توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 454

ص: 454

کند، سپس مرد یا زن یا ولی ّ یا وکیل آنها اجازه دهد، عقد صحیح خواهد بود.

[مسأله 2374]

مسأله 2374 اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را به ازدواج مجبور نمایند (1) و بعد از خواندن عقد راضی شوند و بگویند به آن عقد راضی هستیم (2) عقد صحیح است (3) (1) (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی ): و بعد از خواندن عقد ( (سیستانی ): به نحوی که در مسأله قبل گفته شد) اجازه نمایند، عقد صحیح است و بهتر آن است که دوباره عقد را بخوانند. (2) (گلپایگانی )، (صافی ): اگر عقد با قصد خوانده شده باشد لازم نیست دوباره بخوانند ( (صافی ): اگر چه بهتر است ). (3) (زنجانی ): ولی احتیاط مستحب ّ آن است که دوباره عقد را بخوانند.

(مکارم ): احتیاط واجب آن است که صیغه عقد را از نو بخوانند.

[مسأله 2375]

مسأله 2375 پدر و جدّ پدری می توانند برای فرزند (1) نابالغ یا دیوانه خود که به حال دیوانگی بالغ شده است (2) ازدواج کنند. و بعد از آن که آن طفل بالغ شد یا دیوانه عاقل گردید (3)، اگر ازدواجی که برای او کرده اند مفسده ای نداشته نمی تواند آن را به هم بزند و اگر مفسده ای داشته می تواند آن را به هم بزند (4). (1) (خوئی )، (فاضل )، (سیستانی )، (تبریزی ): برای فرزند پسر یا دختر .. (2) (بهجت ): در صورتی که مصلحت باشد .. (نوری ): و همچنین اگر دیوانگی بعد از بلوغ بوده .. (3) (بهجت ): نمی تواند آن را به هم بزند، حتی اگر طفل ، پسر باشد بنا بر أظهر. (4) (خوئی )، (تبریزی ): می تواند آن را امضاء یا رد نماید ولی در صورتی که دختر و پسر نا بالغ را پدرانشان به یکدیگر تزویج کنند چنانچه پس از بلوغشان اجازه نکنند احتیاط به طلاق ( (خوئی ): یا عقد جدید) ترک نشود.

(سیستانی ): اگر ازدواجی که برای او کرده اند مفسده ای داشته می تواند آن را امضاء یا رد نماید و اگر مفسده ای نداشته چنانچه پسر یا دختر نا بالغ عقد ازدواج خود را به هم بزنند به احتیاط واجب یا باید طلاق دهند یا عقد را دوباره بخوانند.

(فاضل ): اگر ازدواجی که برای او کرده اند، مصلحت داشته باشد، نمی تواند آن را به هم بزند و اگر مفسده ای داشته باشد، عقد فضولی است و می تواند آن را امضاء کرده یا عقد را به هم بزند، ولی چنانچه برای آنها مصلحت نداشته و مفسده هم نداشته باشد، در صحّت عقد اشکال است و احتیاط ترک نشود.

(مکارم ): مسأله پدر و جد پدری می توانند ( در صورت ضرورت ) برای فرزند نابالغ یا دیوانه خود ازدواج کنند و بعد از آن که طفل بالغ شد یا دیوانه عاقل گردید، بنا بر احتیاط واجب نباید آن را به هم زد.

(زنجانی ): مسأله پدر و جدّ پدری می توانند در صورتی که مفسده نداشته باشد برای پسر یا دختر نابالغ یا دیوانه خود ازدواج کنند و در اینجا فرقی نیست که دیوانه با حال دیوانگی بالغ شده باشد، یا پس از بالغ شدن دیوانه شده باشد؛ و بعد از آن که دختر بالغ شد نمی تواند ازدواجی را که برای او کرده اند بهم بزند و اگر پسر بالغ شد، بنا بر احتیاط واجب اجازه وی