توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 485

ص: 485

نماید اعتنا نمی کنند اشکال ندارد مشروط به آن که بدون شهوت و ترس وقوع در حرام باشد، و در این حکم فرقی میان زنهای کفار و دیگر زنها نیست و همچنین فرقی نیست میان دست و صورت و دیگر جاهای بدن که معمولًا آنها را نمی پوشانند.

(بهجت ): مسأله نگاه کردن به زنان اهل ذمّه بلکه به زنان کافری که از هنگام تولّد محکوم به کفر هستند به جاهایی از بدن آنها که عادتاً پوشانیده نمی شود، بدون قصد لذّت و در صورتی که خوف واقع شدن در حرام نباشد، جایز است ، و بنا بر أظهر نگاه کردن به زنان بادیه نشین و غیر آنها که عادت به پوشاندن ندارند، بدون قصد لذّت ، جایز است مگر در صورت خوف وقوع در حرام ، پس معاشرت با آنها در داد و ستد و سایر نیازها جایز است .

مسأله اختصاصی

(بهجت ): مسأله 1936 شنیدن صدای زن نامحرم بدون قصد لذّت ، جایز است .

[مسأله 2435]

مسأله 2435 زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند (1) بلکه احتیاط واجب (2) آن است که بدن و موی خود را از پسری هم که بالغ نشده ولی خوب و بد را می فهمد (3) (و به حدّی رسیده که مورد نظر شهوانی است (4) بپوشاند (5) (1) (اراکی ): ولی پوشاندن صورت و دستها از مچ به پایین واجب نیست .. (2) (اراکی ): و احتیاط واجب .. (خوئی )، (تبریزی ): و بهتر ..

(مکارم ): و احتیاط مستحب ّ .. (3) (گلپایگانی )، (صافی ): و از نگاه کردن ، تحریک و تهییج شهوت او عادتاً ممکن باشد بپوشاند. (4) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام : (خوئی ) و (تبریزی ) نیست ] (5) (مکارم ): ولی پوشانیدن صورت و دستها تا مچ واجب نیست .

(بهجت ): مسأله زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند اگر چه کمک به حرام و قصد لذّتی در بین نباشد، بلکه احتیاط واجب آن است که از پسر غیر بالغ ، که خوب و بد را می فهمد نیز خود را بپوشاند، و همچنین احتیاط واجب آن است که مرد هم بدن خود را از زن نامحرم بپوشاند اگر چه کمک بر حرام نباشد، و اگر کمک بر حرام باشد پوشاندن بدن قطعاً واجب است ، همان طور که پوشاندن عورت از زن نامحرم واجب است ، و نیز احتیاط واجب آن است که مرد بدن خود را از دختر نامحرمی که نُه سالش تمام نشده ولی خوب و بد را می فهمد بپوشاند، اگر چه قصد لذّتی در بین نباشد.

(سیستانی ): مسأله زن باید موی سر و بدن ، غیر از صورت و دستهای خود را از مرد نامحرم بپوشاند، و احتیاط لازم آن است که بدن و موی خود را از پسری هم که بالغ نشده ولی خوب و بد را می فهمد و احتمال می رود که نگاهش به بدن زن موجب تحریک شهوتش شود بپوشاند، ولی زن می تواند صورت و دستهایش را تا مچ از مرد نامحرم نپوشاند مگر در صورتی که بترسد به حرام بیفتد یا به قصد مبتلا کردن مرد به نگاه حرام باشد که پوشانیدن در این دو صورت واجب است .