توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 436

ص: 436

(2) (فاضل ): و اگر وصی ّ داشته باشد باید به وصی ّ هم مراجعه شود ..

(سیستانی ): اگر صاحب مال بمیرد و مال به ورثه او منتقل شود، امانتدار باید مال را به همه ورثه یا وکیل همه آنها بدهد .. (3) (اراکی ): و همچنین اگر میّت وصی ّ داشته باشد، در ثلث مال یا کمتر باید به وصی ّ هم مراجعه شود.

(زنجانی ): مسأله اگر صاحب مال بمیرد و چند وارث داشته باشد، اگر در مورد امانت وصیتی نموده و برای آن وصی ّ تعیین نموده ، امانت دار باید مال را به وصی ّ برساند یا به او خبر دهد و اگر برای آن وصیتی ننموده یا برای آن وصی ّ معیّن نکرده باشد، امانت دار باید مال را به همه ورثه یا اولیاء آنها بدهد یا به آنان خبر دهد یا به کسی بدهد که همه آنان اجازه گرفتن مال را به او داده باشند، و اگر بدون اجازه دیگران یا اولیاء آنها، تمام مال را به یکی از ورثه بدهد ضامن سهم دیگران است .

[مسأله 2341]

مسأله 2341 اگر کسی که امانت را قبول کرده بمیرد، یا دیوانه شود (1) وارث یا ولی ّ او (2) باید هر چه زودتر به صاحب مال اطلاع دهد، یا امانت را به او برساند (3). (1) (گلپایگانی )، (صافی ): هر کس که امانت در پیش او باشد باید هر چه زودتر آن را به صاحبش برساند. (2) (اراکی ): که مال در دست اوست .. (3) (زنجانی ): وارث یا ولی ّ او باید هر چه زودتر به صاحب مال یا ولی ّ یا وکیل او خبر دهد یا امانت را به آنان برساند.

(سیستانی ): مسأله اگر امانتدار بمیرد یا برای همیشه دیوانه یا بیهوش شود، ودیعه باطل می شود و وارث یا ولی ّ او باید هر چه زودتر به صاحب مال اطلاع دهند یا امانت را به او برسانند؛ و اگر دیوانگی یا بیهوشی او گاه گاهی است بنا بر احتیاط واجب همین کار را بکنند.

[مسأله 2342]

مسأله 2342 اگر امانتدار نشانه های مرگ را در خود ببیند (1) چنانچه ممکن است باید (2) امانت را به صاحب آن یا وکیل او برساند و اگر ممکن نیست (3) باید آن را به حاکم شرع بدهد و چنانچه به حاکم شرع دسترسی ندارد (4) در صورتی که وارث او امین است و از امانت اطلاع دارد، لازم نیست وصیّت کند وگرنه باید وصیّت کند (5) و شاهد بگیرد و به وصی ّ و شاهد، اسم صاحب مال و جنس و خصوصیّات مال و محل ّ آن را بگوید. (1) (بهجت ): بطوری که اطمینان به مرگ خود پیدا کند .. (2) (اراکی ): بنا بر احتیاط واجب باید .. (3) (زنجانی ): به صاحب آن یا وکیل یا ولی ّ او برساند، یا آنها را از این امر با خبر سازد و اگر رساندن امانت و خبر دادن آنان ممکن نیست .. (4) (اراکی ): اگر ممکن نیست به حاکم شرع یا مؤمنین عادل بدهد و چنانچه به حاکم شرع و مؤمنین عادل دسترسی ندارد ..

(بهجت ): اگر ممکن نیست باید آن را به حاکم شرع و اگر آن هم نشد به مؤمنین عادل بدهد و چنانچه به حاکم شرع و مؤمنین عادل دسترسی ندارد ..