توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 441

ص: 441

(1) (سیستانی ): مثلًا دیوانه یا بیهوش شود، گیرنده باید به همان ترتیبی که در مسأله [2338] در مورد ودیعه در نظیر این صورت گذشت ، عمل نماید.

(مکارم ): رجوع کنید به ذیل مسأله 2351.

[مسأله 2353]

اشاره

مسأله 2353 کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد (1) و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس دهد (2) (1) (سیستانی ): می تواند عاریه را بهم بزند .. (2) (سیستانی ): می تواند آن را بهم بزند.

(زنجانی ): مگر شرط شود که عاریه دهنده یا عاریه گیرنده یا هر دو، حق ّ به هم زدن معامله را نداشته باشند که باید بر طبق شرط عمل شود.

(فاضل ): و در صورت اوّل ، اگر پس گرفتن ، عرفاً موجب خسارت عاریه گیرنده شود، بنا بر احتیاط واجب باید مهلت بدهد.

مسأله اختصاصی

(بهجت ): مسأله 1870 اگر زمینی را برای دفن میّت مسلمان یا کسی که در حکم مسلمان است عاریه داد و بعد از دفن از عاریه برگشت ، نمی تواند عاریه گیرنده را وادار به نبش قبر نماید، مگر آنکه بدن میّت از بین رفته باشد.

[مسأله 2354]

مسأله 2354 اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اطاق عاریه بدهند اشکال ندارد، ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است . (اراکی )، (گلپایگانی )، (نوری ): مسأله عاریه دادن چیزی که استفاده حلال ندارد مثل ظرف طلا و نقره باطل است .

(خوئی ): مسأله عاریه دادن چیزی که استفاده حلال ندارد مثل آلات لهو و قمار یا ظرف طلا و نقره به جهت استعمال باطل است . و امّا عاریه دادن به جهت زینت نمودن جایز است اگر چه احتیاط در ترک است .

(زنجانی ): و همچنین عاریه دادن چیزی که هم استفاده حلال و هم استفاده حرام دارد برای استفاده حرام باطل است .

(سیستانی ): یا ظرف طلا و نقره به جهت استعمال در خوردن و آشامیدن بلکه در مطلق استعمالات بنا بر احتیاط لازم باطل است و امّا عاریه دادن به جهت زینت نمودن جایز است .

(تبریزی ): باطل است و امّا عاریه دادن چیزی که منفعت حلال دارد مثل عاریه دادن ظرف طلا و نقره به جهت زینت نمودن جایز است .

(صافی ): بقیه مسأله ذکر نشده .

(مکارم ): مسأله جایز نیست چیزی که فایده حلال و حرام (هر دو) دارد، به قصد فایده حرام عاریه بدهند.

(فاضل ): مسأله عاریه دادن چیزی برای استفاده حرام از آن جایز نیست ، بنا بر این عاریه دادن انگشتری طلای مردانه به مرد جایز نیست . بلی ، اگر همین انگشتر را برای کاری غیر از