توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 453

ص: 453

باشند ولی اگر یکی از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه می دهد، امّا می دانیم قلباً راضی است عقد صحیح است . (6 صیغه عقد باید صحیح خوانده شود و اگر طوری غلط بخوانند که معنی آن را عوض کند عقد باطل است امّا اگر معنی عوض نشود اشکالی ندارد.

مسأله اختصاصی

(بهجت ): مسأله 1887 حضور دو شاهد عادل ، در عقد دائم و غیر دائم لازم نیست ، ولی احتیاط مستحب ّ آن است که حضور داشته باشند.

[مسأله 2371]

مسأله 2371 اگر در عقد یک حرف غلط خوانده شود که معنی آن را عوض کند عقد باطل است (1) این مسأله ، در رساله آیت اللّه (بهجت ) نیست (1) (زنجانی ): هر چند قادر به خواندن عقد به شکل صحیح نباشند، بلکه باید وکیل بگیرند.

(مکارم ): رجوع کنید ذیل مسأله 2370، شرط ششم .

(سیستانی ): مسأله اگر در عقد یک حرف یا بیشتر غلط خوانده شود که معنی آن را عوض نکند، عقد صحیح است .

[مسأله 2372]

مسأله 2372 کسی که دستور زبان عربی را نمی داند، اگر قرائتش صحیح باشد و معنای هر کلمه از عقد را جداگانه بداند (1) و از هر لفظی معنای آن را قصد نماید، می تواند عقد را بخواند (2) این مسأله ، در رساله آیت اللّه (بهجت ) نیست (1) (فاضل ): و قصد انشاء بنماید .. (2) (فاضل ): و چنانچه معنای آن را بطور اجمال بداند، بنا بر احتیاط واجب کافی نیست .

(زنجانی ): بلکه اگر معنای مجموع صیغه عقد را بداند، و از کل ّ عبارت ، معنای آن را قصد کند کفایت می کند.

(مکارم ): مسأله کسی که دستور زبان عربی را نمی داند ولی کلمات عقد را صحیح ادا می کند و معنی آن را نیز می داند عقد او صحیح است .

(سیستانی ): مسأله کسی که صیغه عقد را می خواند اگر معنای آن را هر چند به طور اجمال بداند و قصد تحقق آن معنا را بکند عقد صحیح است و لازم نیست که معنای صیغه را تفصیلًا بداند مثلًا بداند که فعل یا فاعل بر طبق دستور زبان عربی کدام است .

[مسأله 2373]

مسأله 2373 اگر زنی (1) را برای مردی بدون اجازه آنان عقد کنند و بعداً زن و مرد بگویند به آن عقد راضی هستیم (2) عقد صحیح است (3) (1) (بهجت ): زن و مرد باید به عقد راضی باشند، ولی اگر زنی .. (2) (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی ): بعداً زن و مرد آن عقد را اجازه نمایند .. (3) (سیستانی ): و برای اجازه ، کافی است سخنی بگوید و یا کاری انجام دهد که بر رضایت او دلالت داشته باشد.

(زنجانی ): مسأله اگر کسی که ولی ّ زن یا مرد نیست ، بدون اجازه آنان یا ولی ّ ایشان عقد