ): پس آدم سفیه چون حق ّ ندارد در مال خود تصرّف کند، نمی تواند برای فروش آن ( (زنجانی ): بدون اذن یا اجازه ولی ّ خود) کسی را وکیل نماید ( (تبریزی ): و نیز چون نمی تواند هر کس برای مردم جعل قانون کند، کسی را وکیل کند که برای مردم قانون جعل کند، وکالت صحیح نیست ، یعنی آثار وکالت شرعیّه را ندارد). (2) (اراکی )، (گلپایگانی )، (فاضل )، (صافی ): چون حق ندارد در مال خود تصرّف کند ( (گلپایگانی )، (فاضل )، (صافی ): و کسی که حاکم شرع او را از تصرّف در مالش منع کرده باشد) نمی تواند برای فروش مال خودش ، کسی را وکیل نماید.

(بهجت ): نمی تواند برای فروش مال خودش کسی را وکیل نماید.

(مکارم ): مسأله وکالت آن است که انسان کاری که شرعاً می تواند در آن دخالت و تصرّف کند به دیگری واگذار نماید تا از طرف او انجام دهد، مثلًا کسی را وکیل کند که خانه او را بفروشد، یا همسری را برای او عقد کند و در صورتی که شرایط در آن جمع باشد صحیح است .

وکیل و موکل هر دو باید عاقل و بالغ و رشید (کسی که اموال خود را بیهوده مصرف نکند) باشند و وکالت را از روی قصد و اختیار انجام دهند.

(سیستانی ): مسأله وکالت آن است که انسان معامله ای را از عقود یا ایقاعات یا چیزی از شؤون آنها را مانند تحویل دادن و تحویل گرفتن که حق ّ دارد خود انجام بدهد، به دیگری واگذار نماید تا از طرف او انجام دهد، مثلًا کسی را وکیل کند که خانه او را بفروشد یا زنی را برای او عقد نماید پس آدم سفیه چون حق ّ ندارد در مال خود تصرّف کند، نمی تواند برای فروش آن کسی را وکیل نماید.

[مسأله 2257]

مسأله 2257 در وکالت لازم نیست صیغه بخوانند (1) و اگر (2) انسان به دیگری بفهماند که او را وکیل کرده و او هم بفهماند قبول نموده ، مثلًا مال خود را به کسی بدهد