توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 515

ص: 515

[مسأله 2499]

اشاره

مسأله 2499 زن باید در وقت طلاق از خون حیض و نفاس پاک باشد و شوهرش در آن پاکی ( یا در حال نفاس یا حیض که پیش از این پاکی بوده (1)) با او نزدیکی نکرده باشد (2) و تفصیل این دو شرط در مسائل آینده گفته می شود. (1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام : (گلپایگانی )، (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی ) و (صافی ) نیست ] (2) (مکارم ): و اگر در حال نفاس یا حیض که پیش از این پاکی بوده با او نزدیکی نموده باشد بنا بر احتیاط طلاق کافی نیست ، بلکه باید دوباره عادت شود و پاک گردد ..

(فاضل ): مسأله شرایط صحّت طلاق عبارت است از : 1 زن باید هنگام طلاق ، از خون حیض و نفاس پاک باشد. 2 از هنگام حیض شدن قبل ، تا زمان طلاق گرفتن ، در حال پاکی با شوهر خود همبستر نشده باشد. 3 طلاق در حضور دو مرد عادل جاری شود.

مسأله اختصاصی

(فاضل ): مسأله 2628 اگر زن دروغ بگوید یا اشتباه کند و در حالی که حیض است طلاق بگیرد، طلاق او باطل است ؛ حتّی اگر بعداً متوجّه شود که هنگام طلاق حائض بوده است ، طلاق مذکور باطل است . و اگر خیال کند که حائض است ، امّا بگوید پاک هستم و طلاق بگیرد و بعد معلوم شود که حیض نبوده ، طلاقش صحیح است .

[مسأله 2500]

مسأله 2500 طلاق دادن زن در حال حیض یا نفاس در سه صورت صحیح است : اوّل : آن که شوهرش بعد از ازدواج (1) با او نزدیکی نکرده باشد. دوم : آبستن باشد (2) و اگر معلوم نباشد که آبستن است و شوهر در حال حیض طلاقش بدهد، بعد بفهمد آبستن بوده (3)، اشکال ندارد. سوم : مرد بواسطه غایب بودن نتواند یا برایش مشکل باشد که پاک بودن زن را بفهمد (4) (1) (تبریزی ): قُبُلًا و دُبُراً [ از جلو و عقب ] .. (2) (مکارم ): [پایان صورت دوم ] (خوئی )، (گلپایگانی )، (صافی )، (تبریزی )، (سیستانی )، (زنجانی ): دوم : معلوم باشد آبستن است .. (3) (اراکی )، (خوئی )، (زنجانی ): احتیاط واجب آن است که دوباره او را طلاق دهد ( (زنجانی ): و تا او را طلاق مجدّد نداده ، معامله زن و شوهری ننماید). [پایان صورت دوم ] (گلپایگانی )، (صافی )، (تبریزی ): احتیاط مستحب ّ آن است که دوباره او را طلاق دهد ( (گلپایگانی )، (صافی ): ولی قبل از طلاق دوم ، با او معامله زن و شوهری ننماید). [پایان صورت دوم ] (سیستانی ): آن طلاق باطل است ، هر چند بهتر است رعایت احتیاط شود، گرچه با تجدید طلاق باشد. [پایان صورت دوم ] (4) (بهجت ): ولی احتیاط مستحب ّ در این است که در این صورت یک ماه صبر کند و بعد طلاق بدهد.

(اراکی )، (خوئی )، (گلپایگانی )، (صافی )، (تبریزی ): سوم : مرد بواسطه غائب بودن ( (خوئی )، (تبریزی ): یا حبس بودن ) نتواند بفهمد که زن از خون حیض یا نفاس پاک است یا نه .

(فاضل ): سوم : مرد بواسطه غایب بودن و مانند آن نتواند پاک بودن زن را بفهمد.